دكتر زخم| سرويس گياهان و حيوانات - آشنايي با بيماري‌ هاي عروس هلندي و نحوه درمان آن از بيشترين سوالاتي است كه درباره نحوه نگهداري اين پرندگان زيبا با آن مواجه هستيم. در اين مطلب قصد داريم شما را با مهم‌ترين بيماري‌هاي اين پرنده خصوصا شيوع بيماري‌ها و مشكلات پرنده در فصل سرما آشنا كنيم؛ هر چند اكيدا توصيه مي‌كنيم كه براي درمان حيوانات خانگي خود به دامپزشك مراجعه كنيد.

---

اگر بيماري خاصي در عروس هلندي و نحوه درمان آن مد نظر شماست، با انتخاب عنوان مورد نظر خود در فهرست زير، سريع‌تر به آن دسترسي يابيد:

يكي ژل ايكس پرونتوسان از شايع‌ترين بيماري‌هاي عروس هلندي سرماخوردگي است كه با پايين آمدن دماي محيط بيشتر با آن مواجه خواهيد بود و با علائمي مانند آبريزش بيني، گرفتگي بيني و تنفس از راه دهان، عطسه‌هاي مكرر به همراه پاشيده شدن ترشحات بيني، التهاب چشم‌ها، كسلي و كم اشتهايي پرنده همراه است.

نحوه درمان
براي درمان سرماخوردگي عروس هلندي خود مي‌توانيد از كپسول‌هاي تتراسايكلين يا اكسي تتراسايكلين يا دايكسي سايكلين استفاده كنيد. بدين منظور يك عدد كپسول را باز كرده و يك چهارم از محتواي آن را در يك ليوان آب حل كنيد و به جاي آب آشاميدني مورد نياز پرنده در اختيار او قرار دهيد.

نكته: آب حاوي كپسول را هر ۲۴ ساعت تعويض كنيد و با آب تازه كه با كپسول مخلوط كرده‌ايد جايگزين كنيد.

خس خس سينه و صدا دار شدن تنفس، نفس كشيدن با منقار باز يا بريده بريده نفس كشيدن عروس هلندي، مي‌تواند در ادامه سرماخوردگي پرنده ايجاد شود و يا در اثر خوردن دانه‌هاي كثيف و آلوده به فضولات پرنده ايجاد شده باشد.

نحوه درمان
براي درمان خس خس سينه و مشكلات تنفسي اگر در ادامه سرماخوردگي پرنده است و با ساير علائم آن همراه است، به روش بالا عمل كنيد و اگر علت ديگري عامل ايجاد آن است، يك قاشق چايخوري الكل طبي رقيق را با دو قطره گليسيرين در آب آشاميدني پرنده مخلوط كنيد و در اختيار او قرار دهيد.

يكي از مهم‌ترين نشانه‌هاي بيمار شدن عروس هلندي تغيير شكل، حالت و رنگ مدفوع پرنده است. اسهال از بيماري‌ هاي عروس هلندي است كه به راحتي مي‌توانيد در منزل به درمان آن اقدام كنيد.

نحوه درمان
در ابتدا يك قطره روغن كرچك يا روغن زيتون در دهان پرنده بريزيد تا عامل اسهال از بدن او خارج شود و سپس براي چند روز پرنده را با زرده تخم مرغ سفت شده يا بيسكوييت رنده شده تغذيه كنيد. همچنين اگر پر‌هاي پرنده آلوده به مدفوع است پرنده را حمام نيم گرم كرده و پر‌هاي كثيف را به آرامي قيچي كنيد.

علت اين بيماري و خارج شدن فضولات سبز رنگ همراه با فشار، اغلب به علت عفونت روده است كه در صورت عدم درمان مي‌تواند در فرايند جفتگيري پرنده نيز تاثير منفي بگذارد.

نحوه درمان
براي درمان اين بيماري پرنده را گرم نگه داريد. دماي مناسب براي عروس هلندي بيمار دماي بين ۳۰ تا ۳۲ درجه سانتيگراد است. همچنين مي‌توانيد به او چاي معمولي يا ذغال پرنده بدهيد. ذغال پرنده، خنثي كننده سالم اسيد‌هاي طبيعي و كمك كننده به هضم غذاست. اين ماده خاصيت سم‌زدايي دارد و براي درمان عفونت روده عروس هلندي بسيار مناسب است و از مشكلات دستگاه گوارش پرنده نيز جلوگيري مي‌كند. شما مي‌توانيد ذغال را در مقادير كم با غذاي روزانه پرنده مخلوط كنيد يا هفته‌اي دوبار در كف قفس بريزيد.

گرفتگي مجراي تخمگذاري از بيماري‌ اسپري براي زخم هاي عروس هلندي ماده است كه اغلب در اثر تشكيل نشدن پوسته تخم، تغذيه غل و كم تحرگي پرنده ماده ايجاد مي‌شود و باعث پف كردن پرنده، بيحالي و بي تحركي و در صورت عدم رسيدگي به موقع، تلف شدن پرنده در چند ساعت مي‌شود.

نحوه درمان
با ماليدن يك قطره خوراكي مايع در داخل و اطراف مخرج و گرم نگهداشتن پرنده، ماساژ نرم و با احتياط اطراف مخرج به پرنده ماده، به او در دفع تخم كمك كنيد و توجه داشته باشيد هرگز پوسته تخم را به داخل بدن پرنده فشار ندهيد. در صورتي كه نتوانستيد تخم را با ماساژ دادن و اقدامات درماني خانگي ديگر خارج كنيد حتما به دامپزشك متخصص مراجعه كنيد تا با اقدامات پزشكي مختلف و در صورت نياز با جراحي و اعمال تخصصي اين كار را انجام دهد.

هر چند يكي از عادت‌هاي عروس هلندي كندن پرهايش است، اما اين كار را هر چند روز يك بار و به ميزان كم انجام مي‌دهد. اگر پرنده اقدام به كندن پرهايش به طور مداوم كرد حتما بايد اقدامات درماني را براي او شروع كنيد.

نحوه درمان
ابتدا پر‌هاي پرنده و بدنش را به دقت بررسي كنيد تا از وجود يا عدم وجود شپش مطمئن شويد. اگر بدن پرنده دچار شپش شده بود كه بايد با مراجعه به دامپزشك و تهيه محلول‌هاي ضد شپش اقدام به درمان پرنده كنيد و قفس پرنده را به خوبي ضدعفوني كنيد. ولي چنانچه در بدن پرنده شپشي مشاهده نكرديد احتمالا پرنده دچا خشكي پر‌ها و كاهش چربي طبيعي لازم در بدنش شده است. با رعايت تغذيه صحيح عروس هلندي و اضافه كردن مغز گندم خشك و مقداري روغن گندم در غذاي روزانه پرنده، اين مشكل به زودي برطرف خواهد شد. همچنين استفاده از مكمل‌هاي غذايي (ويتامين جهت مصرف دامپزشكي) مشكل عروقي در كنار غذا‌هاي پرنده توصيه مي‌شود.

از ديگر بيماري‌هاي شايع عروس هلندي، چاقي مفرط و كم تحركي اوست كه اغلب در اثر تغذيه نادرست و زياد غذا دادن به پرنده به وجود مي‌آيد و مي‌تواند در صورت عدم درمان مشكلات جانبي ديگر براي پرنده و حتي مرگ زودرس او را به همراه داشته باشد.

نحوه درمان
براي درمان چاقي عروس هلندي از دادن دانه‌هاي با چربي بالا مانند تخم آفتابگردان، شاهدانه و تخم كتان به پرنده خودداري كنيد و بيشتر از ارزن و ميوه و سبزي در جيره غذايي پرنده استفاده نماييد. همچنين وادار كردن پرنده به پرواز در محيط‌هايي مانند پاسيو يا يك اتاق بزرگ به رفع چاقي او كمك خواهد كرد.

توجه: هرگز با گرسنگي دادن به پرنده خود سعي در لاغر شدن وي نكنيد، زيرا جز آزار پرنده كار خاصي انجام نداده‌ايد و مشكلات جدي ديگري را براي پرنده خود ايجاد خواهيد كرد.

توصيه مي‌كنيم با ديدن اولين علائم بيماري در عروس هلندي حتما به دامپزشك مراجعه كنيد؛ زيرا طبيعت اين پرندگان به گونه‌اي است كه تا حد توان بيماري خود را پنهان مي‌كنند. چرا كه بيشتر پرندگان شكار خوبي براي حيوانات ديگر هستند و سعي مي‌كنند بيماري خود را تا حد ممكن پنهان كنند و زماني شما متوجه مي‌شويد كه از بيمار شدن پرنده زمان زيادي گذشته است! با اين وجود اگر شرايط فعلي شما به نحوي است كه امكان مراجعه به دامپزشك را نداريد مي‌توانيد از توصيه‌هاي بالا براي درمان بيماري‌ شركت وارد كننده بي بران هاي عروس هلندي خود كمك بگيريد.

سوالات خود را مي‌توانيد از طريق بخش نظرات و پرسش‌ها با ما در ميان بگذرايد. همچنين پيشنهاد مي كنيم تكنيك‌هاي تعيين جنسيت عروس هلندي را نيز در دكتر زخمبخوانيد.