همه چيز در مورد پزشكي

به گزارش : چه حالي مي‌شويد وقتي خاري يا جسم تيز و كوچكي به پايتان مي‌رود؟ درد ناشي از ورود چنين جسم كوچكي به پا بسيار آزار‌دهنده است، بويژه اگر پس از برخاستن از خواب و با برداشتن اولين قدم، همچون تيري در استخوان پا احساس شود.

درد زير پاشنه پا كه به خار پاشنه معروف است چنين مشخصاتي دارد و با برداشتن اولين قدم‌ها و نيز هنگام بالارفتن از پله يا راه‌رفتن روي نوك پنجه شديدتر مي‌شود.

البته درد پاشنه پا اغلب بتدريج پديد مي‌آيد، اما امكان اين‌كه به طور ناگهاني و بشدت ايجاد شود نيز وجود دارد. همچنين گاهي هر دو پا را گرفتار مي‌كند، اما معمولا خار پاشنه اغلب پانسمان زخم بستر در يكي از پاها روي مي‌دهد كه با خم‌كردن پا به بالا از بين مي‌رود و در صورت ايستادن يا نشستن طولاني‌‌ عود مي‌كند.

دكتر مجتبي كامياب، متخصص ارتوپد و جراحي استخوان با اشاره به اين كه در زير پوست كف پاي هر فرد يك نيام (سطح زيرين كف پا) وجود دارد كه در عقب به استخوان پاشنه و در جلو به پايه انگشتان مي‌چسبد، مي‌گويد: گاهي فشار‌هاي مكرر باعث پارگي‌هاي خيلي ريز در محل اتصال اين نيام به استخوان پاشنه شده كه در آن محل، كلسيم رسوب مي‌كند و در عكس راديوگرافي به شكل خار ديده مي‌شود.

خار پاشنه ممكن است در هر فردي روي دهد، ولي با افزايش سن شايع‌تر مي‌شود، زيرا قوس كف پا شروع به كم‌شدن مي‌كند.

اين عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي ايران مي‌افزايد: درد پاشنه در زنان شايع‌تر از مردان است و در ميانسالي بيشتر اتفاق مي‌افتد. همچنين در افرادي با وزن بيشتر و افرادي كه داراي مشكل در قوس كف پا به صورت كاهش يا صافي كف پا يا افزايش اين قوس هستند، پماد آلفا براي سوختگي پاي نوزاد بيشتر اتفاق مي‌افتد.

كفش پاشنه بلند، بلاي جان پاها

به گفته دكتر كامياب، افرادي كه از كفش نامناسب استفاده مي‌كنند، يعني كفش‌هايي كه يا ارتفاع پاشنه آن بيشتر از سه سانتي‌متر يا كمتر از يك سانتي‌متر است، مي‌پوشند بيشتر در معرض ابتلا به خار پاشنه پا قرار مي‌گيرند. همچنين كفش‌هايي كه پاشنه آنها باريك است و يا ديواره‌هاي آن بسيار نرم است نمي‌تواند از راستاي پا حفاظت كند، فرد را مستعد ابتلا به خار پاشنه مي‌كند.

اين متخصص تاكيد مي‌كند: درد پاشنه‌اي كه به دليل خار پاشنه اتفاق مي‌افتد صبح‌ها و هنگام برداشتن اولين قدم‌ها احساس مي‌شود، درد معمولا شديد و تيركشنده است. درد خار پاشنه در مراحل پيشرفته، حتي بعد از مدتي نشستن يا بي‌حركت بودن، در شروع حركت احساس مي‌شود.

نكته مهم آن است كه اثرات درد پاشنه نه‌تنها كيفيت زندگي فرد را تحت تاثير قرار مي‌دهد بلكه نگراني از احساس درد مجدد، اثرات نمايندگي محصولات هارتمن روحي براي فرد ايجاد مي‌كند و با ايجاد نگراني از تجربه دوباره درد، امكان استراحت از فرد گرفته مي‌شود.

چرا مبتلا به خار پاشنه مي‌شويم؟

به گفته دكتر كامياب، انجام فعاليت‌هاي تكراري در فردي كه به طور معمول به ورزش نمي‌پردازد، اما به طور مقطعي پياده‌روي طولاني انجام مي‌دهد، بخصوص اگر از كفش مناسب استفاده نكند، ممكن است عامل بروز اين مشكل باشد.

البته ممكن است بعد از مواجهه با اين مشكل، فرد از گذاشتن پاشنه روي زمين اجتناب كند كه همين مساله نيز باعث اعمال فشار بيشتر بر نيام كف پايي و تشديد بيماري مي‌شود.

اين متخصص ارتوپدي تاكيد مي‌كند: به خاطر داشته باشيد كه اضافه وزن زياد، پوشيدن كفش‌هايي كه اندازه پا نيست، داشتن ناهنجاري‌هاي پا و داشتن فعاليت‌هايي كه فشار اضافه‌اي را بر پا وارد مي‌كند، خطر ايجاد التهاب در ناحيه نيام كف پا و ابتلا به خار پاشنه را زياد مي‌كند.

دردي با درمان غير جراحي

در وريدي ۲۰ درصد موارد، التهاب نيام كف پايي خودبه‌خود خوب مي‌شود و در ۹۰ درصد موارد، درمان‌هاي غيرجراحي در رفع اين عارضه موثر است.

دكتر كامياب با اشاره به درمان‌هاي غير جراحي خارپاشنه مي‌گويد: درمان‌هاي غيرجراحي با استفاده از كفش مناسب، كاهش وزن و انجام ورزش‌هاي خاصي شروع مي‌شود.

استفاده از يخ نيز به صورت غلت دادن پا به روي بطري حاوي يخ، چند بار در روز، انجام تمرينات كششي، استفاده از اسپلينت شبانه وسيله‌اي كه از سوي متخصصان ارتوز و پروتز تعبيه مي‌‌شود تا پاي بيمار را طي شب بالا و در راستاي مناسب نگه دارد و فيزيوتراپي از ديگر درمان‌هاي غير جراحي اين عارضه است.

اين متخصص مي‌افزايد: البته اثربخش نبودن اين درمان‌ها بيمار را كانديد جراحي مي‌ كند.

نكته قابل توجه آن است كه تعدادي از بيماران به تصور خود از كفي‌هاي ژله‌اي استفاده مي‌كنند تا بستري نرم در زير محل درد ايجاد كنند، اما تحقيقات نشان داده است كه اين روش، فاقد اثربخشي است.

به پماد زخم خاطر داشته باشيد كه مهم‌ترين اصل در درمان خار پاشنه استفاده از كفش مناسب و پرداختن به ورزش‌ها و نرمش‌ها به طور روزانه است.

همچنين ضروري است كه در مواجهه با اين مشكل قبل از آن كه وارد مرحله مزمن شود و درمان سخت‌تري را طلب كند براي درمان به متخصصان مراجعه شود.

منبع: جام جم