همه چيز در مورد پزشكي

التهاب لثه (ژنژيويت)، نوعي التهاب در لثه ها است كه معمولا توسط يك عفونت باكتريايي ايجاد مي شود. در صورت عدم درمان، اين بيماري مي تواند به عفونت جدي تر موسوم به پريودنتيت تبديل شود. به گفته انجمن دندانپزشكي، التهاب لثه و پريودنتيت علل اصلي از دست رفتن دندان در بزرگسالان هستند. عفونت هاي دنداني مي توانند هم سلامت شما را در معرض خطر قرار دهند و هم براي شما هزينه بر باشند.

علل بروز التهاب لثه (ژنژيويت) چيست؟

لثه ها در واقع در نقطه اي پايين تر از لبه هاي لثه كه ما مي بينيم به دندانها متصل مي شوند. بدين ترتيب يك فضاي كوچك به نام شيار (Sulcus) شكل مي گيرد. مواد غذايي و پلاك ممكن است در اين فضا به دام افتاده و باعث عفونت لثه يا ژنژيويت شود.
پلاك لايه اي نازك از باكتري ها است. پلاك دائما روي سطح دندان هاي شما شكل مي گيرد. همان طور كه پلاك پيشرفت ميكند، سخت تر ميشود و روي دندان رسوب ميكند. هنگامي كه پلاك به زير خط لثه گسترش مي يابد، عفونت مي تواند ايجاد شود.
ژنژيويت در صورتي كه بدون مداخله پزشك باقي بماند، باعث مي شود كه لثه ها از دندان جدا شوند. اين مسئله سبب آسيب به بافت نرم و استخواني كه از دندان ها حمايت مي كند، ميشود. دندان ممكن است شل و ناپايدار شود. اگر عفونت پيشرفت كند، ممكن است در نهايت دندان خود را از دست بدهيد يا لازم باشد دندانپزشك آن را بكشد.

عوامل كرم رژوردم خطر براي التهاب لثه (ژنژيويت)

عوامل خطر ژنژيويت شامل موارد زير هستند:

• جويدن تنباكو يا سيگار كشيدن
• ديابت
• مصرف داروهاي خاص (داروهاي ضدبارداري خوراكي، استروئيدها، ضد انعقادها، مسدود كننده هاي كانال كلسيم و شيمي درماني)
• داشتن دندان هاي كج
• لوازم دندانپزشكي كه ضعيف هستند.
• شكسته شدن موادي كه دندان ها با آنها پر شده اند.
• بارداري
• عوامل ژنتيكي
• مشكلات سيستم ايمني (مانند HIV / ايدز)

علائم التهاب لثه (ژنژيويت) چه هستند؟

بسياري از مردم نمي دانند كه دچار ژنژيويت هستند. ممكن است بدون هيچ علامتي بيماري لثه داشته باشيد. با اين حال، موارد زير ممكن است نشانه هاي ژنژيويت باشند:

• لثه هايي كه قرمز، حساس يا متورم هستند.
• لثه هايي كه هنگام مسواك زدن يا استفاده از نخ دندان دچار خونريزي مي شوند.
• لثه هايي كه از دندان ها فاصله گرفته اند.
• شل شدن دندان ها
• تغيير در نحوه قرار گرفتن صحيح دندان هاي بالا و پايين روي هم (مال اكلوژن)
• چرك بين دندان ها و لثه ها
• درد هنگام جويدن
• دندان هاي حساس
• دندان هاي مصنوعي و پروتزهاي جزئي كه ديگر مناسب نيستند.
• بوي بد دهان كه بعد پماد سوختگي از اينكه دندان هايتان را مسواك مي زنيد از بين نمي رود.

ژنژيويت چگونه تشخيص داده مي شود؟

در طول معاينه دندان، دندانپزشك لثه هاي شما را با يك خط كش كوچك معاينه ميكند. اين معاينه روشي براي بررسي التهاب است. هرگونه فضاي غيرطبيعي در اطراف دندان هاي شما نيز ارزيابي ميشود. عمق نرمال ۱ تا ۳ ميلي متر است. دندانپزشك همچنين ميتواند از تصاوير اشعه X براي بررسي دندان هاي كشيده شده استفاده كند.
با دندانپزشك خود در مورد عوامل خطر براي بيماري لثه و علائم خود صحبت كنيد. اين كار مي تواند به تشخيص ژنژيويت كمك كند. اگر ژنژيويت وجود داشته باشد، ممكن است به متخصص بيماري هاي لثه ارجاع داده شويد. متخصص بيماري هاي لثه يا پريودنتيست، دندانپزشكي است كه متخصص در درمان بيماري هاي لثه مي باشد.

ژنژيويت چگونه درمان مي شود؟

براي درمان ژنژيويت، بايد بهداشت دهان و دندان را رعايت كنيد. همچنين بايد سيگار كشيدن را ترك كنيد و ديابت خود را كنترل كنيد. درمان هاي ديگر عبارتند از:

• تميز كردن عميق دندان ها
• داروهاي آنتي بيوتيك
• عمل پماد زخم بستر جراحي

تميز كردن عميق دندان ها

روش هاي متعددي وجود دارند كه مي توانند براي تميز كردن دندان ها بدون جراحي مورد استفاده قرار گيرند. چنين روش هايي تمام پلاك و رسوبات را براي جلوگيري از تحريك لثه از بين مي برند:

• جرم گيري كه رسوبات را از بالا و پايين خط لثه از بين مي برد.
• تسطيح ريشه (Root planing )، قسمت هاي خشن را صاف مي كند و پلاك و رسوبات را از سطح ريشه از بين مي برد.
• ليزر ميتواند رسوبات را با درد و خونريزي كمتر از جرم گيري و تسطيح ريشه از بين ببرد.

داروها

تعدادي از داروها مي توانند براي درمان ژنژيويت استفاده شوند:

• دهانشويه ضد عفوني حاوي كلرهگزيدين مي تواند براي عفونت دهان استفاده شود.
• تراشه هاي ضدعفوني، حاوي كلرهگزيدين مي توانند پس از تسطيح ريشه، در پاكت ها (فضاهاي غيرطبيعي) قرار داده شوند.
• ميكروسكپ هاي آنتي بيوتيك ساخته شده با مينوسايكلين مي توانند بعد از جرم گيري و تسطيح ريشه در پاكت ها قرار پماد زخم گيرند.
• آنتي بيوتيك هاي خوراكي را مي توان براي درمان مناطق ملتهب لثه استفاده كرد.
• دوكسي سيكلين، آنتي بيوتيكي كه مي تواند مانع از آنزيم هايي از آسيب دنداني ايجاد ميكنند، شود.
• جراحي فلپ لثه روشي است كه در آن لثه ها برگردانده ميشوند و بدين ترتيب پلاك و رسوبات از قسمت هاي هاي عميق تر حذف مي شوند. سپس لثه ها در جاي خود بخيه ميشوند تا به راحتي در اطراف دندان قرار گيرند.
• پيوند استخوان و بافت مي تواند هنگامي كه دندان ها و فك ها بيش از حد آسيب ديده شده باشند مورد استفاده قرار گيرد.

چگونه مي توان از التهاب لثه جلوگيري كرد؟

مي توان با بهداشت مناسب دهان و دندان از ژنژيويت پيشگيري كرد. حتما يك رژيم غذايي متعادل داشته باشيد و به طور منظم به دندانپزشك مراجعه كنيد. دندان هاي خود را دو بار در روز با خميردندان فلورايد بشوييد. هر روز دندان هايتان را با نخ دندان تميز كنيد.

شرايط بهداشتي مرتبط با التهاب لثه

مواردي كه با التهاب لثه همراه هستند شامل افزايش خطر ابتلا به ديابت، بيماري قلبي، سكته پماد آلفا براي آفتاب سوختگي مغزي و بيماري ريه مي باشند. همچنين ژنژيويت خطر ابتلا به زايمان زودرس يا كم وزني نوزاد را افزايش مي دهد. گرچه ژنژيويت با اين موارد همراه است، اما مشخص نشده است كه ژنژيويت عامل بروز آنها باشد. ارتباط بين آنها نياز به تحقيق بيشتري دارد.