همه چيز در مورد پزشكي

زخم پاي ديابتي

ديابت يا مرض قند از بيماري هاي شايع و ناتوان كننده انسان است كه ميتواند مشكلات جدي را براي اندام ها ايجاد كند. يكي از اين مشكلات زخم هاي مزمن و مقاوم به درماني است كه معمولا در كف پاي اين بيماران ايجاد ميشود. اين عارضه را پاي ديابتي Diabetic

foot هم ميگويند.

مشكلاتي كه براي پاي افراد مبتلا به ديابت ايجاد ميشود به علت دو اشكال عمده اي است كه ديابت مسبب آن است. اين دو مشكل اختلالات اعصاب محيطي و كم شدن جريان خون اندام است.

اختلال عروقي زمينه ساز بروز زخم در پاي فرد مبتلا به ديابت است

كف پا دورترين قسمت بدن از قلب است و نسبت به ديگر بافت هاي بدن خون كمي دريافت ميكند. به همين علت است كه در هواي سرد اولين جايي از اندام كه سرد ميشود پا است.
بيماري ديابت در بلند مدت موجب كم شدن جريان خون در همه بدن ميشود ولي اين مشكل در پا بيشتر از جاهاي ديگر خودش را نشان ميدهد. همين امر موجب ميشود كه زخم هايي كه بطور مرتب در اثر آسيب هاي محيطي در پاي همه افراد ايجاد ميشوند ولي بسرعت خوب ميشوند در پاي اين افراد خوب نشود چون بهبود زخم به مواد غذايي و اكسيژن نياز دارد كه از راه خون به بافت ها ميرسد.

ميكروب ها هم زمينه را مساعد ديده و بر روي زخم ايجاد شده شروع به فعاليت كرده و عفونت ايجاد ميكنند. به علت كاهش جريان خون پا گلبول هاي سفيد هم كمتر به محل زخم رفته و دفاع ايمني بافت كم ميشود. خود بيماري ديابت هم بطور كلي دفاع ايمني بدن را كاهش ميدهد. اين امر موجب گسترش عفونت در زخم و تاخير در بهبود آن ميشود.

در ديابت كاهش حس به علل اختلال در عملكرد اعصاب محيطي وجود دارد

مشكل ديگر افراد ديابتي اختلال در كاركرد اعصاب محيطي است كه موجب كم شدن حس لمس در پاي آنها ميشود. اين كاهش حس موجب خشكي و ايجاد شكاف هايي در پوست شده كه زمينه را براي ايجاد زخم فراهم ميكند. از طرف ديگر بيمار به علت كاهش حس كمتر متوجه آسيب هاي محيطي ميشود. مثلا پا بدون اينكه شخص متوجه شود در مجاورت شي داغ قرار گرفته و ميسوزد و يا بر روي شي برنده رفته و زخم ميشود.

وقتي هم كه آسيبي به پوست ميرسد به علت اختلال در حس درد بيمار تا مدتها متوجه آن نميشود و اين موجب پيشرفت عفونت در زخم ميشود.


يكي از محل هاي شايع زخم پاي ديابتي در زير شست است

اختلالات اعصاب در پاي افراد ديابتي ميتواند در بلند مدت موجب فلج شدن عضلات كف پا شده و اين فلجي موجب تغيير شكلي هاي مختلفي در پا ميشود. تغيير شكل يافتن پا به نوبه خود موجب ميشود در موقع راه رفتن به قسمت هاي خاصي از كف پا فشارهاي بيشتري وارد شود و اين فشارها زمينه را براي بروز زخم فشاري فراهم ميكنند.

اختلالات بينايي هم كه از عوارض ديابت است ميتواند به ايجاد اين عارضه كمك كند. ديد كم موجب ميشود بيمار نتواند بخوبي جلوي پاي خود را ببيند و پا را در موقعيت هاي نامناسب قرار ميدهد كه اين موضوع احتمال آسيب ديدن پا را بيشتر ميكند. براي رفع زخم از پانسمان زخم بستر استفاده نماييد.

تمام اين موارد دست به دست هم ميدهند تا موجب شوند كف پاي بيمار زخم هاي شديد و مقاوم به درماني پيدا كند.ميتوانيد از پماد آلفا استفاده كنيد يا زخم پاي ديابتي در حدود 7-5 درصد افراد مبتلا به ديابت ايجاد ميشود. اين زخم ها در نهايت موجب قطع عضو در 5-0.5 درصد افراد ديابتي ميگردند.

عفونت كف پاي اين بيماران در ابتدا محدود به پوست است ولي بعد از مدتي به بافت هاي عمقي و استخوان هاي كف پا هم سرايت كرده موجب عفونت استخوان يا استئوميليت ميشوند. در عفونت پاي اين بيماران بيش از يك ميكروب فعاليت دارند ولي شايعترين آنها استافيلوكوك طلايي است.

منبع