همه چيز در مورد پزشكي

اسفناج از جمله سبزي‌هاي برگ دار به رنگ ( معمولاً ) سبز تيره است. همان گونه كه احتمالاً مي‌دانيد، رنگ سبز سبزي‌ها به دليل وجود رنگ دانه‌اي است به نام سبزينه يا كلروفيل كه در ساختمان مولكولي خود، منيزيم دارد. پس از همين جا معلوم مي شود سبزي‌ها و خاصه اسفناج از منابع خوب منيزيم چسب هارتمن هستند.
هر ۱۰۰ گرم اسفناج پخته و آب گرفته (يعني همان شكلي كه عموماً براي تهيه بوراني استفاده مي شود)، حدود ۸۷ ميلي گرم منيزيم دارد. جالب اينكه مقادير كلسيم و آهن آن، به ترتيب ۳/۵۷ و ۱۳۶ ميلي گرم است. يعني آهن آن از گوشت قرمز و كلسيم آن از ماست بيشتر است! با اين همه، اسفناج منبع خوب كلسيم يا آهن به شمار نمي رود!

اسفناج منبع خوب كلسيم يا آهن نيست

علت اين مسئله، جذب نسبتاً اندك اين مواد مغذي از اسفناج به دليل وجود فيبر و به ويژه تركيبي به نام اسيد اگزاليك است كه به شكل فعال آن اگزالات مي‌گوييم. بسياري از گياهان اين ماده را از اكسيداسيون ناقص قندها (كربوهيدرات ها) مي‌سازند. اگزالات در بدن نيز توليد مي‌شود و از طريق ادرار و مدفوع دفع مي‌شود. در پاره اي موارد هارتمن ممكن است دفع آن از ادرار زياد شود. در اين حال امكان دارد اگزالات با كلسيم ادرار تشكيل سنگ بدهد.
به همين دليل در اين موارد مي بايد منابع غذايي اگزالات ( مانند اسفناج ) در رژيم غذايي بيمار محدود شود. هر ۱۰۰ گرم اسفناج پخته حدود ۳۶۵ ۱۵۵ ميلي گرم اگزالات دارد. اگزالات با پيوستن به عناصر دو ظرفيتي به ويژه كلسيم و آهن جذب آن‌ها را به طرز چشمگيري كاهش مي‌دهد.
گفته مي شود كلسيم اسفناج به دليل وجود اگزالات، در مقايسه با ساير مواد غذايي كمترين مقدار جذب را دارد به طوري كه بدن مي‌تواند حدود نيمي از كلسيم كلم بروكلي را جذب كند ولي تنها ۵ درصد كلسيم اسفناج ممكن است جذب شود. پختن اسفناج تأثير چنداني بر اگزالات آن ندارد. بنابراين، تا آنجا كه به كلسيم و آهن اسفناج مربوط مي‌شود، افزودن ماست به آن از ارزش تغذيه‌اي آن نمي‌كاهد چون برخلاف تصور بسياري از افراد، اساساً اسفناج منبع خوبي براي اين مواد نيست.

تركيبات قيمت پانسمان هارتمن ماست

ماست يكي از فراورده‌هاي لبني تخميري است كه هر ۱۰۰ گرم آن ۳/۵ درصد پروتئين و ۱۲۰ ميلي گرم كلسيم دارد. مقدار چربي ماست‌هاي موجود در بازار متفاوت است و بر حسب آن طبعاً مقدار بقيه اجزا نيز ممكن است فرق كند. با اين حال اگر ماست حدود ۳ درصد چربي داشته باشد، هر ۱۰۰ گرم آن حدود ۶۰ كيلوكالري خواهد داشت. به عبارت ساده‌تر، هر يك ليوانِ پُر ماست ۳ درصد چربي، حدود ۳۰۰ ميلي گرم كلسيم و ۱۵۰ كيلوكالري انرژي دارد.

آيا اگزالات اسفناج از جذب كلسيم ماست مي كاهد ؟

اما آيا فيبر و اگزالات اسفناج، مانع جذب كلسيم ماست مي‌شود؟ پماد هارتمن البته ممكن است چنين اتفاقي بيفتد و تا حدودي جذب كلسيم كمتر شود اما جذب كلسيم به عوامل ديگري نظير مقدار كلسيم در وعده غذايي، نياز بدن، ويتامين D و ترشح كافي اسيد معدي نيز بستگي دارد. مقادير معمول فيبر غذايي عموماً تأثير چنداني بر جذب كلسيم ندارند. بد نيست بدانيد كه اسفناج منبع خوبي از ويتامين هاي A، C، E، K، اسيد فوليك، B۲، B۶، نياسين و نيز املاحي چون مس، فسفر و منگنز است.

جمع‌بندي

افزودن ماست به اسفناج كمي از جذب كلسيم كاهش مي‌دهد.اما اگر مي‌خواهيد اسفناج را با ماست مخلوط كنيد بهتر است از اسفناج تازه با حجم كم استفاده كنيد زيرا اگزالات موجود در اسفناج از جذب كلسيم ماست كمي جلوگيري مي‌كند. در طب سنتي براي ماست و اسفناج از گردو و زعفران به عنوان مصلح اكتيكوت ذكر شده است، همچنين مصرف انواع ماست با غذاهاي گوشتي يكي از پرهيزهاي طب سنتي مي‌باشد.

مجله فرهنگ غذا