همه چيز در مورد پزشكي

به گزارش به نقل از جام جم آنلاين، افرادي كه به دلايل مختلف نياز دارند تا دير وقت بيدار بمانند، اكثرا به سراغ مصرف نوشيدني و غذاهايي خواهند رفت كه داراي كافئين باشد، اما كافئين تا چه اندازه مي‌تواند در بيداري نقش داشته باشد؟يكي از داروهايي كه براي بيشتر افراد آشنا بوده و مي‌تواند سيستم عصبي را تحريك كند، كافئين نام دارد. بر اساس اطلاعات موجود، كافئين در بدن موجب افزايش ضربان قلب، فشار خون، سطح انرژي و بهبود خلق و خو خواهد شد.

اين ماده به سرعت در بدن عمل خواهد كرد، به گونه‌اي كه افراد زيادي متوجه تاثير آن ظرف چند دقيقه خواهند شد. كافئين تا زماني كه به صورت كامل توسط بدن متابوليزه شود، ماندگار بوده و اين مسئله به چند عامل بستگي دارد. هر شخص اثراتي را نسبت به شخص ديگر احساس مي‌كند كه برخي ممكن است طولاني‌تر باشند. زنان باردار يا افرادي كه خواب سختي چشم درد دارند، بايد دقت بيشتري نسبت به زمان مصرف ماده موردنظر به خرج دهند يا حتي ممكن است از مصرف آن اجتناب كنند.

مدت زمان متابوليزه شدن كافئين
اين ماده طول عمر پاييني در حدود 5 ساعت دارد؛ در صورتي كه يك شخص به ميزان 40 ميلي‌گرم كافئين مصرف كند، 20 ميلي‌گرم در سيستم بدن پس از 5 ساعت باقي خواهد ماند. سطح اين ماده در خون طي مدت زمان 15 الي 45 دقيقه به بالاترين حد خواهد رسيد، سپس به سرعت توسط كبد متابوليزه مي‌شود. اكثر مردم اثرات زيادي را در اين بازه زماني متوجه خواهند شد و امكان دارد نياز به خارج كردن ادرار داشته باشند؛ اين علائم مربوط به متابوليزه شدن كافئين است.

همانطور كه بدن نسبت به دارو مقاوم خواهد شد، افرادي هم كه به طور منظم كافئين مصرف مي‌كنند، به سختي اثرات آن را متوجه مي‌شوند، اما كساني كه به اين ماده حساسيت دارند، ممكن است اثرات آن را تا چند ساعت و حتي تا روز بعد احساس كنند. به نظر مي‌رسد مدت زمان تاثير دارو به دوز و عوامل فردي همانند سن، وزن بدن و ميزان حساسيت يك فرد به ماده موردنظر بستگي دارد.

غذا و نوشيدني‌هاي حاوي كافئين
اين ماده در برخي نوشيدني‌هاي زير وجود دارد، از جمله:
قهوه و نوشيدني‌هايي همانند كاپوچينو
چاي سياه، سبز و سفيد
نوشيدني هاي انرژي زا

حتي قهوه بدون كافئين هم نمايندگي b braun حاوي مقاديري از اين ماده بوده و افرادي كه نسبت به آن حساس هستند، بايد از آن اجتناب كنند. كافئين در برخي از غذاها همانند موارد زير يافت مي‌شود:

ميزان كافئين موجود در برخي از محصولات
مقدار كافئين در محصولاتي همانند قهوه و چاي متفاوت است، اما آكادمي پزشكي خواب آمريكا برآوردهاي زير را انجام داده است:
8 اونس قهوه حاوي 95 ميلي‌گرم
1 اونس اسپرسو حاوي 64 ميلي‌گرم
8 اونس چاي دم كرده حاوي 47 ميلي‌گرم
16 اونس نوشيدني انرژي زا متوسط حاوي 158 ميلي‌گرم
1.55 اونس شكلات شيري حاوي 9 ميلي‌گرم

مقدار دقيق كافئين موجود در داروها را مي‌توان از روي برچسب مشاهده كرد.

مصرف اين ماده در دوران شيردهي
اكثر افراد بر اين باورند كه مصرف كافئين در دوران بارداري مي‌تواند براي مادر و كودك خطرناك باشد. با اين كه خطرات پس از زايمان كاهش پيدا مي‌كند، اما اين ماده مي‌تواند بر روي كودكان شيرخوار تاثيرگذار باشد.

مقدار اندكي كافئين از طريق شير مادر انتقال پيدا مي‌كند، بنابراين مادران بايد مصرف اين ماده را محدود كنند. اكثر نوزادان بالاي 3 ماه توانايي تحمل مقادير اندك كافئين را دارند. يكي از مطالعات نشان داد كه مصرف اين ماده به طور منظم توسط مادران و زنان پرستار مي‌تواند عواقب بدي در الگوهاي خواب نوزادان بالاي ژل زخم پرونتوسان 3 ماه ايجاد كند.

مقادير بالاي اين عنصر مي‌تواند موجب سستي و تحريك‌پذيري كودكان شود، همچنين امكان تاثير بر روي الگوهاي خواب يا ساير اثرات منفي هم وجود دارد. يك پزشك مي‌تواند توصيه‌هاي خاصي در اين رابطه ارائه دهد، اما معمولا بايد يك فاصله زماني ميان مصرف ماده موردنظر و شيردهي وجود داشته باشد.

چگونگي تاثير كافئين بر روي خواب
اثر اين ماده مي‌تواند در طول روز احساس شود، حتي امكان ايجاد عوارض ناخوشايند هم وجود دارد. يكي از تاثيرات اين ماده از بين بردن خواب و نظم الگوهاي آن است، البته اين مسئله به ميزان حساسيت افراد بستگي دارد.اكثر بزرگسالان مي‌توانند ميزان 200 الي 300 ميلي‌گرم كافئين را در طول روز با خيال راحت مصرف كنند، اما بيشتر از مقدار ذكرشده مي‌تواند منجر به ايجاد مشكلات خواب شود.

اقدامات لازم براي رفع مشكل خواب
در صورتي كه يك شخص، دليل بي‌خوابي خود را كافئين بداند، بايد مصرف اين ماده را كاهش داده تا به نتايج مطلوب برسد. با تكنيك‌هاي آرام‌سازي همانند تمرينات تنفسي و يوگا مي‌توان به بهبود شرايط خواب كمك كرد.

اين ماده مي‌تواند يك محرك مفيد باشد، اما مصرف بيش از اندازه ممكن است باعث ايجاد اختلالات خواب شود. كساني كه هر روز صبح از خواب بيدار مي‌شوند و به سراغ چاي يا قهوه مي‌روند، ژل ايكس در حقيقت به دنبال جبران مشكلات خواب خود هستند. برنامه‌ريزي منظم براي خوابيدن و بيدار شدن مي‌تواند به تنظيم بدن كمك كند و طبيعتا باعث كاهش نياز به مصرف ماده موردنظر خواهد شد.

عوارض جانبي احتمالي
ممكن است افراد با مصرف بيش از حد اين ماده دچار علائم زير شوند، همانند:
مشكلات عصبي
درد معده
اسهال
ضربان قلب سريع يا نامنظم
افزايش ميزان تنفس
بي‌خوابي
احساس خجالت و بي‌قراري
تعريق
تحريك‌پذيري
اضطراب

امكان ايجاد مشكلات براي افراد مبتلا به ناراحتي‌هاي كليوي و كبد وجود دارد. در برخي موارد ممكن است كافئين خستگي را بدتر كند؛ بهترين كار براي شروع مجدد فعاليت را مي‌توان روش‌هاي سنتي كه منجر به آرامش مي‌شوند، عنوان كرد.

نشانه‌هاي از بين رفتن تاثير كافئين
افرادي كه مصرف كافئين خود راقطع كرده‌اند، نسبت به اين مسئله ناراحتي‌هايي دارند. برخي از نشانه‌هاي قطع مصرف اين ماده را مي‌توان موارد زير دانست:
خستگي
تحريك‌پذيري بالا
داشتن درد عضلاني
تهوع يا ناراحتي معده
ناتواني در تمركز
سردرد يا ميگرن

احتمالا اين علائم، زمان مصرف مجدد ماده موردنظر رفع خواهد شد، اما اگر تصميم يك فرد در قطع مصرف آن اسپري linovera قطعي باشد، علائم پس از چند روز از بين خواهد رفت. در صورتي كه يك فرد به طور مداوم كافئين مصرف كند، قطعا با قطع ناگهاني مصرف كافئين، ممكن است واكنش‌هاي شديدتري را تجربه كند. بهترين روش كاهش مصرف اين ماده را مي‌توان كنار گذاشتن تدريجي آن عنوان كرد تا بتوان از اين طريق علائم را حذف كرد.