- نویسنده : عيسي قاسمي
- بازدید : 223 مشاهده
اساس آمارها 536 گونه پرنده در كشور شناسايي شده كه به علت شكار بي رويه و تخريب زيستگاه وضعيت خوبي ندارند؛ درحالي كه مي توان در قالب پرنده نگري آنها را حفظ و به درآمدي پايدار دست يافت.
به گزارش : تماشاي طبيعت و نگاه كردن به پرواز پرندگان نوعي تفريح است كه روح و روان انسان را صيقل مي دهد؛ زماني كه در خنكاي صبح با آواز زيباي پرنده اي از خواب بيدار مي شوي خدا را بابت تمام اين نعمت هاي بي قيد و شرط شكر مي كني، اما هستند در اين ميان افرادي كه قدر اين همه زيبايي و بزرگي را نمي دانند و تن زيبا و نحيف پرندگان را همانند دستگاه پول شمار مي بينند.
موج كشتار بي رحمانه پرندگان مهاجر در ميانكاله و تالاب فريدونكنار در شمال كشور نمونه لوزالمعده بارز اين قدرناشناسي است، اما در همين گير و دار بي رحمي عده اي هم عاشقانه به فكر نجات اين ظريف بالان هستند. بر اين اساس چند سالي است موضوع پرنده نگري شكل گرفته است، به اين معنا كه به جاي كشتن و پول در آوردن با نگاه كردن به آنها پول به دست آيد.
پرنده نگري در قالب گردشگري حيات وحش و يا همان اكوتوريسم از جمله فعاليت هاي در حال رشد است و روزانه افراد بيشتري به اين شاخه از گردشگري علاقه مند مي شوند.
پرنده نگري در نقاط مختلف دنيا هواداران و متقاضيان بي شماري دارد و صدها هزار پرنده نگر حرفه اي درآمدهاي كلاني را از رهگذر اين نوع توريسم يا گردشگري عايد كشورهايي مي كنند كه با اقليم متنوع خود ميزبان پرندگان از سراسر جهان هستند.
اقليم متنوع ايران نيز در فصل هاي بهار، پاييز و زمستان، كشورمان را به مقصد انواع فراواني از پرندگان كوچ كننده تبديل كرده است كه مي توان با برنامه ريزي علمي و همراه با عشق و علاقه از اين ظرفيت بي نظير براي كسب درآمد پايدار و دوستدار محيط زيست استفاده كرد.
حضور گردشگران حيات وحش در طبيعت با هدف تماشا و لذت بردن از زيبايي هاي طبيعت، موجب آرامش افراد مي شود. با توجه به زندگي ماشيني امروزي نياز رفتن به سمت طبيعت براي قطره آهن فروزومال صيقل دادن روح و رسيدن به آرامش احساس مي شود.
به اعتقاد كارشناسان پرنده نگري در صورتي كه با برنامه ريزي صحيح انجام شود، نه تنها آسيبي به زيستگاه پرندگان وارد نمي كند، بلكه موجب كاهش استرس پرندگان، بهبود زيستگاه، حمايت از تنوع زيستي، افزايش آگاهي هاي عمومي نسبت به آنها، تاثيرات آرامش دهنده بر انسان ها، بهبود وضعيت معيشتي جوامع محلي، درك جايگاه پرندگان براي برنامه ريزي بلند مدت و شناسايي گونه هاي آسيب پذير مي شود.
با توجه به اهميت موضوع اولين پنج شنبه آذرماه كه زمان اوج مهاجرت پرندگان به كشور است، روز ملي پرنده نگري نام گذاري شده است.
اما آيا ميزبان خوبي براي اين مهاجران وفادار هستيم؟ سوالي است كه جواب بيشتر متخصصان، محققان و مردم به آن منفي است .
اسماعيل كهرم پرنده شناس و استاد دانشگاه معتقد است وضعيت پرندگان ايران خوب نيست، چون زيستگاه هاي آنها در خطر است.
وي گفت: تالاب ها مامن و زيستگاه اصلي پرندگان هستند، اما با آنها خوب رفتار نكرديم. از 252 تالابي كه در كشور داريم تقريبا تمام آنها در لبه خطر قرمز نابودي قرار دارند؛ يعني كرم رژودرم براي از بين بردن جاي زخم آب ندارند، در حال خشك شدن هستند و انواع آلاينده ها وارد آنها مي شود.
اين فعال محيط زيست تاكيد كرد: مثلا تالاب شادگان در خوزستان پر از نفت شده است، هورالعظيم را صدام خشك كرد و اكنون نيز در قسمت هاي شرقي آن تاسيسات نفتي فعال است. ميانكاله در شمال در حال خشك شدن است، درياچه اروميه كه بزرگترين تالاب ايران بود نيز فاصله چنداني با نابودي ندارد.
وي گفت: با زيستگاه پرندگان خوب رفتار نكرديم و متاسفانه وضع خوبي هم ندارند. از طرفي پرندگاني هم كه به ايران مي آيند سال هاي سال است در تالاب هاي شمال ايران مانند فريدونكنار گرفتار سياهچاله مرگ مي شوند و ديگر فرصتي براي بازگشت به كشورشان پيدا نمي كنند.
كهرم افزود: سالها است كه در تالاب فريدونكنار كار غير قانوني انجام مي شود؛ به عنوان مثال نصب تور هوايي بر اساس قانون ممنوع است اما شكارچيان غير مجاز به راحتي آن را نصب مي كنند. قيمت يك تور هوايي 260 ميليون تومان و اجاره ماهانه آن 8 ميليون تومان است كه در سه ماه آذر، دي و بهمن كه زمان مهاجرت پرندگان به ايران است، اجاره داده مي شود.
وي تاكيد كرد: بنابراين علاوه بر تخريب زيستگاه، شكار پماد سوختگي بي رويه نيز يكي از بيشترين تهديدها براي پرندگان است.
اين پرنده شناس گفت: در سال 1352 حدود 485 گونه پرنده در كشور شناسايي شده بود كه اكنون به 536 گونه رسيده است؛ چون معمولا گونه هاي جديد كشف مي شود و ممكن است 10 سال ديگر بيشتر شوند. كشور ما ظرفيت زيادي براي پذيرش پرنده دارد كه از كل قاره اروپا بيشتر است.
وي افزود: از 536 گونه پرنده حدود نيمي از آنها مهاجر هستند كه از اين تعداد 82 تا 83 درصد در فصل هاي زمستان، بهار و تابستان وارد كشور مي شوند. آنها از صفحات شمالي مانند سيبري به ايران مي آيند. از آنجا كه به علت سرما گونه هاي گياهي و حشرات در آن مناطق يخ مي زنند و از بين مي روند، بنابراين پرندگان از بي غذايي به ايران مي آيند.
كهرم تاكيد كرد: آنهايي كه به پرندگان علاقه دارند مي توانند تور پرنده نگري راه بيندازند. برخي از كشورهاي اروپايي در اين زمينه به حدي پيشرفته هستند كه مثلا فردي درخواست مي كند علاقه مند مشاهده پرنده خاصي است و فرد ديگري مثلا در انگلستان اعلام مي كند كه آمادگي دارد اين فرد را در تالاب هاي مشخص براي مشاهده پرنده مورد نظر راهنماي كند كه در واقع اين يك كار تخصصي است.
وي در پايان تاكيد كرد: از اين راه مي توان درآمد خوبي كسب كرد، پانسمان زخم حتي با عكاسي از آنها مي توان درآمد داشت، به جاي اينكه پرندگان را قتل عام كنيم بياييم از زيبايي، شكوه و آرامش آنها، هم به آرامش برسيم و هم درآمدي پايدار فراهم كنيم. بيايم ميزبان هاي خوبي براي اين فرشته بالان باشيم.
ايرنا
منبع