- نویسنده : عيسي قاسمي
- بازدید : 254 مشاهده
خون ريزي معده
خون ريزي معده
زماني كه خونريزي زخم آغاز ميشود، خون اسيد معدهي موجود در اطراف زخم را خنثي مينمايد و در نتيجه اسيد خنثي شده ناحيههاي حساس نزديك زخم را نميسوزاند. پي آمد اين واكنش متوقف شدن احساس درد و بروز مشكلات جدي و وخيم ميباشد. شايد بيمار با متوقف شدن احساس درد فكر نمايد كه زخم معده اش التيام يافته است. حال آن كه شرايط در واقع رو به وخامت نهاده است. زخم تشديد شده است و خونريزي آن قدر شديد ميباشد كه بيمار، به دليل توضيح داده شده در بالا، هيچ دردي حس نميكند.
بيمار زماني دچار خونريزي معده بدون درد و كمخوني ميشود كه چون عارضههاي گوناگون بسياري با اين دو نشانه همراه هستند، شايد تشخيص اشتباه صورت گيرد. همچنين گاهي بيمار به خاطر از دست دادن خون دچار سرگيجه ميشود، اما باز هم اضطراب يا فشار رواني يا حتي كم خوابي را به اشتباه مسبب اين سرگيجه ميداند و ردّ پاي اين نشانهها را در سبك زندگي خود دنبال ميكند تا به تصور خود علت بروز مشكل را بيابد.
دليل هاي خون ريزي گوارشي
بيماري هايي كه سبب خون ريزي گوارشي فوقاني مي شوند عبارتند از
بيشترين دليل خون ريزي با منشاء روده كوچك، گشاد شدگي غير طبيعي عروقي و تورمورها ميباشد مصرف داروهاي ضد التهابي غير استروئيدي نيز مي تواند با ايجاد خراشيدگي و زخم در روده كوچك، سبب خون ريزي مزمن و نامعلوم گوارشي شود.
زخم هاي معده واثني عشر، واريسهاي گوارشي ( عمدتاً در اثر مشكلات كبدي و عروق مربوط به آن ايجاد مي شوند )، خراشيدگي هاي مخاط معده و يا اثني عشر ، خراشيدگي هاي التهابي مري، بدخيمي ها و دلايل نا معلوم.
دلايل خون ريزي با منشأ روده بزرگ ، همورئيد (بواسير ) زخم هاي مقعد، بيرون زدگي جداره روده، گشاد شدگي غير طبيعي عروقي، سرطان هاي گوارشي و التهاب روده است.
نكته يكي از علل شايع خون ريزي هاي گوارشي ، استفاده بي رويه از داروهاي ضد التهابي غير استروئيدي مثل مفناميك اسيد ، ديكلوفناك ، بروفن ، پيروكسيكام و... ) است. به همين دليل، اين داروها بايد فقط با مشاوره پزشك و به مقدار لازم مصرف شوند.
علايم خون ريزي گوارشي فوقاني
۱. خون ريزي مخفي گوارشي كه در آزمايشات اختصاصي مربوط به مدفوع تشخيص داده ميشود. اين نوع خون ريزي بيشتر نشانه تومورخون قرمز روشن در مدفوع كه اين تظاهر بيشتر مربوط به خون ريزي قسمت تحتاني دستگاه گوارش است. اگر چه در خون ريزيهاي وسيع دستگاه گوارش فوقاني نيز چنين تظاهري ميتواند وجود داشته باشد.
۲. خون ريزي مخفي گوارشي كه در آزمايشات اختصاصي مربوط به مدفوع تشخيص داده ميشود. اين نوع خون ريزي بيشتر نشانه تومورهاي دستگاه گوارشي است كه معمولاً با علائمي نظير كاهش وزن و كم خوني مزمن همراهاست.
۳.علائم كم خوني مانند خستگي زودرس، سياهي رفتن چشم، درد قفسه سينه يا تنگي نفس.
۴. مدفوع قيري و بدبو، اين نوع مدفوع كه ملنا نام دارد بر وجود خون حداقل به مدت ۱۴ ساعت در دستگاه گوارش دلالت ميكند. لذا اغلب بر خونريزي دستگاه گوارش فوقاني دلالت دارد.
5. استفراغ خون روشن با موادي با زمينه قهوهاي كه نشانه خون ريزي قسمت فوقاني دستگاه گوارش است.
6. وجود خون قرمز روشن در مدفوع كه اين تظاهر بيشتر مربوط به خون ريزي قسمت تحتاني دستگاه گوارش است. اگر چه در خون ريزيهاي وسيع دستگاه گوارش فوقاني نيز چنين تظاهري ميتواند وجود داشته باشد.
7. شوك و افت فشار: از دست دادن شديد خون (بيش از يك ليتر خون در ۲۴ ساعت) ممكن است سبب بروز علائم شوك شود.
علائم ويافته ها
اگرچه شروع خون ريزي شايد در ارتباط با خستگي، تنش، فشار عصبي، عفونت دستگاه گوارش فوقاني، بي احتياطي در رژيم غذائي، استفاده از الكل و يا داروهاي محرك باشد، اما شايد بدون وجود هيچ عامل مستعد كننده مشخصي نيز بروز نمايد.
علائم و يافته ها به ميزان خون ريزي بستگي دارد.
در خون ريزي خفيف و كم (كمتر از 500 ميلي ليتر ) بيمار شايد فقط دچار كمي ضعف وتعريق شود.
خون ريزيهاي قابل توجه منجر به تغيير در وضعيت ضربان قلب و فشار خون مي شوند همچنين بيماران بيشتر با ضعف ، سرگيجه ،تنگي نفس ، درد كرامپي شكم واسهال مراجعه مي كنند.
از دست دادن شديد خون ( بيش از يك ليتر خون در 24 ساعت ) شايد سبب بروز علائم شوك شود.
درمان
زماني كه بيمار، با خون ريزي گوارشي مراجعه مي كند، پس از ثابت كردن علائم حياتي بيمار از طريق مايع درماني مناسب، براي بيمار لوله معده گذاشته مي شود، شستشوي معده انجام مي شود و وضعيت شدت خون ريزي بيمار تخمين زده مي شود.
پس از آن براي تشخيص و درمان خون ريزي، به تشخيص و صلاحديد پزشك و بوسيله ي پزشك، بسته به منشأ خون ريزي، اندوسكوپي، سيگموئيد سكوپي و يا كولونوسكوپي انجام مي شود.
لازم به ذكر است كه گاهي اوقات مداخلات طبي به بيمار كمك نمي كند و مداخله جراحي مورد نياز است.
منبع :