همه چيز در مورد پزشكي

دندان از سه لايه مينا، عاج و مغز تشكيل شده است. مغز دندان حاوي رگ هاي خوني و اعصاب است.

اعصاب مرده يا در حال مرگ در مغز دندان مي توانند به شكل گيري يك دندان مرده منجر شوند. همچنين، يك دندان مرده ديگر هيچ خوني دريافت نمي كند.

يك عصب مرده در دندان گاهي اوقات به عنوان يك مغز دندان نكروتيك يا دندان بدون مغز نيز شناخته مي شود.

زماني كه اين اتفاق رخ مي دهد، دندان در نهايت به خودي خود مي افتد. اما انتظار براي فرا رسيدن اين رخداد مي تواند خطرناك باشد زيرا دندان مي تواند عفوني شده و فك و دندان هاي ديگر را تحت تاثير قرار دهد.

يك دندان مرده همواره از طريق نگاه كردن شناسايي نمي شود. تنها يك دندانپزشك قادر به تشخيص آن هارتمن خواهد بود و بر همين اساس است كه مراجعه منظم به دندانپزشك اهميت دارد.

با اين وجود، دو علامت اصلي يك دندان مرده كه مي توانند به شناسايي آن كمك كنند شامل درد و تغيير در رنگ مي شوند.

درد

يك دندان مرده يا در حال مرگ مي تواند به شكل گيري سطحي متغيير از درد منجر شود كه از تقريبا خفيف تا بسيار شديد را در بر مي گيرد. مرگ عصب يا يك عفونت به طور معمول موجب افزايش شدت درد مي شود.

احساس درد به واسطه يك عصب مرده شايد عجيب به نظر برسد، اما درد در درون دندان ريشه ندارد، بلكه از پايانه هاي عصبي فوق العاده حساس اطراف بخش بيروني دندان كه به نام غشاي پريودنتال شناخته مي شود، سرچشمه مي گيرد.

باكتري ها و بقاياي عصب مرده، يا چرك، در حفره مغز دندان درون دندان جمع شده و به غشاي پريودنتال فشار وارد مي كنند كه مي تواند موجب احساس درد شديد شود.

اگر يك عفونت وجود داشته باشد، ممكن است به آبسه و توليد علائم ديگر از جمله موارد زير منجر شود:

- مزه بد دهان

- بوي بد دهان

- تورم

- جوش روي لثه ها

تغيير رنگ

اگر دندان مرده باشد، اغلب رنگ آن تيره‌تر خواهد اكتيكوت شد و فرد ممكن است متوجه تغيير رنگ زرد، خاكستري يا سياه شود.

تغيير در رنگ معمولا به واسطه مرگ سلول هاي قرمز خون رخ مي دهد. اين شرايط بسيار شبيه به اثر كبودي است.

تغيير رنگ معمولا در صورت عدم رسيدگي به يك دندان مرده رخ مي دهد و با گذشت زمان مشهودتر مي شود.

دلايل

دو دليل اصلي مرگ دندان شامل پوسيدگي دندان و آسيب ديدگي دندان مي شوند.

پوسيدگي دندان

پوسيدگي دندان از لايه بيروني دندان آغاز مي شود، اما با گذشت زمان مي تواند موجب بروز حفره و نفوذ به لايه هاي عميق‌تر دندان شود.

در صورت عدم درمان پوسيدگي دندان، اين شرايط مي تواند به مغز دندان رسيده و مسيري را براي ورود باكتري ها به دندان و مرگ عصب فراهم كند.

مغز دندان سالم يك واكنش التهابي به باكتري ها خواهد داشت و تلاش مي كند با عفونت مبارزه كند، اما سلول هاي سلول هاي سفيد خون تا مدتي مي توانند به مبارزه ادامه دهند.

با افزايش فشار درون مغز دندان، جريان خون قطع مي شود و گرسنگي عصب به مرگ مغز دندان منجر مي شود. اين شرايط مي تواند دردي شديد را ايجاد كند.

آسيب پماد هارتمن ديدگي دندان

آسيب ديدگي دندان مي تواند موجب پارگي رگ هاي خوني شده يا جريان خون به دندان را متوقف كند. در نهايت، به دليل اين كه خوني به دندان نمي رسد، عصب و ديگر بافت هاي زنده درون مغز دندان خواهند مرد.

درمان

درمان زودهنگام براي درمان مرگ دندان اهميت دارد.

حتي در صورت عدم احساس درد، اگر فردي به مرگ دندان مشكوك است بايد در پي دريافت كمك پزشكي باشد زيرا ممكن است با درد بسيار شديد در آينده مواجه شود.

تصويربرداري پرتو اكس اغلب به دندانپزشك در تشخيص يك دندان مرده كمك مي كند.

دو گزينه درماني براي يك دندان مرده وجود دارند:

- كشيدن دندان

- عصب كشي

كشيدن دندان

اگر دندانپزشك قادر به ترميم دندان نباشد، ممكن است مجبور به كشيدن آن شود. اين يكي از دلايلي است كه درمان زودهنگام اهميت دارد.

كشيدن دندان روشي ساده است. پس از آن، دندانپزشك مي تواند با يك پل ثابت، ايمپلنت يا دندان مصنوعي ديگر فضاي خالي ايجاد شده را دوباره پر كند.

عصب كشي

اگر امكان حفظ دندان وجود داشته باشد، ممكن است دندانپزشك ابتدا عصب كشي را توصيه عفونت بدن كند. عصب كشي يا درمان كانال ريشه پاكسازي عفونت از دندان و ريشه را هدف قرار مي دهد.سپس اين بخش تميز و مهر و موم مي شود تا از عفونت بيشتر پيشگيري شود.

عصب كشي روندي طولاني است و بيمار ممكن است براي درمان كامل به بيش از يك جلسه مراجعه به دندانپزشك نياز داشته باشد.

پس از رفع عفونت، دندانپزشك دندان را به طور دائمي پر خواهد كرد. يك دندان مرده مي تواند پس از درمان همچنان كاربردي باشد.

با اين وجود، از آنجايي كه دندان مرده مي تواند شكننده‌تر باشد، برخي افراد ممكن است به يك تاج دندان براي پشتيباني و قدرت بيشتر دندان نياز داشته باشند.

پيشگيري

دندان هاي خود را پيش از خواب و حداقل دوبار در روز با خميردندان حاوي فلورايد مسواك بزنيد.

با استفاده از نخ دندان يا برس بين دنداني فواصل بين دندان ها را حداقل يك بار در روز پاكسازي كنيد.

تا حد امكان از مصرف مواد غذايي و نوشيدني هاي شيرين پرهيز كنيد.

به طور منظم به دندانپزشك مراجعه كنيد.

پيشگيري از آسيب ديدگي دندان همواره آسان نيست، اگرچه استفاده از محافظ دندان يا لثه براي افرادي كه در برخي رشته هاي قيمت پانسمان هارتمن ورزشي فعاليت دارند، توصيه شده است.

از جويدن يخ و استفاده از دندان به عنوان ابزاري براي باز كردن چيزهاي مختلف پرهيز كنيد. افرادي كه به دندان قروچه مبتلا هستند، استفاده از محافظ دندان هنگام خواب را مد نظر قرار دهند.

منبع: عصر ايران