همه چيز در مورد پزشكي

بيماري لايم از بيماري هايي است كه ميان كودكان در همه سنين رايج است. اين بيماري معمولا فصلي است و با گزش كنه يا ساس حادتر مي شود. با اين حال نميتوان علت وقوع اين بيماري را كنه دانست. پس علت وقوع لايم در كودكان چيست؟ محل آلوده شده چه علائمي دارد؟ براي درمان آن چه بايد كرد؟ آيا ميتوان اين بيماري را با روش هاي گياهي و خانگي درمان كرد؟ در اين مقاله از بخش بيماري ها و سلامت كودك دكتر زخم، قصد داريم به تمام اين سوالات پاسخ داده و اطلاعات بيشتري را در اين مورد در اختيار شما قرار دهيم.

بيماري لايم چيست؟

لايم يك عفونت باكتريال است كه با گزش كَنه – حشره اي كه از خون انسان تغذيه مي كند- در بدن گسترده مي شود. اما همان طور كه گفتيم دليل وقوع لايم گزش حشرات نيست، بلكه كَنه تنها حمل كننده اين بيماري است. در واقع باكتري «بورليا بورگدورفري» عامل اين عفونت است.

مي توان گفت كنه راه رسيدن اين باكتري از حيوان به انسان است. كودك نيز زماني به اين بيماري مبتلا مي شود كه توسط كنه ي حامل باكتري بورليا گزيده شود. جالب است بدانيد نام اين بيماري نيز از روستايي در آمريكا مي آيد كه بيماري لايم اولين بار در سال 1977 در آنجا مشاهده شد.

بيماري لايم چقدر شايع است؟

براساس يافته هاي محققين، سالانه نزديك به 300،000 مورد لايم در آمريكا گزارش مي شود. ميزان ابتلا به لايم نيز در 14 ايالت غرب ميانه و شمال شرق آمريكا بيشتر از ساير ايالتهاست و چيزي حدود 96% از كل موارد ابتلا، در همين ايالت ها گزارش شده است. البته در اروپاي مركزي نيز موارد گزارش شده سالانه كم و بيش زياد است.

عواملي افزايش دهنده بيماري لايم در كودكان

حال مي خواهيم ببينيم چه عواملي احتمال ابتلا به بيماري لايم را در كودكان افزايش مي دهند. اين عوامل عبارتند از:

1- سبك زندگي بيروني: كنه ها بيشتر در مكان چوبي، چمنزارهاي كوتاه و زمين هاي سبز ديده مي شوند. اگر كودك شما زمان زيادي از روز را در بيرون از خانه بخصوص در محيط هاي سرسبز مي گذراند، بايد بدانيد اين شرايط او را در معرض ابتلا به بيماري لايم قرار مي دهد.

2- داشتن حيوان خانگي: احتمال وجود كنه در حيوان هاي خانگي بدليل موهاي انبوه و ضخيم در بدنشان زياد است. كنه مي تواند از طريق بدن حيوان خانگي تان راهش را به درون خانه شما باز كند!

3- نوع كنه: البته بايد گفت تمام انواع كنه نيز حامل اين باكتري نيستند. مثلا بسياري از كنه هاي موجود در استراليا باكتري بورليا را با خود ندارند. جراحي پوست شايع ترين نوع كنه حامل باكتري بورليا نوع سياه پا و نوع سياه پاي غربي است كه هر دوي آنها در آمريكا به وفور يافت مي شود. درصد كنه هاي هر منطقه كه مي توانند حامل اين باكتري باشند مي تواند از 1 تا 90% باشد.

4- فصل: شيوع لايم در فصل هاي بهار و تابستان بيشتر از اوقات ديگر سال است. انتقال اين باكتري بين ماه هاي آپريل تا اكتبر به بيشترين حد خود مي رسد.

5- محل زندگي: لايم در آب و هواي مرطوب بيشتر وجود دارد. در آمريكا اين حشره عموما در ايالت هاي شمال شرق و آتلانتيك مركزي، كاليفرنياي شمالي و ايالت هاي ويسكونسين و مينوسِتا يافت مي شود.

بر اساس تحقيقات انجام شده در موسسات مختلف در آمريكا اگر كنه به مدت 24 ساعت در بدن كودك حضور داشته باشد آنگاه مي تواند از طريق گزيدن اين باكتري را وارد بدن كودك كند. با اين حال متخصصين اظهار مي كنند كه ممكن است در مدت زمان كوتاه تر نيز اين باكتري وارد بدن كودك شود. از اين رو بايد علائم بيماري لايم را دانست تا اگر كنه اي روي بدن كودك مشاهده كرديد بدانيد آيا كودك توسط كنه گزيده شده است يا خير.

علائم ابتلا به لايم در كودكان چيست؟

علائمي كه در ادامه به آن اشاره مي شود ممكن از 2 تا 30 روز پس از گزش در محل مشاهده شود و با افزايش شدت علائم نيز بيشتر شوند.

علائم  سطح اول:

• مشخص ترين و سريع ترين علامت لايم مشاهده ي گرديِ قرمز رنگي در محل خارش است. در واقع نوعي دايره كه رنگ آن از صورتي به قرمز مايل است و دورتادور آن نيز با همين رنگ احاطه شده است.
• اين محل خارش ممكن است چند روز يا چند هفته پس از گزش كنه مشاهده شود و ميانگين قطر آن از 13 تا 15 سانتي متر است.
• جالب است بدانيد محل گزش ممكن است اصلا خارش نداشته باشد، احساس گرمي در فرد بوجود آورده يا حتي هيچ يك از اين علائم را نيز نداشته باشد.
• اين دايره قرمزرنگ لزوما در ناحيه گزش بوجود نمي آيد، بلكه مي تواند در قسمت هايي جدا از محل گزش نيز رويت شود.
• بايد گفت اين حساسيت پوستي اولين علامتي است كه نشان مي دهد كودك به لايم آلوده شده است.

علائم سطح دوم:

• در اين سطح، علائم به آنفولانزا شباهت داشته و از چند روز تا چند هفته پس از گزش در بدن كودك نمايان مي شوند. شايع پانسمان phmb ترين علامت در اين سطح سردرد شديد است.
• كودك ممكن است يك تب پايين همراه با احساس سردي را نيز تجربه كند.
• عضلات و مفاصل شروع به درد گرفتن مي كنند. همچنين ممكن است كودك احساس سفت شدن (مثلا سفت شدن گردن) نيز داشته باشد.
• كور شدن اشتها و احساس خستگي نيز از جمله مواردي ست كه ممكن است اتفاق بيفتد. كودك به تدريج تضعيف شده و احساس سستي خواهد داشت.
• تورم غدد لنفاوي
• منژنيت، كه همان التهاب غشاي پوششي مغز است و مشكلات عصبي ديگر مثل فلج بل كه همان فلج شدن عضلات صورت است.
• التهاب حاد ماهيچه هاي قلب و افزايش ضربان قلب
• التهاب چشم
• مشكلات
• مشكلات كبدي مانند رشد هپاتيت

علائم سطح سوم:

• علائم سطح سوم لايم شديدترين علائم هستند، اما تنها در صورتي اتفاق مي افتند كه تمام علائم سطوح اول و دوم ناديده گرفته شوند. اين علائم معمولا ماه ها يا سال ها پس از گزش كنه مشاهده مي شوند.
• كودك مبتلا به آرتريت- التهاب شديد مفاصل- مي شود.
• احساس سوزن سوزن شدن و درد در اندام بدن
• همچنين كودك ممكن است مشكلات حركتي ناخوشايند در هماهنگ كردن عضلات مختلف بدن براي انجام اعمال مختلف تجربه كند.
• مشكلات گفتار و حافظه

مطالعات تحقيقاتي انجام شده نشان داد كه عواملي مثل تغييرات رفتاري و عملكرد ضعيف در مدرسه نيز مي تواند نشانه اي از وقوع بيماري لايم باشد. در موارد شديدتر، كودك ممكن است تشنج كند.

علائم سطح دوم و سوم مواردي است كه اگر به اين بيماري بي توجه باشيد ممكن است براي كودك اتفاق بيفتد. خود اين حساسيت قرمز رنگ بايد هشداري براي والدين باشد تا كودك را به پزشك متخصص ببرند.

اين بيماري چگونه تشخيص داده مي شود؟

پزشك متخصص از راه هاي زير براي تشخيص بيماري لايم در كودكان استفاده مي كند:

1. علائم را بررسي كنيد. پزشك نيز بدن كودك را براي پيدا كردن حساسيت بوجود آمده و وجود جاي گزش احتمالي كنه بررسي مي كند. از والدين درباره برنامه روزانه كودك طي هفته يا ماه هاي قبل سوال مي شود تا احتمال گزش توسط كنه بررسي شود.
2. تست خون: در 20*25% موارد، ممكن است حساسيت ناشي از گزش كنه لوهمن روشه بوجود نيايد؛ كه در اين موارد پزشك مجبور است براي تشخيص دقيق تر بررسي هاي بيشتر انجام دهد. پزشك با انجام تست خون احتمال وجود باكتري بورليا و نيز پادتن هاي موجود در بدن كودك را مورد بررسي قرار مي دهد. تست خون به تشخيص بهتر و دقيق تر پزشك كمك شاياني مي كند. آزمايشات تشخيص لايم تا حدي پيچيده است و ممكن است براي انجام اين كار نياز به خدمات آزمايشگـاهي باشد.

بيماري لايم چگونه درمان مي شود؟

آنتي بيوتيك ها مي توانند با از بين بردن باكتري بورليا لايم را درمان كنند. آنتي بيوتيك هايي كه معمولا براي درمان اين بيماري تجويز مي شوند شامل مواردي مثل آموكسي سيلين، داكسي سيلين و سفوراكسيم مي شوند. مصرف چهار هفته اي اين آنتي بيوتيك ها مي تواند كافي باشد.

با اين حال اگر بيماري در هفته دوم يا سوم تشخيص داده شود، آنگاه كودك بايد مصرف آنتي بيوتيك را چهار هفته ديگر نيز ادامه دهد. براي كودكان مبتلا به امراضي مثل مشكلات قلبي و عصبي، از آنتي بيوتيك هاي وريدي همراه با ساير داروها استفاده مي شود.

چگونه از وقوع اين بيماري در كودك جلوگيري كنيم؟

جلوگيري از گزش كنه تنها راه پيشگيري از لايم است، چراكه اين باكتري از فردي به فرد ديگر منتقل نمي شود. در ادامه به راه هايي براي جلوگيري از لايم مي پردازيم:

1- مواقعي كه كودك بيرون از خانه است، لباس هاي آستين بلند به او بپوشانيد: هنگامي كه به جاهايي مثل جنگل يا باغ مي رويد، لباسي تن كودك كنيد كه دست و اندام او پوشانده شده باشد. يك لباس آستين بلند و يك شلوار مي تواند مانع از گزش كنه شود.

2- موهاي كودك را بسته و كلاه سرش كنيد. كنه ها نمي توانند پرواز كنند يا بپرند، اما مي توانند روي هر سطحي بخزند. اگر كوك شما موهاي بلندي دارد، مي توانيد موهايش را بسته و زير بند كلاه لبه دار قرار دهيد تا از برخورد با سطوحي مثل سنگ هاي اطراف و ديگر مكان هايي كه احتمال وجود كنه هست، جلوگيري كنيد.

3- بهتر است از مسيرهايي حركت و پياده روي كنيد كه كمترين درخت وجود دارد. با اين كار خطر وجود و خزش كنه روي لباس و پوست خود و كودك را كاهش داده ايد.

4- حيوانات خانگي تان را وارسي كنيد: حيوانات خانگي ممكن است كنه را به خانه شما بياورند. به همين دليل است كه گفته مي شود حيوانات خانگي را وارسي كنيد و هميشه آنها را با شامپوهاي مخصوص ضد كنه و ضد انگل شستشو دهيد تا از نبود اين حشره در آنها مطمئن شويد.

5- سوپرازورب c بدن كودكتان را چك كنيد: وقتي از جايي بر مي گرديد كه احتمال وجود كنه در آنجا زياد بوده، بدن كودك را بررسي كنيد تا كنه اي وجود نداشته باشد. مكانهاي شايعي كه كنه در آنجا پنهان مي شوند، چين خوردگي هاي بدن مثل زير آرنج، چين خوردگي هاي دست و پاها، پشت گوش ها و … است. مو ها را نيز وارسي كنيد.همانطور كه گفته شد اگر كنه اي كودك را گزيد ولي در بدن كودك كنه اي يافت نشد، ناحيه مربوطه تا حدي قرمز مي شود و اين مي تواند هشداري براي والدين باشد.

6- لباس ها را در آب گرم بشوييد: وقتي از بيرون به خانه بر مي گرديد، قبل از شستن لباس ها، آنها را به مدت 15 دقيقه در آب داغ خيس كنيد. اين كار باعث مي شود اگر كنه اي به داخل لباس ها راه پيدا كرذه، از بين برود. همچنين مي توانيد براي اينكه اطمينان حاصل كنيد كنه اي در بدن كودك وجود ندارد، او را به دوش بفرستيد. البته بايد گفت اگر كودك را به درستي پوشانيده باشيد نيازي نيست در اين باره نگران باشيد.

منبع: دكتر زخم