همه چيز در مورد پزشكي

به گزارش : بسياري از مردان به اشتباه چنين مي انديشند كه هرگز به پوكي استخوان مبتلا نمي شوند. برخي از بيماران حتي پس از آنكه پزشك براي بررسي ابتلا به اين بيماري برايشان آزمون سنجش تراكم استخوان درخواست مي كند، از انجام آن امتناع مي ورزند. بنابراين متاسفانه شاهد اين هستيم كه پوكي استخوان اغلب در مردان تنها پس از وقوع يك شكستگي لگن يا مهره تشخيص داده مي شود. در نتيجه بررسي عوامل مستعد كننده پوكي استخوان در مردان از اهميت بالايي برخوردار است. برخي از مردان به دنبال كاهش سطح تستوسترون ناشي از روند پيري، به پوكي استخوان مبتلا مي شوند.
عواقب ناشي از شكستن استخوان مردان را بيش از زنان تهديد مي كند. مثلا اگر استخوان لگن مردي در اثر زمين خوردن بشكند، محدوديت حركتي و ويلچيري شدن و حتي مرگ در انتظار اوست.
در حدود 2 ميليون مرد مسن در آمريكا به پوكي استخوان مبتلا هستند و اين درحالي است كه 13 ميليون نفر ديگر، گرفتار استئوپنيا مي باشند، بيماري كه پيش از پوكي استخوان خودش را نشان داده و بيانگر تراكم كم استخوان ها و مرحله آغاز پوكي استخوان است. سنجش تراكم استخوان در مردان نسبت به زنان بندرت صورت مي گيرد كه نشان مي دهد بسياري از پزشكان نيز از از تاثير پوكي استخوان بر مردان قيمت پماد زخم بستر آگاه نيستند.
احتمال پوكي استخوان در زنان چهار برابر مردان است و هميشه اين سوال مطرح است كه چرا پوكي استخوان مردان را كمتر تهديد مي كند؟
در پاسخ به اين سوال بايد بگوييم كه طول عمر زنان به نسبت بيشتر از مردان است و بنابراين عجيب نيست كه در اين سالهاي طولاني عمر تراكم استخواني شان كاهش يابد. و از آنجا كه مردان از لحاظ فيزيكي فعاليت بيشتري دارند، شانس ابتلا به پوكي استخوان را در خود كاهش مي دهند. چراكه تحقيقات بسيار، ثابت كرده اند كه ورزش باعث حفظ تراكم استخوان ها مي گردد.
هرچند پوكي استخوان ممكن است در هر سني بروز كند اما ارتباط نزديكي ميان بالا رفتن سن و اين بيماري وجود دارد. شيوع اين بيماري در زنان و با بالا رفتن سن و شروع يائسگي و كاهش سطح استروژن بيش از مردان است. در مردان نيز با افزايش سن و كاهش سطح تستوترون، خطر ابتلا به پوكي استخوان بيشتر مي گردد. البته بجز علت هورموني، عوامل ديگري نيز در افزايش خطر پوكي استخوان در مردان دخيل است.

1-كاهش سطح تستوسترون
شايع ترين علت پوكي استخوان در مردان، كاهش سطح تستوسترون است. وقتي غلظت هورمون تستوسترون در مردان مبتلا به پوكي استخوان را اندازه بگيريم خواهيم ديد كه غلظت آن از حد نرمال پايين تر است. در اين صورت از درمان جايگزيني تستوسترون كمك مي گيرند تا استخوان سازي را تشويق كرده و تراكم استخواني افزايش يابد.
مردان همچنين به مقدار كمي هورمون استروژن نيز نياز دارند. استروژن تراكم استخواني را در مردان و زنان حفظ مي كند. در حقيقت بدن مردان تستوسترون را به استروژن تبديل مي كند تا توده استخواني را افزايش دهد. برخي مردان بطور ژنتيكي آنزيم سازنده استروژن را ندارند. اين مردان قطعا پوكي استخوان خواهند داشت. حال اگر به چسب بخيه اين مردان استروژن بدهيم، پوكي استخوان آنها بهبود خواهد يافت. بنابراين اگرچه استروژن در مردان در غلظت بالا وجود ندارد اما همان مقدار كم هم براي سلامت استخوان آنها حياتي است.

2-كمبود كلسيم و ويتامين D
روند رشد استخوان يك فرايند طبيعي و مداوم در طول عمر فرد است كه به آن بازسازي مي گويند، يعني سلول هاي استخواني پير از بين رفته و سلول هاي جديد به جاي آنها رشد مي كند. اما براي ساخت استخوان جديد بدن شما نياز به كلسيم و ويتامين D دارد. بدون كلسيم و ويتامين D بدن نمي تواند داربست استخواني را ساخته و به كمك كلسيم و ديگر عناصر معدني به آن استحكام بخشد.

3-ورزش نكردن
استخوان ها مدام فشارهاي مكانيكي وارده را مانيتور مي كنند. يا بايد از استخوان ها استفاده كرد و يا بايد قيد داشتن آنها را زد! ماهيچه ها هم همينطور هستند. وقتي ماهيچه ها به استخوان ها فشار وارد مي كنند آنها را به رشد بيشتر تشويق مي نمايند.
وقتي ورزش نمي كنيد هم استخوان ها و هم عضلات ضعيف مي شوند. آمارها نشان مي دهد تنها 35 درصد از مردان 25 تا 64 سال حداقل برنامه ورزشي يعني 30 دقيقه فعاليت ورزشي متوسط مثل پياده روي تند، در بيشتر روزهاي هفته را دارند.
مطالعات نشان داده است كه ورزش استخوان سازي را تقويت مي كند؛ البته فقط در نقاطي كه بر استخوان فشار وارد شود. مثلا پياده روي يا آهسته دويدن استخوان سازي در لگن را افزايش مي دهد اما وزنه برداري چنين اثري بر استخوان لگن ندارد.

4-تاثير داروهاي مصرفي
داروهايي هستند كه باعث كاهش تراكم استخوان مي گردند. اين داروها شامل موارد زير است:

كورتيكواستروئيدها: اين داروها كه براي تضعيف سيستم ايمني بدن تجويز مي شوند و به استروئيدهاي ضد التهابي معروفند شامل كورتيزون، هيدروكورتيزون، قطره فروزومال گلوكوكورتيكوئيد و پردنيزولون هستند. اين داروها در درمان طيف وسعي از بيماريها از آسم تا زخم معده كاربرد دارند ولي اثر بدي روي استخوان ها مي گذارند. در مطالعه اي نشان داده شد كه دوزهاي بالاتر از 7/5 ميلي گرم پردنيزولون در روز رشد استخوان هاي جديد را كاملا خاموش و سرعت تحليل استخوان هاي قديمي را نيز افزايش خواهد داد.
داروهاي سرطان پروستات
داروهاي ضد تشنج

اگر داروهاي ذكر شده را مصرف مي كنيد با پزشك خود درباره خطر پوكي و شكستگي استخوان كه شما را تهديد مي كند صحبت كنيد. ازفوايد اين داروها در مقابل عوارض جانبي شان نبايد صرف نظر كرد. پزشك حتما راه حلي براي پيشگيري از كاهش تراكم استخوان به شما پيشنهاد مي كند.

5-بيماري ها
بيماري هاي زيادي هستند كه ممكن است باعث پوكي استخوان شوند؛ از بيماري هاي ژنتيكي مثل فيبروز كيستيك تا ديابت، آرتريت روماتوئيد و اختلالات خوني و گوارشي. چنانچه از يك بيماري مزمن رنج مي بريد بخصوص اگر سالهاست داروي خاصي مصرف مي كنيد ضروري است رژيم غذايي سالم داشته و تا مي توانيد ورزش كنيد تا سلامت استخوان هايتان را افزايش دهيد.

6-سيگار كشيدن
سيگار اثر منفي شديدي بر سلامت استخوان و استحكام آنها دارد. نتايج تجزيه و تحليل 10 مطالعه بين المللي در سال 2004 نشان داد سيگار كشيدن خطر شكستگي استخوان لگن را تا 55 درصد افزايش و بعلاوه تراكم معدني استخوان را نيز كاهش مي دهد. نيكوتين اثر سمي مستقيم بر سلول هاي استخواني دارد.

زندگي مردان با وجود پوكي استخوان
براي كمك به استخوان هايتان چه كاري مي توانيد دانجام دهيد؟ حتي اگر بتازگي در شما پوكي استخوان تشخيص داده شده باشد؟ در اينجا به دو راه مهم اشاره مي كنيم:
1-ورزش كنيد تا درمان سوختگي با آب جوش استخوان هايتان قوي شود
مردان در طول عمر خود زياد ورزش مي كنند، بنابراين ادامه اين سبك زندگي در سالهاي بعد بنظر ساده تر مي رسد. و از آنجا كه سالهاي اوج ذخيره كلسيم و افزايش توده استخواني، دوره نوجواني و جواني است، اغلب مردان در دوره دبيرستان و دانشگاه استخوان هاي قوي پيدا مي كنند. استخوان سازي بيشتر در سنين جواني، كمكي است به سالهايي كه سرعت استخوان سازي در بدن به تدريج كاهش مي يابد.
يكي از راه هاي افزايش استخوان سازي، ورزش است. ورزش هاي تحمل وزن و ورزش هاي ضربه اي انتخاب هاي بهتري براي اين منظور هستند. منظور ما ورزش هايي است كه شما را مجبور مي كند پاي خود را به زمين بكوبيد و در نتيجه نيرو و ضربه اي به پا و استخوان ها وارد شود. پياده روي تند، دويدن و پريدن مثلا وقتي طناب مي زنيد مثال هايي از اين ورزش هاست. پياده وري جزو ورزش هاي low-impact است كه تاثير كمي بر استخوان سازي دارد.
ايده آل اين است كه حداقل اين برنامه ورزشي را دنبال كنيد:

30 دقيقه فعاليت متوسط مثل پياده روي تند در بيشتر روزهاي هفته
تمرين قوي مثل وزنه برداري يا تمرين هاي مقاومتي با دستگاه هاي ورزشي داراي وزنه، دو بار در هفته

2-دريافت كلسيم كافي
اگر تراكم توده استخواني تان كاهش يافته بايد به شكل زير كلسيم دريافت كنيد:

سنين 19 تا 50 سال 1000 ميلي گرم كلسيم در روز
سنين بالاي 50 سال 1200 ميلي گرم در روز

براي جذب بالاي كلسيم وجود ويتامين D در بدن به حد كفايت، ضروري است. درغير اينصورت همه كلسيم مصرفي هدر خواهد رفت بدون اينكه جذب بدن شود. توصيه شده بزرگسالان روزانه 400 واحد بين المللي ويتامين D دريافت كنند، اگرچه برخي پزشكان مقدار بيشتري توصيه پزشكي كودكان مي كنند.
از آنجا كه بهترين منبع دريافت ويتامين D نور خورشيد است، پزشك بنا به محل زندگي فرد و ميزان تابش نور خورشيد و همچنين نتايج آزمايشگاهي ويتامين D تجويز مي كند.
بهتر است هرگونه مصرف مكمل ها را با نظر پزشك انجام دهيد.

بهپو