همه چيز در مورد پزشكي

فوايد هيپوتراپي براي بيماران فلج مغزي چيست؟ درمان با كمك حيوانات مي تواند به كودكان و بزرگسالاني كه دچار بازه اي از بيماري ها و ناتواني ها شده اند ارتباط داشته باشد. به طور سنتي، حيوانات شامل سگ ها، گربه ها، پرنده هاي

سخنگو و اسب ها مي شوند. هيپوتراپي كه خود نوعي از درمان با كمك اسب مي باشد به عنوان روشي موثر، به منظور افزايش ميزان سلامتي احساسي و فيزيكي كودكاني كه دچار فلج مغزي شده اند (CP)، توجه ها را به خود جلب مي كند. اين روش پتانسيل كمك به توسعه قدرت و استقامت فيزيكي و افزايش تعادل كودك را دارد. در اين مقاله از بخش روانشناسي و مغز و اعصاب دكتر زخم به درمان فلج مغزي با هيپوتراپي مي پردازيم.

هيپوتراپي و فلج مغزي

اين روش درمان شامل برقراري تعامل با اسبي كه به خوبي آموزش ديده است مي شود. جلسات اين روش درمان مي تواند شامل غذا دادن و نوازش حيوان و صحبت با آن شود. جوهره اين درمان در واقع سوار شدن بر اسب، در يك محيط كنترل شده و ايمن است. از دهه 1960 مورد استفاده قرار گرفته و به طور روز افزون، امروزه مورد استفاده قرار مي گيرد.

درمان به كمك اسب مي تواند به بهبود بخشي توانايي شناختي، قدرت بدن و استقامت كمك كند. هم چنين مي تواند توانايي هاي وسيع تري همانند قابليت هاي اجتماعي كودك، اعتماد به نفس و احساس سلامت كلي را افزايش دهد. . مي تواند به بهبودبخشي مهارت هاي برقراري ارتباط كودك، با تعامل با اسب ها و هم چنين درمانست و ايجاد احساس اعتماد به نفس و سلامتي كمك نمايد.

اين نوع درمان، به صورت انفرادي مورد استفاده قرار مي گيرد. به طور كلي، يك روش تكميلي، در كنار اقدامات درمان سنتي است كه توسط تيم هاي درمان كودكان پيشنهاد مي شود. اين روش مي تواند درمان فيزيكي، گفتار درماني و درمان شغلي، براي رسيدن به اهداف مختلفي، در برنامه درمان شود.

با اين وجود تراپيست هايي كه در زمينه هاي بالا تخصص دارند مي توانند گواهينامه لازم، براي تلفيق اسب درماني، در ساير روش هاي آموزشي خود را دريافت نمايند. اهداف عادي اي كه اين جلسات تراپي مي تواند شامل آن ها شود، موارد زير هستند:

• تقويت عضلات كودكي كه دچار فلج مغزي شده است
• بهبود بخشي تعادلو انعطاف پذيري
• افزايش توانايي هاي كنترل تحرك، براي كمك به امور روزانه

البته هر اسبي ممكن است گزينه خوبي براي اين نوع تراپي تخصصي نباشد. تنها آموزش ديده ترين، مهربان ترين و صبورترين اسب ها و اسب هاي بچه مورد استفاده قرار مي گيرند. اين حيوانات هم چنين به دليل نگراني هاي مختلفي كه مي تواند در طول اين تراپي سر بزند، آموزش هاي متنوعي را پشت سر مي گذارد. براي مثال به اين اسب ها آموزش داده مي شود تا با شنيدن فرياد شوق يك كودك، رَم نكنند و در صورتي كه احساس مي كنند كودك از موقعيتش بر روي زين، در حال سُر خوردن است بلافاصله بايستد.

چگونه كودكاني كه دچار فلج مغزي شده اند مي توانند از هيپوتراپي نفع ببرند؟

اين روش درمان، فعاليت هاي فيزيكي را در يك محيط امن، با نظارت دقيق كه از لحاظ بصري، بسيار جالب است، ارائه مي كند. در طول يك جلسه اسب، با حركات، قدم ها و ضرب آهنگ آرام و مكرري حركت مي كند. اسب مي تواند در هر دقيقه 100 گام بردارد.

در طول زمان نيم ساعته جلسه، اين حركت، آرام آرام باعث به چالش كشيدن 100 برابر بدن كودك خواهد شد. اين پديده مي تواند كنترل تحرك و تعادلرا به شيوه هاي مختلفي تحريك كند. كودكي كه دچار CP شده است ميتواند به موارد زير دست يابد:

• حفظ تعادل با كمك مناسب، در طول بازه زماني پانسمان اكتي كوت مشخص
• جهت دهي اسب با فشردن زانوهايش
• چرخاندن اسب، با كنترل كردن افسار
• راست نگهداشتن سر خود
• برقراري تعامل با تراپيست و هر كمكيار ديگري

كودكان مد نظر، لذت زيادي از اين محيط، با تنوع بصري فراوان و البته تعامل با خود حيوانات مي برند. اين روش مي تواند كودكان را دلگرم كند تا از پس چالش هاي كلافه كننده و خسته كننده روش هاي درماني بربيايند.

بيشتر بدانيد: خطر فلج مغزي در كمين نوزاداني كه مادر سيگاري دارند

كودكان مي توانند با ديگران آشنا شده و دوست شوند. از ساير كودكاني كه از اين برنامه درمان، با كمك اسب استفاده مي كنند نيز ياد ميگيرند. اين پديده مي تواند فعاليت هاي ديگري را براي مشاركت ايجاد كند. براي مثال مكان هايي وجود دارد كه در سال، يكبار براي كودكاني كه ناتواني هاي مختلف دارند، نمايش سواركاري برگزار مي كند.

يك جلسه درماني كه به خوبي پياده سازي شده مي تواند مقياس دشواري را به گونه اي تنظيم كند تا قابليت ذهني و فيزيكي كودك دچار شده به فلج ذهني را به طور مناسب به چالش بكشد. اين پديده مي تواند ويژگي هاي زير را در كودك بهبود ببخشد:

• قدرت كلي
• قدرت بدني و هسته اي
• كنترل حركات ظريف و بزرگ
• تعادل
• طرز قرارگيري بدن هنگام راه رفتن يا نشستن
• كِشمَندي عضلاني (هم براي هايپوتونيا و هم براي هايپرتونيا)
• توانايي دادن و دريافت كردن علامت هاي بصري
• موارد حسگري
• قابليت هاي برقراري ارتباطات
• مهارت هاي اجتماعي
• اعتماد به نفس و عزت نفس

هيپوتراپي درماني تا چه اندازه مي تواند موثر باشد؟

زيرمجموعه هاي مختلف روش درماني، با كمك اسب، به اندازه ساير روش هاي سنتي تر مورد مطالعه قرار نگرفته است با اين وجود، مدارك روزافزون و مطالعات علمي نشان مي دهد كه مي تواند براي بسياري از افراد، اثربخش باشد.

زادنيكار و كاسترين، مجموعه اي از ساير مطالعات را مورد بررسي قرار داده و متوجه شدند كه اين روش درمان با كمك اسب، براي 76 مورد از 84 كودكي كه دچار فلج مغزي شده بودند، موثر بودند. مطالعه تامسون، كتچام و هال، عميق تر وارد منافع اين روش تخصصي درمان مي شود. اكثر كودكان مورد مطالعه، طرز ايستادن و نشستن و پايداري بهتري داشته و در سطوح صاف، سريع تر گام برمي داشتند.

بيشتر بدانيد: تاكنون در مورد فلج مغزي شنيده ايد

نصف كودكان، حيطه دستيابي بيشتري داشته و در سطوح نامنظم، با سرعت بيشتري قدم مي زدند. اين جلسات درماني توانست هايپرتونيا را نيز بهبود ببخشد. كودكاني كه درجه هاي كمتري از ناتواني را داشتند، بيشترين بهره را از اين روش بردند.

منافع ديگري نيز مورد توجه شامپاين، كوريوو و دوگاس قرار گرفت. آن ها 13 كودك دچار به فلج مغزي را مورد مطالعه قرار دادند كه سن آن ها از بازه 12-4 سال بود و بهبودبخشي قابل توجهي را در نمرات دقت تحرك ظريف، تعادل و قدرتشان مشاهده كردند.

اين بهره ها حتي هنگامي كه كودكان ده هفته، پي از انتهاي درمان، مورد آزمايش مجدد قرار گرفتند. باقي مانده بود. اين مطالعات نشان مي دهند كه بسياري از كودكاني كه دچار فلج مغزي شده اند مي توانند از روش درمان، با كمك اسب سود ببرند.

چه زماني مي توان درمان هيپو تراپي با كمك اسب را شروع كرد؟

هيچ گونه سن شروعي براي اين نوع درمان وجود ندارد. علاوه بر آن هيچ گونه بازه سني اي كه در آن، كودك ديگر نتواند شامل منافع اين روش شود، مشاهده نشده است. كودكان، گرفته از كودكان نوپا تا نوجوانان رو به بلوغ، به صورت محصولات زخم بستر موفقيت آميز، تحت درمان با كمك اسب قرار گرفته اند.

در واقع سوال مهم تر، اين است كه آيا اين روش، براي كودك يا خانواده مناسب است يا خير؟ شما بايد هم سلامت كودك و هم قيمت درمان، براي تعيين اين فاكتور در نظر بگيريد. گام اول اين است كه اميال و نگراني هاي خود را با دكتر كودكتان و هم چنين تيم درماني در ميان بگذاريد. اين نوع درمان، بدن و ذهن كودك شما را به صورت منحصر به فردي به چالش خواهد كشيد. دكتر و ساير اعضاي تيم درماني مي توانند تعيين كنند كه آيا كودك شما مي تواند از درمان با كمك اسب نفع ببرد يا نه. برخي از نگراني هايي كه بايد مدنظر قرار داده و درباره آن به مباحثه بپردازيد شامل موارد زير مي شود:

• توانايي و قدرت فيزيكي كودك شما، براي قرار گرفتن در موقعيت راست و بالا نگهداشتن سر، با توجه به وزن كلاه ايمني، در طول جلسه
• سلامت كلي او كه در واقع شامل اين مي شود كه آيا استفامت كافي براي ماندن روي زين، براي مدت بهره وري از زمان را دارد يا خير.
• آيا كودك شما به تجهيزات تخصصي اي نياز خواهد داشت كه بايد از قبل سفارش داده شود يا نه. (شايد يك محافظ گردن يا يك نوع خاصي از زين)
• مسائل حسگري كه مي تواند باعث شود كودك شما براي پوشيدن تجهيزات ايمني لازم دو دل باشد
• آلرژي، كه اغلب مسئله اي است كه از آن، چشم پوشي شده است و مي تواند باعث متوقف شدن منافع اين روش درماني شود زيرا داروهاي مربوط به آلرژي مي تواند باعث خواب آلوده شدن كودك شما شود.
• هر گونه ترس خاصي كه كودك شما مي تواند از حيوانات بزرگ داشته باشد

هم چنين شايد بخواهيد كه با بيمه درماني خود، مشاوره اي داشته باشيد كه ببينيد آيا اين نوع درمان، مورد پوشش آن ها است يا خير. متاسفانه بسياري از برنامه هاي بيمه، اين شرايط را ندارند كه باعث مي شود والدين، مجبور شوند تا صورت حساب ها را از درآمد شخصي خود بپردازند. در اين مورد، برآورد هزينه ها از ارائه دهنده خدمات درمان با كمك اسب، با اين اميد كه در بودجه مدنظر شما قرار مي گيرد، مي تواند مفيد باشد.

در طول جلسات درماني هيپو تراپي چه انتظاراتي بايد داشته باشيد؟

تراپيست كودكتان قبل از شروع جلسه درماني به شما ارزيابي پايه اي خواهد داد. اين ارزيابي احتمالا توانايي هاي فيزيكي فرزندتان را شامل شده و هم چنين ارزيابي هاي احساسي و شناختي را در بر خواهد گرفت. اين ارزيابي ها، پس از چند هفته از شروع درمان به كمك اسب تكرار خواهد شد تا ببنيم چقدر مفيد بوده است.

نتايج اين ارزيابي، با شما به اشتراك گذاشته خواهد شد. تراپيست كودكتان به شما توصيه هايي درباره اين كه چرا اين روش درماني، براي نيازهاي كودكتان مناسب است، ارائه خواهد كرد. در اين صورت درباره اهدافشان، براي جلسات درماني بعدي نيز اظهار نظر مي كند. خود جلسه با يك نطق يا ارائه اي درباره ايمني شروع مي شود.

اين ارائه در واقع نشان مي دهد كودكتان چگونه تجهيزات ايمني مناسب را در اختيار دارد. كودك درباره امكانات مورد استفاده همانند افسار و دهانه ياد خواهد گرفت و هم چنين مي آموزد كه هنگام حركت اسب بايد انتظار چه چيزي را داشته باشد. كودك در واقع در اين جلسه به اسبش معرفي خواهد شد. در نهايت تراپيست به كودك ياد مي دهد كه با سطوح مناسب كمك، سوار اسب شده و از آن پياده شود.

هنگامي كه آموزش هاي ايمني ارائه شد كودك مي تواند اسب سواري خود را شروع كند. وابسته بر اين كه آيا كودك با درمان به كمك اسب آشنا هست يا نه و اين كه وضع اصطبل چگونه است، اين كار را مي توان داخل طويله يا خارج از آن، در منطقه اي كه فنس كشي هارتمن شده است، انجام داد.

تراپيست احتمالا در كنار اسب، حركت خواهد كرد و در صورت نياز، حركات اسب را كنترل مي كند. يك يا چند كمكيار آموزش ديده به نظارت خواهند پرداخت و به صورت فيزيكي كودك را در طول اسب سواري پشتيباني مي كنند.

جلسات اسب سواري به آهستگي شروع مي شود. در صورت لزوم، تراپيست، كودك را از طريق موارد زير به چالش مي كشد:

• لحاظ كردن گردش، در مسير حركت
• افزايش سرعت حركت اسب
• نشاندن رو به جلو و رو به عقب كودك، براي تغيير دادن چالش هاي فيزيكي
• وادار كردن كودك به پرتاب كردن توپ، به سمت هدف
• هدايت كردن اسب، حول موانع، همانند مخروط هايي بر روي زمين

اين جلسات، به صورت ايده آل، به منظور ارائه چالش هايي مناسب براي توانايي هاي ذهني و فيزكي كودك، روند افزايشي اي در دشواري خواهند داشت.

طول و تكرر جلسات، توسط تراپيست، در طول نوشتن برنامه درماني مشخص شده و مي تواند تفاوت هاي فاحشي داشته باشد. مي توانيد به طور كلي حداقل يك جلسه نيم ساعته، در طول هفته، شايد به مدت 10 هفته را انتظار داشته باشيد. پس از آن، تراپيست مجددا كودك را ارزيابي مي كند تا پيشرفت او را تعيين كرده و تصميم بگيرد آيا جلسات بيشتري به او كمك خواهد كرد يا نه؟

كدام تراپيست ها مي توانند درمان هيپوتراپي را پياده سازي كنند؟

اين درمان، حالتي متفاوت از درمان نيست بلكه در واقع ابزاري ديگر است كه تراپيست هاي باتجربه مي توانند از آن براي كمك به كودكان استفاده كنند. مي توانيد تراپيست هاي فيزيكي، تراپيست هاي شغلي و حتي تراپيست هاي گفتاري خوبي را پيدا كنيد كه آموزش هاي گسترده اي را گذرانده و فرآيند صدور گواهي، براي پياده سازي درمان، به كمك اسب را با موفقيت پشت سر گذاشته اند.

در طول آموزش، تراپيست ها نحوه كار با اسب، نحوه سازش با كودكاني كه نيازهاي خاصي در هنگام تعامل با حيوانات دارند و نحوه انطباق با برنامه هاي درماني با اين موقعيت منحصر به فرد را مي آموزند. معتبرترين تراپيست ها حداكثر تجربه سه سال كاري، در زمينه شخصي مطالعات خود را دارند (براي مثال در درمان شغلي). آن ها هم چنين حداقل 100 ساعت از آموزش را به صورت تخصصي، براي درمان با كمك اسب به اتمام برده اند. اين آموزش، شامل موارد زير مي شود:

• آناتومي و فيزيولوژي اسب
• نحوه حركت اسب ها
• نحوه تشابه و تمايز اين حركت از حركات انسان
• بهترين اقدامات ايمني براي كودك
• بهترين اقدامات ايمني براي اسب
• انتخاب كردن بهترين تمرين ها براي منطبق كردن نيازهاي خاص كودك و اهداف درمان

در ايالت متحده گواهينامه اي كه بايد به دنبال آن باشيد متخصص كلينيكي هيپوتراپي (HPCS) مي باشد. به منظور گذراندن اين گواهينامه با موفقيت، بسياري از تراپيست ها از كارگاه ها و برنامه هاي درسي انجمن هيپوتراپي آمريكا (AHA) استفاده مي كند. تراپيست ممكن است هر دوي اين سازمان ها را عنوان كند .

كجا مي توان تراپيست هايي را يافت كه در هيپوتراپي با كمك اسب آموزش ديده باشند؟

وابسته به مكان زندگيتان در كشور، يافتن تراپيستي كه در هيپوتراپي آموزش ديده باشد مي تواند امري چالش برانگيز باشد. اين گزينه ممكن است براي افرادي كه در مناطق شهري بسيار بزرگ و يا مناطق روستايي اي كه از اصطبل ها فاصله زيادي دارند، زندگي مي كنند عملي نباشد. با اين وجود در زير پيشنهادهايي را براي جستجويتان ارائه مي كنيم:

• از دكتر كودكتان بپرسيد كه آيا مي تواند شما را به يك برنامه درمان با كمك اسب ارجاع دهد يا خير؟
• از تراپيست شغلي، گفتاري و فيزيكي كودكتان بپرسيد كه آيا در عفونت بدن اين نوع درمان، آموزش ديده اند يا نه و اين كه آيا شخص محلي اي را مي شناسند كه اين آموزش ها را ديده باشد يا خير.
• در يك شبكه و گروه فلج مغزي محلي عضو شويد. ساير خانواده ها احتمالا اين گزينه را بررسي كرده و خوشحال خواهند شد تا اطلاعاتشان را با شما به اشتراك بگذارند.
• اسب سواري درماني (THR)، حالتي مختلف از درمان با كمك اسب است اما همپوشاني هايي بين اين دو مورد وجود دارد. در صورتي كه برنامه THR، نزديك شما برگزار مي شود مي توانيد با آن ها تماس گرفته و بپرسيد كه آيا هيچگونه برنامه درماني با كمك اسب مي شناسند يا خير.
• قدرت اينترنت را دست كم نگيريد. جستجو در وب مي تواند نتايج مفيدي به شما بدهد. هم چنين ميتوانيد در تابلوهاي پيغام سازمان هاي CPمشهور نيز پست بگذاريد.

آيا هيپوتراپي درماني براي كودك مبتلا به فلج مغزيتان مناسب است يا خير؟

از مثال هاي مختلف تا مطالعاتي كه به صورت حرفه اي طراحي شده اند چندين منبع نشان مي دهند كودكاني كه در درمان با كمك اسب شركت كرده اند مي توانند بهره هاي قابل توجهي در چندين زمينه از لحاظ فيزيكي، شناختي و احساسي ببرند. كودكاني كه در بازه قابل توجه سني قرار گرفته اند، از كودكان نو پا تا نوجوانان، از اين روش نفع برده اند

بهره ها اغلب حتي پس از اتمام دوره درماني حفظ مي شوند. هيچ تضميني وجود ندارد كه كودك مبتلا به فلج مغزيتان، دقيقا همين نتايج را داشته باشد اما در صورتي كه دكتر و تيم درماني او بر اين باور هستند كه درمان به كمك اسب مي تواند موثر واقع شود، بررسي آن، گزينه خوبي است.