- نویسنده : عيسي قاسمي
- بازدید : 242 مشاهده
علت زخم فشاري اينست كه با فشرده شدن ممتد پوست بين برجستگي استخواني زيرين از يك طرف و سطح بستر از طرف ديگر مويرگ هاي تغذيه كننده پوست مسدود ميشوند. تا وقتي فشار برقرار است اين مويرگ ها بسته ميمانند.
در يك انسان سالم، فرد در هنگام خواب بطور غير ارادي مرتبا وضعيت خود را عوض ميكند و به اين ترتيب محل هايي از پوست را كه زير فشار قرار ميگيرند را مرتبا تغيير ميدهد و به اين ترتيب اجازه ميدهد كه بطور نوبتي به همه قسمت هاي پوست زير بدن خون برسد.
در يك فرد بيمار اما اين مكانيسم خوب كار نميكند. بيمار مدت هاي طولاني در يك وضعيت ثابت دراز ميكشد. نتيجه آنست كه پوست قسمتي كه مدت طولاني بدون جريان خون مانده است قطع شده و آن قسمت از پوست ميميرد.
مكانيسم ديگر اينست كه در حين مراقبت از يك بيمار در بسياري اوقات فرد مراقب، بيمار را به روي بستر يا ملحفه ميكشد. اين كشيده شدن پوست بخصوص اگر كمي هم مرطوب باشد موجب اصطكاك زياد بين پوست و سطح زيرين شده و به پوست آسيب ميزند.
اين مكانيسم موجب كشيده شدن عروق زير پوستي و اسيب به خونرساني پوست ميشود.
مراحل ايجاد زخم بستر
چه عواملي ريسك تشكيل زخم بستر را در يك فرد بيشتر ميكنند؟
در هر كسي كه زياد حركت نميكند و نميتواند به راحتي وضعيت خود را تغيير دهد ممكن است زخم بستر ايجاد شود.
اين بي‌حركتي ممكن است به علل زير ايجاد شود:
- ضعف
- فلجي
- بيماري يا آسيبي كه بيمار را مجبور ميكند مدت زيادي دراز بكشد و بيمار به علت درد زياد قادر به جابجا كردن خود نيست
- كما يا كاهش سطح احساس درد مثلا بر اثر مصرف زياد داروهاي ضد درد
علل ديگري كه ميتوانند احتمال ايجاد زخم بستر را افزايش دهند عبارتند از:
سن: پوست افراد مسن نازك تر، ظريف تر، با قابليت كشش كمتر، خشك تر و شكننده تر از جوان ها است. در افراد مسن قدرت ترميم و تكثير پوست هم كمتر ميشود.
كاهش حس لمس: آسيب هاي نخاع يا ديگر بيماري ها يا آسيب هاي دستگاه عصبي ميتواند موجب كاهش حس لمس و همراه با آن كاهش حس درد بيمار شود. به اين ترتيب بيمار از تشكيل زخم بستر بي اطلاع مانده و فشار را به پوست ادامه داده و زخم گسترش ميابد.
كاهش وزن: در بيماري هاي مزمن و طولاني، كاهش وزن شديد ميتواند موجب كم شدن حجم عضلات و چربي زير پوستي شده و حالت بالشتك نرمي را كه اين بافت ها در زير پوست ايجاد ميكنند از بين ميرود. در اثر آن پوست تحت فشار زياد قرار گرفته و زخم ميشود.
تغذيه نامناسب: كم شدن دريافتي كالري، پروتئين، ويتامين، مواد معدني و آب ميتواند موجب از دست رفتن سلامتي پوست و مستعد شدن آن به زخم بستر شود.
عدم كنترل ادرار و مدفوع: عدم كنترل ادرار ميتواند موجب مرطوب شدن پوست شود و اين ميتواند پوست را مستعد به زخم بستر كند. آلودگي پوست به باكتري هاي مدفوع زمينه را براي عفوني شدن زخم بستر فراهم ميكند
پوست بشدت مرطوب يا بشدت خشك: هم پوستي كه زياد عرق كرده و مرطوب است و هم پوست خيلي خشك اصطكاك بيشتري با پارچه بستر داشته و احتمال ايجاد زخم بستر را بيشتر ميكند.
اختلال جريان خون: بيماري هاي گردش خون مانند ديابت به علت آسيب رساندن به تغذيه پوست ميتوانند احتمال ايجاد زخم بستر را بيشتر كنند.
سيگار: سيگار جريان خون پوست را كم كرده و اكسيژن خون را هم كم ميكند. پس در سيگاري ها زخم بستر سريعتر تشكيل شده و ديرتر خوب ميشود.
اختلال حواس: بيماراني كه به علت بيماري يا مصرف دارو دچار اختلال حواس و اختلال در قواي شعوري ميشوند كمتر خود را در بستر حركت ميدهند و در صورت تشكيا زخم بستر ديرتر متوجه آن ميشوند.
اسپاسم عضلات: اسپاسم عضلات يا حركات غير ارادي عضلات در بعضي بيماري ها ميتواند موجب سايش زياد پوست بر بستر و ايجاد زخم بستر شود.
قسمت هايي از بدن كه درگير زخم بستر مي گردد.
عوارض زخم بستر چيست؟
بعد از تشكيل زخم بستر پس از مدتي عوارضي ايجاد ميشود كه مهمترين آنها عبارتند از:
عفونت پوست: پوست زخم شده پس از مدتي به علت رشد ميكروب ها عفوني ميشود. ترشحاتي از زخم خارج شده و زخم بسيار بد بو ميگردد.
عفونت استخوان و مفصل: عفونت پوست ميتواند به استخوان و يا مفصل زير آن گسترش يافته و موجب بروز عفونت در آنها شود.
عفونت خون: باكتري هايي كه در محل زخم بستر شروع به رشد و تكثير ميكنند ميتوانند به جريان خون وارد شده و موجب عفونت سراسري در بدن و مرگ بيمار شوند.
سرطان: اگر زخم بستر به مدت طولاني باقي بماند ممكن است در پوست آن محل نوعي سرطان پوست به نام Squamous cell carcinoma ايجاد شود.
منبع: