- نویسنده : عيسي قاسمي
- بازدید : 281 مشاهده
پيشگيري و مراقبت از زخم پاي ديابتي چگونه است ؟
درمان زخم هاي ديابت در پا بسيار مشكل است و اين زخم هاي يكي از علل مهم آمپوتاسيون يا قطع عضو در اندام تحتاني هستند. مسلما پيشگيري از بروز زخم پا در ديابت بسيار سهل تر از درمان آن است.
فرد مبتلا به ديابت براي مراقبت از پا بايد به چه نكاتي توجه كند
- هيچوقت پا برهنه راه نرويد. حس كف پا در فرد ديابتي كاهش يافته و فرد متوجه زخم شدن پاي خود نميشود. پس هميشه از دمپايي يا كفش استفاده كنيد.
- هر روز پاي خود را با آب گرم و يك صابون ملايم شستشو دهيد. حرارت آب را اول با دست خود امتحان كنيد نا با پا. پاي شما حس خوبي ندارد. پا را براي مدت زياد در آب نگذاريد. براي خشك كردن پا آنرا با حوله مالش ندهيد بلكه فقط با فشار دادن ملايم حوله به پوست پا آنرا خشك كنيد. بين انگشتان پا را با دقت بيشتر خشك كنيد
- پوست پا را با استفاده از لوسيون مناسب، نرم و مرطوب نگه داريد. پوست خشك زودتر زخم ميشود. بين انگشتان را لوسيون نزنيد
- ناخن انگشتان را مستقيم كوتاه كنيد و گوشه ناخن ها را كوتاه نكنيد. اگر ناخن در پوست اطراف انگشت فرو رفت به پزشك مراجعه كنيد
پاشنه از محل هاي شايع زخم پا در ديابت است
- از محلول هاي ضد عفوني براي شستشوي پا استفاده نكنيد. پاي خود را بر روي رادياتور يا جلوي بخاري يا شومينه قرار ندهيد. ممكن است بسوزد و شما متوجه نشويد
- پاي خود را گرم نگه داريد. هنگام خواب از يك جوراب شل استفاده كنيد. مواظب باشد در هنگام برف و باران پاي شما در كفش خيس نشود. در زمستان جوراب و كفش گرم بپوشيد
- سيگار نكشيد. حتما سيگار نكشيد. سيگار به عروق خوني آسيب ميزند و اكسيژن خون را هم كم ميكند. سيگار بهترين يار بيماري ديابت در از بين بردن پاي شما است
- چهار زانو ننشينيد. اين كار جريان خون پاي شما را كم ميكنند.
- هر روز پاي خود را به دقت نگاه كنيد و بدنبال سوراخ هاي كوچك، كبودي، قرمزي، گرماي موضعي در پوست، تاول، زخم، خراشيدگي، بريدگي و مشكلات ناخن باشيد. از يك آينه براي ديدن بهتر كف پا كمك بگيريد. به چند نقطه پا بيشتر دقت كنيد. نوك انگشت شست، قاعده و كنار خارجي انگشت كوچك، زير انگشت وسط، پاشنه، لبه خارجي پا و زير پنجه پا
- در صورتي كه پاي شما تغيير شكل داده به پزشك مراجعه كنيد. در صورت كم بودن تغيير شكل پزشك ممكن است براي شما كفي هاي خاص تجويز كند و در صورتيكه تغيير شكل زياد باشد ممكن است نياز به عمل جراحي براي اصلاح آن داشته باشيد
- قند خون خود را بطور مرتب و دقيق زير نظر متخصص غدد تنظيم كنيد.
- وزن خود را تحت نظر پزشك كم كنيد
- در صورت ديدن هر گونه زخم يا ابتدايي ترين علائم زخم به پزشك مراجعه كنيد
- هيچوقت پا برهنه راه نرويد. حس كف پا در فرد ديابتي كاهش يافته و فرد متوجه زخم شدن پاي خود نميشود. پس هميشه از دمپايي يا كفش استفاده كنيد.
- هر روز پاي خود را با آب گرم و يك صابون ملايم شستشو دهيد. حرارت آب را اول با دست خود امتحان كنيد نا با پا. پاي شما حس خوبي ندارد. پا را براي مدت زياد در آب نگذاريد. براي خشك كردن پا آنرا با حوله مالش ندهيد بلكه فقط با فشار دادن ملايم حوله به پوست پا آنرا خشك كنيد. بين انگشتان پا را با دقت بيشتر خشك كنيد
- پوست پا را با استفاده از لوسيون مناسب، نرم و مرطوب نگه داريد. پوست خشك زودتر زخم ميشود. بين انگشتان را لوسيون نزنيد
- ناخن انگشتان را مستقيم كوتاه كنيد و گوشه ناخن ها را كوتاه نكنيد. اگر ناخن در پوست اطراف انگشت فرو رفت به پزشك مراجعه كنيد
پاشنه از محل هاي شايع زخم پا در ديابت است
- از محلول هاي ضد عفوني براي شستشوي پا استفاده نكنيد. پاي خود را بر روي رادياتور يا جلوي بخاري يا شومينه قرار ندهيد. ممكن است بسوزد و شما متوجه نشويد
- پاي خود را گرم نگه داريد. هنگام خواب از يك جوراب شل استفاده كنيد. مواظب باشد در هنگام برف و باران پاي شما در كفش خيس نشود. در زمستان جوراب و كفش گرم بپوشيد
- سيگار نكشيد. حتما سيگار نكشيد. سيگار به عروق خوني آسيب ميزند و اكسيژن خون را هم كم ميكند. سيگار بهترين يار بيماري ديابت در از بين بردن پاي شما است
- چهار زانو ننشينيد. اين كار جريان خون پاي شما را كم ميكنند.
- هر روز پاي خود را به دقت نگاه كنيد و بدنبال سوراخ هاي كوچك، كبودي، قرمزي، گرماي موضعي در پوست، تاول، زخم، خراشيدگي، بريدگي و مشكلات ناخن باشيد. از يك آينه براي ديدن بهتر كف پا كمك بگيريد. به چند نقطه پا بيشتر دقت كنيد. نوك انگشت شست، قاعده و كنار خارجي انگشت كوچك، زير انگشت وسط، پاشنه، لبه خارجي پا و زير پنجه پا
- در صورتي كه پاي شما تغيير شكل داده به پزشك مراجعه كنيد. در صورت كم بودن تغيير شكل پزشك ممكن است براي شما كفي هاي خاص تجويز كند و در صورتيكه تغيير شكل زياد باشد ممكن است نياز به عمل جراحي براي اصلاح آن داشته باشيد
نگاه كردن بين انگشتان پا و ديدن كف پا با كمك يك آينه از راه هاي مهم كشف زخم هاي ديابت در مراحل اوليه است
چند نكته در مورد كفش و جوراب
- هرگز با پاي برهنه راه نرويد
- در خارج از منزل از كفش هاي روباز يا تابستاني استفاده نكنيد. با استفاده از اين كفش ها پنجه پاي شما به قدر كافي حفاظت نشده و در معرض خطر بيشتري قرار ميگيرد
- به مدت طولاني راه نرويد. اگر مجبور به راهپيمايي طولاني هستيد هر چند وقت يكبار جوراب و كفش را درآورده و پا را براي ديدن علائم فشار مثل قرمزي معاينه كنيد
- كفش را در عصر بخريد. عصر ها پاهاي شما به علت سرپا ايستادن بزرگترند و كفشي كه عصر خريده ميشود براي پاي شما راحت تر است. ممكن است سايز و اندازه پاي شما به مروز زمان عوض شود پس هميشه كفش را اندازه پايتان بخريد نه بر حسب شماره آن
- كفش راحت بخريد. كفش هاي نوك تيز يا پنجه تيز يا پاشنه بلند نخريد. كفش هاي چرمي بهترين هستند. پنجه كفش بايد بزرگ و راحت باشد. كفش هاي نو را در روزهاي اول كه ممكن است كمي راحت نباشند، فقط روزي 2-1 ساعت بپوشيد
- اگر دو جفت كفش داريد سعي كنيد يك روز در ميان كفش هايتان را عوض كنيد و همه روزها يك كفش نپوشيد
- داخل كفش را قبل از پوشيدن آن نگاه كرده و با دست لمس كنيد
- بندهاي كفش را خيلي سفت يا خيلي شل نبنديد
- جوراب هاي تميز و خشك بپوشيد. جوراب هاي مدل دار مثلا سوراخ دار نپوشيد. جوراب هاي نخي در تابستان مناسبند. مراقب باشيد پنجه جوراب تنگ نباشد. توجه كنيد بالاي جوراب كش دار نباشد تا ساق را بفشارد.
منبع :