همه چيز در مورد پزشكي

جدید ترین مطالب
بخش بایگانی
خون‌ريزي دستگاه هاي گوارشي و درمان آن

خون‌ريزي از مجراي گوارشي يكي از شايع‌ترين مشكلاتي است كه بيماران را مضطرب و وحشت‌زده به اورژانس مي‌كشاند. يكي از مهم ترين نكاتي كه پزشك در اورژانس از بيمار مبتلا به خون‌ريزي دستگاه گوارش سوال مي‌كند، اين است كه اين خون‌ريزي از دستگاه گوارش فوقاني است يا تحتاني.



براي آشنايي بيشتر با اين مشكل و شيوه درمان آن با دكتر ايرج‌ خسرونيا، رئيس انجمن متخصصان داخلي ايرانگفتگوي زير انجام شده است تا اطلاعات‌مان را در اين زمينه افزايش دهيم.

دستگاه گوارشي

چطور مي‌فهميم فردي دچار خون‌ريزي دستگاه گوارش شده است؟

استفراغ خوني، وجود خون قرمز در مدفوع و مدفوع سياه رنگ از علايم خون‌ريزي دستگاه گوارش هستند.

خون‌ريزي مجراي گوارش علل مختلفي دارد، از قبيل: زخم گوارشي، التهاب معده، واريس مري، آسيب مري، التهاب زخمي روده بزرگ، توده‌هاي سرطاني و هموروئيد.

مدفوع قرمز يا قرمز- قهوه‌اي نشان‌دهنده چه مشكلاتي است؟

اين علامت مي‌تواند نشان‌دهنده چند مشكل باشد؛ به طور مثال پوليپ روده بزرگ، سرطان، بيماري كرون يا كوليت اولسراتيو.

يكي از علل شايع‌تر خون‌ريزي‌هاي شديد مقعدي در افراد بالاي 60 سال، خون‌ريزي معده يا دوازدهه است به خصوص اگر خون‌ريزي سريع و شديد باشد. خون‌ريزي آهسته‌اي كه از معده يا دوازدهه منشا مي‌گيرد و از مجراي روده عبور مي‌كند، موجب سياه شدن مدفوع مي‌گردد.

البته خوردن شيرين‌بيان يا تركيبات آهن نيز مي‌تواند باعث سياه شدن رنگ مدفوع شود.

در صورت وجود خون در مدفوع چه كار كنيم؟

اگر متوجه وجود خون در مدفوع خود يا در سنگ توالت شديد، هر چه زودتر به اورژانس مراجعه كنيد. منشا خون‌ريزي ممكن است مشكل ساده‌اي مثل هموروئيد (بواسير) باشد، اما شما بايد از عدم وجود حالات جدي‌تري مانند سرطان روده بزرگ مطمئن شويد.

زخم معده

استفراغ‌هاي خوني چه تشخيص‌هايي را مطرح مي‌كنند؟

خون استفراغ شده مطرح‌كننده خون‌ريزي از مري، معده يا قسمت فوقاني روده كوچك (دوازده) است.

خون‌ريزي بخش‌هايي از روده كه پايين‌تر از دوازدهه قرار دارند، معمولا به سمت بالا، يعني به معده بازنمي‌گردد، بلكه وارد مدفوع مي‌شود.

استفراغ خون با رنگ قرمز روشن نيز نشان مي‌دهد كه خون‌ريزي تنها مدت كوتاهي قبل از بروز استفراغ آغاز شده است.

خوني كه مدت زمان طولاني‌تر در معده باقي ‌مانده باشد، معمولا قرمز تيره يا قهوه‌اي رنگ است، يا شبيه تفاله ي ته‌نشين شده ي قهوه است.

خون‌ريزي‌هاي دستگاه گوارش چطور تشخيص داده مي‌شوند؟

در خون‌ريزي قسمت فوقاني مجراي گوارش، پزشك از روشي به نام آندوسكوپي مجراي فوقاني استفاده مي‌كند. در اين روش يك لوله فيبر نوري كوچك از طريق مري پايين فرستاده شده و وارد معده مي‌گردد تا محل خون‌ريزي را كشف كند.

در خون‌ريزي‌هاي مجراي گوارش تحتاني پزشك ممكن است از كولونوسكوپي استفاده كند. كولونوسكوپي مشابه اندوسكوپي فوقاني است اما لوله آن از طريق مقعد وارد شده و در درون معده بزرگ به سمت بالا هدايت مي‌شود.

در اغلب موارد تشخيص وجود خون در مدفوع فقط از طريق انجام تست‌هاي آزمايشگاهي امكان‌پذير است، زيرا مقدار خون، كمتر از مقداري است كه قابل رويت باشد و به اين حالت "خون مخفي" گفته مي‌شود.

درمان خون‌ريزي‌هاي دستگاه گوارش چگونه صورت مي‌گيرد؟

درمان بستگي به علت و شدت خون‌ريزي دارد.

در خون‌ريزي واريس مري ممكن است از روش‌هاي گوناگوني براي توقف خون‌ريزي استفاده شود.

اگر خون‌ريزي از يك ديورتيكول منشا گرفته باشد، تزريق مستقيم دارو به داخل سرخرگ تغذيه كننده آن مي‌تواند خون‌ريزي را متوقف كند.

در خون‌ريزي ناشي از زخم، گاستريت ( التهاب معده) ، پوليپ‌ها يا بواسير (هموروئيد) درمان عامل زمينه‌اي در اغلب موارد باعث توقف خون‌ريزي مي‌شود.

گاهي اوقات با استفاده از جريان الكتريكي يا نور ليزر كه از طريق يك اندوسكوپ به محل منتقل مي‌شود، مي‌توان خون‌ريزي معده، دوازدهه يا روده بزرگ را متوقف ساخت.

در مواردي كه خون‌ريزي به اين درمان‌ها پاسخ نمي‌دهد، عمل جراحي ضرورت مي‌يابد.

منبع : تبيان

تظرات ارسال شده