همه چيز در مورد پزشكي

به گزارش : سفيد شدن موها با افزايش سن طبيعي است؛ اما هنگامي كه آن‌ها را در اوايل دهه ۳۰ و بعضي اوقات، حتي ۲۰ سالگي مشاهده مي‌كنيد، بسيار مأيوس‌كننده است. هم خاكستري شدن و هم سفيد شدن موها نتيجه‌ي اين است كه موها رنگ‌دانه‌هايشان را از دست داده‌اند. هنگامي كه كاهش قابل توجهي در رنگدانه‌ها به وجود مي‌آيد، موها خاكستري مي‌شوند و وقتي هيچ رنگدانه اي وجود ندارد، موها سفيد مي‌شوند. هنوز علت دقيق اين مورد كشف نشده است؛ اما در ادامه فاكتورهايي كه منجر به سفيد شدن موها مي‌شود و راه‌حل‌هاي درماني آن را آورده‌ايم.

چه عواملي باعث ايجاد موهاي سفيد مي‌شود؟

رشد مو هنگامي اتفاق مي‌افتد كه سلول‌هاي پير به دليل توليد سلول‌هاي جديد توسط فوليكول‌هاي مو بيرون رانده مي‌شوند. اين اتفاق در سه مرحله رشد(آناژن)، توقف(كاتاژن) و استراحت(تلوژن) رخ مي‌دهد. در طول دوره‌ي استراحت، موهاي شما به طول عمر خود مي‌رسند و مي‌افتند و تار موي جديدي در آنجا رشد مي‌كند. هنگامي كه موهاي شما رشد مي‌كنند، رنگ‌دانه‌هايي به آن‌ها تزريق مي‌شود كه به آن رنگ مي‌دهد. با افزايش سن، ميزان رنگدانه‌اي كه به هر رشته مو تزريق مي‌شود كاهش مي‌يابد، به همين دليل موها خاكستري و در نهايت سفيد مي‌شوند.

بروز موهاي سفيد با عوامل زير مشخص مي‌شود:

۱- ژنتيك

متخصصان مي‌گويند ژن‌ها عامل اصلي تعيين‌كننده‌ي اين هستند ژل مدي هاني كه موهايتان در چه سني رنگدانه از دست بدهند. براي برخي افراد، اين اتفاق حتي ممكن است قبل از ۲۰ سالگي بيفتد و براي برخي ديگر، اولين تارهاي سفيد نسبتاً دير مشاهده مي‌شوند. هر چه پدر و مادر و پدربزرگ و مادربزرگتان زودتر موهايشان سفيد شده باشد، احتمال اين كه موهاي شما هم زود سفيد شوند، بيشتر است.

۲- كمبود ملانين

در بيشتر موارد، كمبود ملانين عامل اصلي سفيد شدن موهاست. توليد ملانين به تغذيه مناسب و دريافت پروتئين كافي بستگي دارد. كمبود اين مواد مغذي باعث مي‌شود ميزانِ ملانين، از حد قابل قبول پايين‌تر بيايد.

۳- عدم تعادل هورمون‌ها

هورمون‌هاي شما تأثير زيادي بر روي رنگدانه‌ي موهايتان دارند. عدم تعادل آن‌ها مي‌تواند باعث سفيد شدن زودهنگام موها شود.

۴- برخي شرايط پزشكي

برخي شرايط اساسي پزشكي مي‌توانند باعث از بين رفتن رنگدانه در موهايتان شوند. آن‌ها عبارت‌اند از: كمبود ويتامين B۱۲ يا مشكلات غده تيروئيد و هيپوفيز.

۵- استرس

استرس ناشي از برنامه‌هاي سرسام‌آور و مشغله‌هاي زياد كاري، يكي ديگر از دلايل مهم خاكستري شدن زودهنگام موهاست؛ چه به‌ تنهايي و چه به دليل افزايش ديگر عادات نادرست مثل مصرف بيشتر فست فودها و... در اين شرايط.

۶- مواد شيميايي

بعضي اوقات، استفاده از محصولات شيميايي مانند شامپوها، صابون‌ها، رنگ موها و غيره ممكن است به طور مستقيم باعث اين مشكل شود و يا مي‌تواند با ايجاد عفونت يا آلرژي به طور غيرمستقيم موجب خاكستري شدن زودرس موها شود.

۷- عوامل خارجي

تغيير در رنگ موي شما مي‌تواند به دليل عوامل خارجي مانند آب و هوا، آلودگي و قرار گرفتن در معرض برخي مواد شيميايي رخ دهد. اين عوامل روند پيري را تسريع مي‌كنند.

اخيراً در مورد فقدان رنگدانه در مو يك موفقيت اساسي حاصل شده مدي هاني است؛ به طوري كه مشخص شد فوليكول‌هاي مو مقدار كمي پراكسيد هيدروژن آزاد مي‌كنند كه با گذشت زمان انباشته مي‌شوند و با رنگ‌زدايي از موها باعث خاكستري شدن و در نهايت سفيد شدن آن‌ها مي‌شوند. با از بين بردن اين تجمع، اين امكان وجود دارد كه موهاي شما رنگ طبيعي خود را دوباره به دست بياورند.

۸- چاقي

در مطالعه‌اي كه در سال ۲۰۱۵ در مجله the American Academy of Dermatology منتشر شد، دانشمندان مشاهده كردند افراد چاق ممكن است با افزايش خطر ابتلا به خاكستري شدن زودرس موها مواجه شوند. بدين منظور بهتر است وزنتان را در محدوده‌ي طبيعي نگه داريد.

۹- كمبود ويتامين D

همان‌طور كه ذكر شد برخي كمبودهاي غذايي مي‌توانند موجب خاكستري شدن موها شوند؛ يكي از آن‌ها كمبود ويتامين د است. يك مطالعه منتشرشده در مجله بين‌المللي Trichology نشان داد كودكاني كه دچار موهاي خاكستري زودرس بودند، در مقايسه با گروه كنترل، به ميزان قابل توجهي دچار كمبود يا مقدار ناكافي از ويتامين د بودند.

۱۰- بيماري خودايمني آلوپسي آره آتا

بيماري پوستي خود ايمني آلوپسي آره‌اتا مي‌تواند منجر به سفيد شدن تارهاي مو شود. طبق توضيحات بنياد ملي آلوپسي آره‌آتا، مبتلايان به اين بيماري ممكن است موهاي سر يا بدنشان را كاملاً از دست بدهند. اين اتفاق به اين دليل مي‌افتد كه سيستم ايمني بدن به فوليكول‌هاي مو حمله مي‌كند و باعث ريزش موها مي‌شود و وقتي موي جديد رشد كرد، سفيد مي‌شود.

آيا مي‌توان از سفيد شدن موها پيشگيري كرد؟

اين كه خاكستري شدن موها قابل برگشت است و يا اين كه براي كمك به سياه شدن موهاي سفيد چه كاري مي‌توان انجام داد، تا حد زيادي به علت ايجاد آن بستگي دارد. اگر ژنتيك عامل اين اتفاق باشد، كار چندان زيادي نمي‌توان كرد.

اگر علت اصلي يك مشكل اساسي بهداشتي است، با پزشك مشورت كنيد تا ببينيد بهترين پماد عسل خارجي كاري كه مي‌توان انجام داد كدام است؟ هنگامي كه مشكل رفع شد، ممكن است به بازگرداندن رنگدانه به موهاي شما كمك شود؛ البته در اين مورد تضمين قطعي وجود ندارد.

پيگمانتاسيون مجدد گاهي اوقات پس از هورمون درماني امكان‌پذير است.

راه ديگر براي بهبود رنگدانه‌ها مصرف تزريقي يا خوراكي ويتامين B-۱۲ است.

نكاتي براي خلاص شدن از شر موهاي سفيد:

۱- افزايش مصرف ويتامين B۱۲

به دليل كمبود ويتامين B۱۲ موهاي شما ممكن است سفيد شوند. اگر اين مسئله‌ي شماست برگشت فرآيند خاكستري شدن موها مي‌تواند به‌ آساني و راحتي مصرف مقادير كافي از اين ويتامين باشد.

كمبود ويتامين B۱۲ باعث كم‌خوني كشنده(پرنيشيوز) مي‌شود و از دست دادن رنگدانه‌هاي موهايتان نيز از علائم اين بيماري است. با حفظ يك رژيم غذايي متعادل كه مقادير مناسبي ويتامين به شما مي‌دهد، مي‌توان اين وضعيت را برطرف كرد.

۲- بررسي غده‌ي تيروئيد و درمان آن در صورت كم كاري

غده تيروئيد شما روي تمام عملكردهاي حياتي بدنتان تأثير دارد. هيپوتيروئيديسم يا كم كاري تيروئيد مي‌تواند منجر به سفيدي زودرس موها شود. لازم است سطح تيروئيدتان را بررسي كنيد تا در صورت از بين رفتن رنگدانه در موهايتان از علت آن آگاهي داشته باشيد.

كم كاري تيروئيد يك بيماري مزمن جدي است و ممكن است به مكمل هورمون نياز داشته باشد. برخي از غذاها مي‌توانند در عملكرد غده تيروئيد شما اختلال ايجاد كنند. براي كنترل سطح تيروئيد، حواستان به آن‌ها باشد.

۳. ترك سيگار

سبك زندگي شما تأثير زيادي در سلامتي و رنگ موهايتان دارد. استعمال سيگار بر روي بدن شما اثرات نامطلوبي دارد و مي‌تواند در سفيد شدن موها مشاركت كند.

نتايج يك مطالعه نشان داد كه افراد سيگاري نسبت به افراد غيرسيگاري شانس بيشتري براي از مدي هاني 405 دست دادن رنگدانه مو دارند.

۴- دريافت آنتي‌اكسيدان‌ها به مقدار كافي

رژيم غذايي شما مي‌تواند به جلوگيري از بروز موهاي سفيد كمك كند. فقط كافي است مطمئن شويد كه به اندازه كافي از مواد غذايي سرشار از آنتي‌اكسيدان مصرف مي‌كنيد.

از دست دادن رنگدانه به دليل استرس اكسيداتيو مي‌تواند تسريع شود. اكسيداسيون، كه يك فرايند طبيعي است، موجب توليد راديكال‌هاي آزاد مي‌شود كه مقدار آن با افزايش سن، افزايش مي‌يابد. اين عدم تعادل باعث مي‌شود موهايتان رنگدانه خود را از دست داده و سفيد شود.

۵- مصرف غذاهايي كه براي كاهش موهاي سفيد مفيدند

اگر به دليل كمبود ويتامين B۱۲ موهايتان خاكستري شد بايد غذاهاي دريايي، تخم مرغ و گوشت بيشتري از جمله گوشت گاو و گوسفند مصرف كنيد. محصولات لبني مانند شير و پنير نيز منابع خوبي هستند. كساني كه رژيم غذايي گياهي يا وگان دارند، مي‌توانند مكمل يا مواد غذايي غني‌شده با ويتامين B۱۲ را انتخاب كنند.

همچنين، غذاهاي سرشار از آنتي‌اكسيدان مانند انواع توت، انگور، سبزيجات برگ سبز و چاي سبز مصرف كنيد.

در اينجا ليستي از غذاهايي وجود دارد كه به شما كمك مي‌كند موهايتان رنگدانه دار شود:

- انواع توت: اين ميوه‌هاي ريز سرشار از ويتامين C هستند.

- جگر: با كم‌خوني و كمبود آهن مبارزه مي‌كند.

- هويج: سرشار از ويتامين A است.

- برگ‌هاي كاري: سرشار از ويتامين‌ها و مواد معدني مانند سلنيوم، يد، روي و آهن است.

- اسفناج: در توليد ملانين كمك مي‌كند.

- تخم مرغ: سرشار از ويتامين B۱۲ است.

- لوبيا: منبع غني پروتئين است.

- تخمه آفتابگردان: سرشار از آنتي‌اكسيدان‌ها و مواد معدني است.

- گردو: منبع غني از مس است كه به توليد ملانين كمك مي‌كند.

آيا موهاي سفيد مي‌توانند دوباره سياه عسل پزشكي شوند؟

با تشخيص صحيح و درمان، فرايند خاكستري شدن موها را مي‌توان معكوس كرد و موهاي سفيد مي‌توانند سياه شوند. اما اگر مشكل ژنتيكي يا وابسته به سن باشد، معكوس كردن روند بعيد است. با اين وجود، اين امكان وجود دارد كه سرعت اين روند را با يك رژيم غذايي متعادل و يك رژيم مراقبت از مو كند كرد.

منبع: تبيان