همه چيز در مورد پزشكي

به گزارش : آمار چاقي در كشور ما به‌ويژه در زنان و كودكان رو به افزايش است؛ به‌گونه‌اي كه بيش از نيمي از مردم كشور چاق هستند و اضافه وزن دارند. مي‌توانيم بخشي از سنگين شدنمان را گردن سرعت زندگي و غذاهاي آماده و بي‌تحركي بيندازيم كه زنگ خطر چاقي و بيماري‌هاي ناشي از آن را به صدا درآورده است.از طرف ديگر، تب تناسب اندام و زيباشدن نيز دست از سرمان برنمي‌دارد و همين سرعت زندگي اين روزهايمان، برخي را به فك ر راه ميان‌بر لاغري مي‌اندازد؛ راه ميانبري كه يك سوي آن، افراد سودجويي هستند كه جيبشان هر روز با به خطر انداختن سلامت مردم پرتر مي‌شود و يك سوي آن، افراد زودباوري كه به دام تبليغات فريبنده ماهواره‌اي مي‌افتند. سال‌هاست كه وزارت بهداشت، البته نه به‌طور مستمر، در مورد عوارض استفاده از داروهاي لاغري و چاقي و حتي كرم‌هاي چين و چروك و كاهش سايز و... كه در ماهواره و سايت‌ها تبليغ مي‌شود، هشدار و هر از چند گاهي از كشته شدن يا عوارض وحشتناك اين محصولات خبر مي‌دهد، اما انگار داستان تكراري و غم‌انگيز محصولات ماهواره‌اي و عوارض جبران‌ناپذير آنها هنوز پايان نيافته است. فروردين‌ماه امسال، بنابر اعلام سازمان غذا و دارو، 3 نفر از هموطنانمان بر اثر استفاده از يك داروي لاغري كه در شبكه‌هاي ماهواره‌اي تبليغ مي‌شد، جان خود را از دست دادند.
داروهاي گياهي سمي
يكي از ادعاهاي فريبنده‌اي كه توليدكنندگان داروهاي ماهواره‌اي مطرح مي‌كنند، گياهي‌بودن قرص‌هاست. بي براون دكتر طلعت قانع، رييس ستاد مركزي اطلاع‌رساني داروها و سموم سازمان غذا و دارو، در اين‌باره توضيح مي‌دهد: «بسياري از داروهاي لاغري از مواد گياهي تشكيل شده‌اند، اما جزو سموم هستند و مواد گياهي سمي محسوب مي‌شوند. اين سموم با هم مخلوط و به عنوان داروي لاغري تبليغ مي‌شود. برخي از اين مواد گياهي ممكن است خاصيت چربي‌سوزي و كم كردن اشتها نيز داشته باشند، اما به مرور زمان سلامت مصرف‌كننده را به خطر مي‌اندازند.» دكتر قانع در مورد داروي هربال اسليمينگ و نحوه مرگ قربانيان نيز مي‌گويد: «تعداد بستري‌هاي ناشي از مصرف داروهاي لاغري غيرمجاز خيلي زياد است ولي ما فقط اين 3 مورد مرگ را گزارش كرديم. از اين 3 نفر يك جوان 33 ساله به علت پارگي عروق مغزي، نفر بعدي به علت مشكلات مغزي و قلبي 3 روز در كما رفت و بعد جان خود را از دست داد و نفر سوم، فرد 40 ساله‌اي بود كه در يك ماه، 10 كيلوگرم وزنش كم شده بود و در پايان ماه تمام ارگان‌هاي بدنش ناگهان از كار افتادند.» آنگونه كه رييس ستاد مركزي اطلاع‌رساني داروها و سموم سازمان غذا و دارو بيان مي‌كند، بيشتر داروهاي لاغري كه در ماهواره و سايت‌هاي اينترنتي تبليغ مي‌شوند، داروهاي شيميايي هستند كه از سيستم دارويي دنيا حذف شده‌اند و افراد سودجو به اشكال مختلف آنها را با هم مخلوط و يك گياه هم به آن اضافه مي‌كنند و به اسم داروي گياهي لاغري مي‌فروشند، درحالي كه اين دارو همان داروي شيميايي بدون مجوز است.

95 درصد داروهاي لاغري مورد تاييد نيستند
براساس ‌آخرين بررسي‌هاي وزارت بهداشت، حدود 60 درصد افراد كشور يا چاق هستند يا اضافه وزن دارند و اين قضيه بيشتر در خانم‌ها مصداق دارد. از طرف ديگر، بيشتر افرادي كه تصميم به كاهش وزن مي‌گيرند، دوست دارند در كمترين زمان، بيشترين كاهش وزن را پيدا كنند. در چنين مواقعي است كه سر و كله قرص‌هاي لاغري پيدا مي‌شود.
استفاده از اين قرص‌ها به چه كساني توصيه مي‌شود؟
دكتر ضياءالدين مظهري، مشكل عروقي نايب رييس انجمن پيشگيري و درمان چاقي، متخصص تغذيه و رژيم درماني، سال‌هاي زيادي است كه در زمينه تغذيه و رژيم درماني فعاليت مي‌كند. او اعتقاد دارد: «در هيچ جاي دنيا رژيمي وجود ندارد كه بدون رعايت اصول تغذيه‌اي و تحرك كافي منجر به لاغري بدون عوارض خطرناك شود چون لاغري برق‌آسا ماندگار نيست و عوارض جسمي زيادي براي فرد به دنبال دارد كه جبران‌ناپذير خواهد بود. همچنين داروهاي لاغري يا كمك لاغري‌هايي كه اين روزها باب شده‌اند، بازار مافيايي با درآمدهاي ميلياردي براي افراد سودجو ايجاد كرده‌اند كه به‌خصوص با تبليغ در شبكه‌‌هاي ماهواره‌اي مردم را فريب مي‌دهند. 95 درصد داروهاي لاغري مورد تاييد سازمان غذا و داروي آمريكا و وزارت بهداشت نيست، 5 درصد باقيمانده هم كه مورد تاييد است، نمي‌توان براي هر فردي تجويز كرد و متخصص تغذيه متناسب با سن، جنس، وضعيت فيزيولوژيكي و بيماري‌ زمينه‌اي فرد، زماني كه فرد به درمان‌هاي معمولي لاغري جواب ندهد، بنا به صلاحديد اين قرص‌ها را براي دوره محدود زماني تجويز مي‌كند.»

اين متخصص تغذيه و رژيم درماني با بيان اينكه زنگ خطر چاقي در كودكان به صدا درآمده است، مي‌گويد: «60 درصد افراد بزرگسال دچار اضافه وزن و چاقي هستند كه علت عمده آن گرايش مردم به فست‌فودها، نوشابه‌ و نداشتن تحرك كافي است. معمولا به دنبال چاقي، بيماري‌هايي مانند كبد چرب، آرتريت روماتوييد، ديابت، فشارخون و... نيز در جامعه افزايش پيدا مي‌كند. متاسفانه گروهي از مردم تصور مي‌كنند هر دارويي كه از خارج از كشور باشد، خوب است و ضرري ندارد و افراد سودجو با همين ترفند مردم را فريب مي‌‌دهند.»
نايب رييس‌ انجمن پيشگيري‌ و درمان چاقي، آگاه كردن مردم و تعيين مجازات سنگين براي پخش‌كنندگان را مهم‌ترين راه‌حل براي جمع‌شدن اين داروها مي‌داند: «يكي از خاصيت‌هايي كه براي اين داروها ذكر مي‌شود، كاهش سايز است، درصورتي كه لاغري در مفهوم علمي كاهش سايز نيست بلكه اسپري لينوورا انرژي مازاد از نياز فرد را كه طي سال‌ها در بدنش تجمع پيدا كرده، بايد كم كرد ولي به دليل ناآگاهي مردم، با وعده كاهش سايز، اين قرص‌ها تبليغ مي‌شود و برخي افراد زودباور در دام اين تبليغات گرفتار مي‌شوند.»
كم‌كاري نهادهاي فرهنگي
دكتر مجيد ابهري، آسيب‌شناس و روان‌شناس اجتماعي نيز مي‌گويد: «سال‌هاست كارشناسان در مورد عوارض استفاده از قرص‌هاي لاغري كه در آرايشگاه‌ها و ماهواره‌ها تبليغ مي‌شود، هشدار داده‌اند اما باز هم برخي افراد فريب تبليغات را مي‌خورند. علتش اين است كه نهادهاي فرهنگي اجتماعي مخصوص بانوان در اين زمينه كم‌كاري كردند. اگر در رسانه‌ها، مكان‌هاي عمومي مانند فرهنگسراها و ساير محافلي كه خانم‌ها حضور دارند، در مورد خطرهاي اين قرص‌ها صحبت مي‌شد، ديگر شاهد چنين وقايع تلخي نبوديم.
درحقيقت اگر در نهادهاي فرهنگي و اجتماعي قرص‌هاي لاغري غيرمجاز را به مردم و به‌خصوص خانم‌ها معرفي كرده و آنها را درمورد خطرهاي استفاد از آن آگاه كنيم، تبليغات ماهواره‌اي كمتر مشتري پيدا مي‌كنند.»

اين متخصص علوم رفتاري در مورد اينكه بيشتر چه افرادي جذب اين روش‌هاي لاغري مي‌شوند، مي‌گويد: «از نگاه رفتارشناسي، افرادي كه داراي ضعف شخصيت و تربيت هستند، براي اينكه در محافل و مهماني‌ها پز دهند و بگويند از داروهاي ماهواره‌اي استفاده مي‌كنند، خيلي راحت فريب اين تبليغات را مي‌خورند. همچنين باور غلطي وجود دارد كه مردم تصور مي‌كنند جنس خارجي بهتر است،‌ به همين دليل بدون تحقيق به سمت استفاده از داروهاي خارجي مي‌روند بنابراين اگر سايتي باشد كه در اين زمينه اطلاع‌رساني كند، شايد كمتر شاهد اتفاق‌هاي ناگواري مانند مرگ خواهيم بود.» دكتر ابهري با انتقاد از عملكرد صدا و سيما در زمينه اطلاع‌رساني در اين زمينه مي‌افزايد: «متاسفانه بسياري از اين داروهاي لاغري حاوي ماده مخدر شيشه است كه هنوز هم قرباني مي‌گيرد و بسياري از زنان و دختران بعد محلول پرونتوسان از استفاده دچار اعتياد ناخواسته مي‌شوند ولي اطلاع‌رساني در مورد آن بسيار كم است و صدا و سيما بايد به اين قضيه بپردازد چون در بيان آسيب‌هاي اجتماعي بايد مخفي‌كاري و رودربايستي را كنار بگذريم و مردم را آگاه كنيم.»
به مجوز داروها دقت كنيد
همان‌طور كه مي‌دانيد، داروهاي لاغري در داروخانه‌ها عرضه نمي‌شوند و معمولا فروشندگان آنها يك شماره تلفن همراه اعلام مي‌كنند و در آن را در منزل تحويل مي‌دهند. از طرفي اين داروها جزو داروهاي قاچاق محسوب مي‌شوند.
سازمان غذا و دارو چگونه بر داروهاي قاچاق نظارت مي‌كند؟
رييس ستاد مركزي اطلاع‌رساني داروها و سموم سازمان غذا و دارو در اين‌باره مي‌گويد: «به‌طور كلي هر نمونه دارويي كه وارد كشور مي‌شود، بعد از بررسي‌هاي لازم و اگر براي سلامت مضر شناخته نشود، مجوز مي‌گيرد، اما داروهاي لاغري كه در ماهواره تبليغ مي‌شود، قابل‌پيگيري نيست و ما فقط تلفن آنها را مسدود مي‌كنيم تا نتوانند محصولشان را توزيع كنند. مشكل ديگري كه وجود دارد، اين است كه در وب‌سايت‌ها نيز تبليغات داروهاي لاغري بسيار زياد شده است و بايد وزارت فرهنگ و ارشاد اين سايت‌ها را فيلتر كند.»
دكتر قانع در پايان صحبت‌هايش تاكيد مي‌كند: «از مردم درخواست مي‌كنم به سيستم ثبت دارويي ما اعتماد داشته باشند و هر دارويي كه مي‌خرند، به مجوز وزارت بهداشت توجه كنند. اگر اين مجوز را نداشت، داروي قاچاق محسوب مي‌شود. ما در سازمان غذا و دارو، چند ماه دارو را بررسي مي‌كنيم تا از سلامت آن مطمئن شويم، گاهي يك دارو مجوز سازمان غذا و داروي آمريكا را داشته ولي بعد از مدتي اين مجوز پس گرفته مي‌شود يا عوارض آن دارو در دنيا بررسي مي‌شود و بعد مجوز واردات مي‌گيرد. متاسفانه داروهايي كه در ماهواره به‌عنوان داروي لاغري تبليغ مي‌شود، يا تاثير زيادي روي اعصاب، به‌خصوص عروق مغزي و قلبي دارد و باعث گرفتگي عروق مغزي، لخته شدن خون و ژل پرونتوسان سكته مغزي مي‌شود يا حاوي مت‌آمفتامين‌هاست كه اعتيادآور هستند بنابراين توصيه مي‌كنيم هر دارويي را به صرف تبليغ در ماهواره استفاده نكنيد و حتما مجوز آن را قبل از خريداري بررسي كنيد.»

بهپو