همه چيز در مورد پزشكي

ماجرا

با انتشار عكسي از يك خانم آغاز شد.

عكسي كه ادعا شد از يك تجمع عليه واكسيناسيون منتشر شده است. خانمي كه در اين عكس حاضر است مقوايي در دستش گرفته كه روي آن نوشته شده است: «واكسن ممنوع! آيا مي‌دانيد ۵۰ درصد بودجه كشور ساليانه صرف بهداشت و درمان ناكارآمد مي‌شود». اين عكس نشان مي‌دهد كه در عصر حاضر هم عده‌اي به ‌رغم پيشرفت‌هاي فراوان علم با پزشكي رسمي مخالفت دارند و طب سنتي را كارآمدتر مي‌دانند. به هر حال اين يك طرز تفكر است كه در همه جاي دنيا طرفداراني دارد و به نقد پزشكي نوين مي‌پردازد. به همين بهانه، امروز به موضوع بايدها خريد قطره فروزومال و نبايدهاي طب سنتي مي‌پردازيم.

طب سنتي يك تخصص است

همه‌مان حتما كم و بيش از گياهان دارويي استفاده كرده  و به نوعي با طب سنتي مواجه بوده‌ايم. طبيعتا كسي هم نيست كه به كلي خاصيت گياهان دارويي را زير سوال ببرد. ما از گذشته تا به امروز، متخصصاني در عرصه طب سنتي داريم كه بعضي بيماري‌ها و مشكلات را به‌خوبي مي‌توانند تشخيص دهند و درمان كنند.

اصلا بسياري از داروهاي شيميايي كنوني، روزگاري منشأ گياهي داشته‌اند. اما نكته‌اي كه وجود دارد اين است كه نبايد اين وسط طب سنتي بهانه‌اي براي ورود هر غيرمتخصصي به اين عرصه شود. طبيعتا اگر قرار به ادعاهاي بدون اساس علمي و تجربي باشد هر كسي مي‌تواند تابلوي دكان عطاري بزند و نسخه‌اي به سليقه خود براي اين و آن بپيچد. در حالي كه مي‌دانيم طب سنتي هم يك تخصص است كه پانسمان زخم نياز به آشنايي زياد با خواص گياهان و اثر آن روي بدن دارد.اما متاسفانه شاهد هستيم‌كه عده‌اي به نام طب سنتي به مخالف‌خواني با هر اصل پزشكي و علمي برخاسته‌اند. كساني كه با طرح ادعاهاي بدون ارزش علمي و عوام‌فريبانه سعي مي‌كنند در فضاي ابهام‌آلود براي خودشان طرفداراني جمع كنند و به شيادي و سودجويي بپردازند.

مثلا هر چند وقت يك بار كسي مدعي مي‌شود با تركيب گياهان دارويي، درماني قطعي براي سرطان پيدا كرده است. اين يك ادعاست كه طبيعتا براي اثباتش ابتدا بايد از مجراي علمي حقانيت اش ثابت شود. اما اين افراد بسياري اوقات بدون گذراندن آزمايش‌هاي پزشكي و اثبات كارآمدي آن، داروي خودشان را در اختيار مردم قرار مي‌دهند و جان افراد جامعه را به خطر مي‌اندازند. در اين ميان، بيماران صعب‌العلاج و خانواده‌هايشان هم كه خيلي اوقات از همه جا نااميد شده‌اند به اين گونه درمان‌ها پماد سوختگي روي مي‌آورند.

طبي براي پيشگيري

خيلي مهم است كه توجه كنيم از همان قديم، از طب سنتي با عنوان «طب الصحه» نام برده مي‌شود. به اين معنا كه طب سنتي در بسياري موارد نه بر قسمت درمان كه در بحث پيشگيري و سبك زندگي سالم تاكيد دارد. از جمله بخش مهمي از طب سنتي كه اصرار دارد طبيعت افراد بايد شناسايي شود و تغذيه بر اساس طبع و مزاج صورت گيرد. اين به خوبي نشان مي‌دهد كه طب سنتي بيشتر در جهت پيشگيري توصيه و روش دارد.

طب مكمل

بايد اين را در نظر بگيريم كه در عصر حاضر با پيشرفت علم پزشكي، بشر به دستاوردهاي زيادي در علم داروسازي رسيده است. در اين شرايط، طبعا طب سنتي مي‌تواند به عنوان يك مكمل در مواردي به پزشكي خدمت كند و آن را بهبود ببخشد. اما اصلا قرار نيست طب سنتي به عنوان يك روش متفاوت مقابل پزشكي علمي قرار لوزالمعده بگيرد و به رقابت با آن بپردازد.

مشكلات طب سنتي

بيمه نبودن داروهاي گياهي و نيزممنوعيت تبليغات تلويزيوني از جمله مشكلات فعالان اين صنعت است كه رفع آن ها مي تواند موجب توسعه صنعت گياهان دارويي در كشور و رونق اقتصادي در اين بخش شود. كارشناسان علوم دارويي معتقدند كه حوزه گياهان دارويي و طب سنتي يكي از استعدادهاي سرزميني ايران است و از اين جهت مزيت هاي نهفته بسياري در اين زمينه وجود دارد. البته در اين حوزه تاكنون اقدام هاي ضروري و اولويت داري هم صورت گرفته است. با اين حال پرداختن همه جانبه به اين موضوع براي استفاده بيشتر از گياهان وداروهاي گياهي ، فراورده هاي طبيعي و طب سنتي به صورت علمي اهتمام ويژه اي مي طلبد.

مقايسه مصرف داروي گياهي در ايران و اروپا

به رغم اين كه كشورما پايه هاي قوي در صنعت گياهان هيدروژل دارويي دارد ، اما در زمينه استفاده گياهان دارويي وطب سنتي در كشور از معدود كشورهايي هستيم كه درصد كمي از مردم حدود ۳ درصد از گياهان دارويي استفاده مي كنند. در صورتي كه درآمارها كشورهاي اروپايي ۷۰درصد مردم ازگياهان دارويي استفاده مي كنند.