همه چيز در مورد پزشكي

از خواص زيره مي توان به توانايي آن در كمك به هضم، تقويت ايمني و درمان بيماري هاي پوستي،بدخوابي،مشكلات تنفسي، آسم، برونشيت، آنمي و سرطان اشاره كرد.

زيره چيست؟

زيره به خانواده چتريان تعلق دارد. اصولا در آشپزي شبه قاره هند و برخي از كشورهاي آسيا،آفريقا و آمريكا لاتين بعنوان ادويه يا چاشني بكار مي رود. زيره عطر قوي دارد و افزودن مقداري كمي از اسانس آن براي تهيه يك غذا كافي است. اسانس زيره خواص ضد باكتريايي، ضد نفخ، هضم كننده، ديورتيك (ادرار آور) و ضد عفوني كننده دارد.

مواد مغذي و خواص زيره

زيره منبع خوبي از انرژي، ويتامين A ،C، E ، B6،تيامين،ريبوفلاوين، نياسين و املاحي مانند آهن، منيزيم، منگنز، مس،كلسيم، فسفر و پتاسيم است. همچنين سرشار از پروتئين و امينو اسيد، كربوهيدرات، فيبر و مقدار قابل توجهي چربي و اسيد چرب مي باشد. مصرف روزانه يك قاشق چاي خوري زيره مي تواند نياز روزانه مواد مغذي شما را تامين كند.

زيره علاوه بر عطر و طعم به كاهش وزن، تقويت گوارش و ايمني و درمان بيماري هاي پوستي، بواسير، بدخوابي و ناراحتي هاي تنفسي كمك مي كند. در اين مقاله از راستينه نگاهي دقيق تر به برخي از خواص آن خواهيم داشت :

تنظيم گوارش
زيره براي رفع مشكلات هاضمه بسيار مفيد است. بوي زيره بخاطر تركيب ارگانيك بنام كومين آلدهيداست. تركيب اصلي اسانس كه فعاليت غدد بزاقي دهان را فعال مي كند و هضم غذا را تسهيل مي كند. تركيب بعدي تيمول است، اين ماده غدد ترشح كننده اسيد،صفرا و آنزيم هاي تكميل كننده هضم غذا در معده و روده را تحريك مي كند. زيره ضد نفخ است و مشكلات گاز معده را برطرف مي كند و بدينوسيله هضم غذا و اشتها پماد آلفا براي آفتاب سوختگي را بهبود مي بخشد. اسانس، منيزيم و سديم موجود در زيره، سيستم هاضمه را تقويت و دردهاي شكمي برطرف مي كند.

درمان بواسير
عامل اصلي بواسير(هموروئيد) يبوست بهمراه عفونت در زخم ناحيه مقعد است كه خود بخاطر يبوست ايجاد مي شود. فيبر و تركيبات ضد نفخ، ضدقارچ، آنتي ميكروبي و تحريك كننده پودر زيره مانند ملين طبيعي عمل مي كنند. چنين مشخصه هايي بخاطر وجود اسانس كومين آلدهيد و تركيبات خاصي از پيرازين است. افزودن زيره به رژيم غذايي مي تواند به درمان عفونت هاي سيستم هاضمه و دفع ادرار كمك كند و سرعت هضم را بالا ببرد. لازم به ذكر است كه زيره مي تواند تمامي علائم و عوامل بواسير را از بين ببرد.

پيشگيري از ديابت
گرچه تحقيقات ادامه دارد، اما نتايج اوليه نشان مي دهد كه زيره موثر ترين ادويه در كاهش ديابت است. بنابر آزمايشات موجود، در حيواناتي با كه به آنها دانه زيره داده شد، ميزان هيپوگلوسمي افت چشمگيري داشت. همچنين گلوكوزوريا (گلوكز زياد در ادرار)نيز كاهش يافت. آزمايشات بر روي انسان در حال انجام است، اما طبق گزارشات اوليه زيره ابزار قدرتمند براي مبارزه با ديابت است.

درمان بي خوابي
از خواص شگفت انگيز زيره است. همزمان تحريك كننده و آرام بخش است.اين خاصيت بخاطر داشتن تنها يك تركيب نيست. همانطور كه بي خوابي فقط يك دليل ندارد. اما تحقيقات نشان مي دهد كه مصرف ويتامين ها مخصوصا B complex و هضم مناسب به داشتن خواب راحت كمك مي كند. برخي از تركيبات اسانس زيره ماهيت خواب آور دارند و تاثيرات آرام بخش مي گذارند. چنين تركيباتي عوامل اصلي ايجاد بي خوابي و استرس را از بين مي برند.

درمان آسم و برونشيت
كافئين (عامل تحريك كننده) و اسانس عطري (ضدعفوني كننده ) زيره تركيبي مناسب براي افرادي پانسمان زخم است كه از ناراحتي هاي تنفسي مانند آسم و برونشيت رنج مي برند. زيره خلط آور است و از تجمع خلط و موكوس در راه هاي تنفسي جلوگيري مي كند و از طريق عطسه،سرفه و تف كردن، خلط ها را از سيستم تنفسي پاك مي كند. با اين عمل، از شكل گيري مواد اضافي جلوگيري مي كند و به درمان عامل اوليه بيماري كمك مي كند.

مبارزه با سرما خوردگي
سرماخوردگي بيماري ويروسي است كه هنگام ضعيف شدن سيستم ايمني، بدن را تحت تاثير قرار مي دهد. اسانس موجود در زيره همانند ضد عفوني كننده عمل كرده و با عفونت ويروسي عامل ايجاد سرماخوردگي مبارزه مي كند. زيره موكوس اضافي سيستم تنفسي را خشك كمك مي كند و از بيشتر شدن سرفه جلوگيري مي كند. زيره سرشار از آهن است و مقدار قابل توجهي ويتامين C دارد. آهن و ويتامين C براي حفظ عملكرد سيستم ايمني ضروري و از بروز عفونت يا بدتر شدن آن جلوگيري مي كند.

افزايش شيردهي
زيره سرشار از آهن است و براي زنان شيرده يا باردار و دوران قاعدگي بسيار مناسب است. همچنين، تيمول موجود در زيره موجب افزايش ترشح غدد از جمله ترشح شير از غدد پستاني مي شود. بنابرين مصرف زيره به افزايش شير دهي مادران كمك مي كند. اگر زيره با عسل خورده شود، مفيدتر است. زيره مقدار قابل توجهي كلسيم دارد (بيش از ۹۰۰ميلي گرم در هر ۱۰۰گرم)كه معادل ۹۰درصد از نياز روزانه بدن به كلسيم است. كلسيم اصلي ترين تركيب شير است و بنابرين براي مادران شيرده بسيار عالي است.

پيشگيري از آنمي
همانطور كه پيش تر گفته شد، زيره سرشار از آهن است (بيش از ۶۶ميلي گرم در هر ۱۰۰گرم) كه ۵برابر نياز روزانه فرد بالغ به آهن است. آهن اصلي ترين تركيب هموگلوبين موجود در گلبول هاي قرمز خون است. هموگلوبين پماد زخم مسئول اكسيژن رساني به سلول هاي بدن است و كمبود آن منجر به آنمي مي شود. بنابرين زيره مي تواند افزودني مقوي در رژيم غذايي افراد كم خون باشد. زيره مي تواند علايم آنمي مانند خستگي، اضطراب، اختلال عملكرد ذهني و مشكلات هاضمه را كاهش دهد.

كاهش ناراحتي هاي ذهني
آهن موجود در زيره منجر به افزايش ساخت هموگلوبين و متعاقبا پيشگيري از آنمي مي گردد. لازم به ذكر است كه افزايش جريان خون فوايد ديگري هم دارد. زماني كه جريان خون در بهترين حالت خود قرار گيرد،اكسيژن كافي به اندام ها و مغز مي رسد و عملكرد سيستم هاي بدن بهينه مي گردد. اكسيژن و آهن كافي در مغز موجب بهبود عملكرد ذهن مي شود و احتمال ابتلا به بيماري هاي ذهني مانند آلزايمر و زوال عقل كاهش مي يابد.

مراقبت از پوست
تقريبا همه مي دانند كه ويتامين E براي حفظ سلامت پوست و جلوگيري از بروز علائم پيري زودرس مفيد است. مصرف آن پوست را جوان و درخشنده نگه مي دارد. اين ويتامين به وفور در زيره وجود دارد. اسانس موجود در زيره خواص ضدقارچي و ضد عفوني دارد و از بروز بيماري هاي قارچي و ميكروبي پوست جلوگيري مي كند. البته همه مشكلات پوستي بخاطر بيماري يا عفونت نيست، برخي از مشكلات علائم پيري اند. ويتامين E همانند آنتي اكسيدان عمل مي كند و با راديكال هاي آزاد مبارزه مي كند. راديكالهايي كه به پوست حمله مي كنند و منجر به بروز علائم پيري زودرس مانند چروك،لك و افتادگي پوست مي شوند. چنين خاصيتي به همراه ظرفيت آنتي باكتريال، پوست سالم و زيبا براي ساليان دراز حتي تا زمان پيري فراهم مي سازد.

درمان دانه
دانه راه خروجي دفع مواد سمي و مواد خارجي از جمله ميكروب ها از بدن است. يعني دانه علامت تجمع مقدار زيادي مواد سمي در بدن است. در افرادي كه بطور منظم از زيره در غذا استفاده مي كنند، احتمال بروز علائم وجود مواد سمي مازاد مانند جوش، دانه كمتر است. تركيباتي مانند كومين آلدهيد، تيمول كرم رژوردم و فسفر، عوامل سم زدايي مناسب براي دفع منظم سم از بدن مي باشند. روش سالم براي دفع مواد سمي، سيستم دفع ادرار است و نه دانه پوستي.

تقويت سيستم ايمني
همانطور كه پيشتر اشاره شد، وفور آهن، اسانس،ويتامين C و ويتامين A موجود در زيره سيستم ايمني را تقويت مي كند. ويتامين C يكي از قوي ترين آنتي اكسيدان هاي بدن است و عملكرد و فعاليت گلبول هاي سفيد را تحريك مي كند. ويتامين C همچون آنتي اكسيدان با تاثيرات مخرب راديكالهاي آزاد (محصولات جانبي متابوليسم سلولي )مبارزه مي كند. آنتي اكسيدان ها راديكالهاي آزاد را خنثي مي كنند و از بروز بيماري هايي مانند قلبي و سرطان جلوگيري مي كنند.

جلوگيري از سرطان
زيره تركيبات سم زدا دارد و ترشح آنزيم هاي ضد سرطان و سم زدا از غدد را تحريك مي كند. علاوه بر اين، حاوي آنتي اكسيدان هايي مانند ويتامين C و ويتامين A و اسانس است. آنتي اكسيدان ها بجز فوايد بيشمار ديگر، خواص ضد سرطاني دارند. آنتي اكسيدان هاي زيره در پيشگيري از سرطان روده بسيار موثر اند.

ساير فوايد
زيره براي درمان نارسايي كليه،ضعف حافظه و گزش حشرات مفيد است. با اين همه خاصيت، چطور به زيره نه بگوييم.

مصارف زيره

بخاطر طعم و عطر ويژه، از دانه، آسياب شده و روغن آن به روش هاي مختلفي استفاده مي شود.

مصارف آشپزي
زيره ادويه اي است كه در آشپزي هند بيشتر براي پخت غذاها با ادويه كاري كاربرد فراواني دارد.

• اسانس زيره – از دانه زيره گرفته مي شود، از اين روغن در مواد آرايشي مانند كرم ها،ادكلن ها و لوسيون ها استفاده مي شود.
• مواد طعم دهنده- بعنوان طعم دهنده نوشيدني ها و دسر ها كاربرد دارد.
• مصرف دارويي- پماد سوختگي از دانه هاي زيره براي توليد داروهاي درمان مشكلات همچون اسهال، كوليد، التهاب، اسپاسم روده و ماهيچه و نفخ استفاده مي شود.
• مقوي قواي جنسي –اگر زيره آسياب شده با عسل و فلفل مخلوط شود،موجب تقويت ميل جنسي مي شود. در ميان اعراب زيره بدليل اين خاصيت محبوب است.