همه چيز در مورد پزشكي

متاسفانه بسياري از پدر و مادر ها فكر مي كنند كه زود خراب شدن دندان هاي شيري و كشيدن آنها مهم نيست، چرا كه دندان هاي دائمي به جاي آن ها خواهند روييد.

به اين ترتيب با عدم مراقبت كافي از دندان هاي شيري كودك خود، باعث پوسيدگي زودرس و از دست رفتن آن ها مي شوند كه نتيجه آن، رويش نابجا يا عدم رويش دندان هاي دائمي زيرين است. در صورتي كه توجه به دندان هاي شيري مهم است.

دندان شيري تا چه سني مي ماند؟

به طور طبيعي دندان هاي شيري جلويي دهان تا حدود سن ۶ تا ۷ سالگي و دندان هاي شيري عقب دهان تا حدود سن ۱۰ تا ۱۲ سالگي داخل دهان وجود دارند.

معمولا با افتادن هر دندان شيري، دندان دائمي زير آن، با فاصله زماني كمي به داخل حفره دهان رويش مي يابد به جز دندان آسياب اول دائمي كه بدون افتادن هيچ دندان شيري، به داخل دهان رويش پيدا مي كند.

از سن شش سالگي به نمايندگي اسميت اند نفيو بعد دندان هاي شيري شروع به افتادن مي كنند. در بعضي از كودكان اين اتفاق زودتر مي افتد و در بعضي ديگر ديرتر. نكته مهم اين است كه دندان هاي دائمي سر جاي طبيعي خودشان قرار بگيرند. در نتيجه شش ماه دير افتادن يا شش ماه زود افتادن دندان شيري مهم نيست. اگر دندان دائمي سر جاي اصلي خود در نيايد، ممكن است به صورت كج در بيايد.

دندان هاي دائمي بايد زير دندان هاي شيري در بيايند. اگر به اين حالت نباشد، دندان هاي دائمي به سمت داخل دندان هاي شيري درمي آيند و آن هنگام است كه مادر متوجه مي شود دندان ها سر جاي خودشان در نيامده اند.

اگر اين حالت به وجود بيايد، دندان شيري لق نمي شود و با فشاري كه به سمت بالا وارد مي كنند ريشه دندان تحليل مي رود، يعني عملا ريشه اي براي دندان باقي نمي ماند.

توصيه مي شود در اين مواقع حتما به دندانپزشك مراجعه كنيد، چون با گرفتن عكس بزرگ از دندان مشخص مي شود كه دندان سر جاي اصلي خود قرار گرفته است يا نه؟

اگر دندان دائمي سر جاي اصلي خود نباشد و دندان شيري را به موقع بكشند، دندان دائمي سر جاي خود برمي گردد، ولي اگر رويش دندان دائمي تمام شده باشد، ديگر سر جاي خود برنمي گردد.

چه ضرورتي براي درمان پوسيدگي دندان شيري وجود دارد؟

درست است كه سيستم دنداني شيري براي مدت محدودي در داخل دهان كودك وجود خواهد داشت، ولي در صورت وجود پوسيدگي پانسمان نقره براي سوختگي در اين دندان ها ممكن است عوارض جدي و گاهي جبران ناپذيري به كودك وارد شود. برخي از اين عوارض عبارتند از:

۱- كاهش توانايي جويدن: در صورت وجود پوسيدگي دندان شيري و يا از دست دادن آن، توانايي جويدن كودك و تمايل او به استفاده از موادغذايي متنوع كاهش مي يابد و گاهي والدين آن را به عنوان بي اشتهايي كودك تلقي مي كنند. در حالي كه در بسياري از موارد با برطرف كردن عامل اصلي يعني درد و پوسيدگي دندان شيري، مشكل به خودي خود برطرف مي شود.

بديهي است در صورت وجود اشكال در تغذيه ،عوارض مختلفي از جمله كاهش رشد جسمي، يبوست، كج خلقي و بسياري از اختلالات ديگر در كودك بروز مي كند.

۲- حفظ فضاي لازم براي رويش دندان دائمي: دندان هاي شيري به عنوان يك پشتيبان براي رويش دندان هاي دائمي خواهند بود، به طوري كه اگر يك دندان شيري زودتر از زمان مقرر از دست برود، اين امر منجر به از دست رفتن فضاي مورد نياز براي رويش دندان دائمي مي شود، به طوري كه در بسياري از موارد براي اصلاح وضعيت، كودك نياز به درمان هاي ارتودنسي پيچيده خواهد داشت، زيرا دندان هاي دائمي به دليل كمبود فضاي ايجادشده ناشي از دست دادن زود دندان شيري، به صورت كج و ماوج رويش خواهند كرد و يا حتي به صورت نهفته باقي مي مانند.

۳- زيبايي: نتايج بررسي هاي مختلف نشان داده شده است پوسيدگي دندان هاي شيري و تيرگي پانسمان suprasorb ظاهر آنها مي تواند نقش مهمي در كاهش اعتماد به نفس و تعاملات اجتماعي كودك داشته باشد.

طوري كه كودك حتي اگر ابراز نكند از ظاهر دندان هايش خجالت مي كشد، ممكن است از خنديدن امتناع ورزد و يا روابط اجتماعي وي دستخوش اختلال شود.

۴- ايجاد بوي بد دهان: در صورت وجود حفرات پوسيدگي متعدد، تجمع موادغذايي بين دندان ها افزايش مي يابد و به مرور زمان فاسد مي شوند و با ايجاد التهاب در لثه و عفونت دندان ها، كودك دچار بوي بد دهان خواهد شد.

۵- تاثير پوسيدگي دندان هاي شيري بر دندان هاي دائمي: در صورت پيشرفت پوسيدگي و وجود التهاب و عفونت در دندان شيري، اين عفونت مي تواند به جوانه دندان دائمي زيرين سرايت كند و باعث اختلال در تكامل دندان دائمي زيرين شود.

همچنين وجود پوسيدگي در دندان هاي شيري موجب افزايش ميكروب هاي عامل پوسيدگي دندان از جمله استرپتوكوك موتانس مي شوند و شانس ابتلا به پوسيدگي را در ساير دندان هاي موجود در دهان افزايش مي دهد.

درمان پوسيدگي دندان شيري چيست؟

امروزه با پيشرفت علم دندانپزشكي كودكان، پوسيدگي هاي دندان هاي شيري در صورت مراجعه به موقع كاملا قابل درمان است.

پوسيدگي اين دندان ها با مواد ترميمي مختلف يا روكش هاي مخصوص دندان هاي شيري برطرف مي شود و كارايي دندان به طور كامل بازگردانده خواهد شد.

حتي در صورتي كه پوسيدگي نمايندگي شركت لوهمن روشه دندان شيري عميق باشد، در بسياري از مواقع مشكلات اين دندان ها با درمان هاي عصب كشي برطرف مي شود و با يك درمان مناسب مي توانند تا زمان مقرر داخل دهان باقي بمانند.

دندان شيري هم عصب كشي مي شود؟

بر خلاف تصور بسياري از والدين، دندان هاي شيري نيز داراي عصب هستند و در صورت پيشرفت پوسيدگي و انتقال التهاب و عفونت به عصب دندان، بايد درمان عصب كشي انجام بگيرد كه كاملا بي عارضه است.

بايد تا حد امكان از خارج كردن زودهنگام دندان هاي شيري خودداري كرد، ولي اگر پوسيدگي دندان به حدي پيشرفت كرده باشد كه دندان شيري قابل درمان نباشد و دندان پزشك تشخيص دهد كه دندان شيري بايد خارج شود، براي حفظ فضاي دندان تا رويش دندان دائمي جايگزين، بايد از وسايلي به نام فضانگهدار استفاده كرد. اين وسايل به دو صورت ثابت و متحرك ساخته مي شوند كه انتخاب انواع آن، با توجه به صلاحديد دندانپزشك است.

اولين ملاقات با دندان پزشك

جالب است بدانيد اولين مراجعه كودك به دندان پزشك، بايد بين سن شش ماهگي تا يك سالگي باشد. در اين زمان دندان پزشك با معاينه دهان كودك و بررسي وضعيت لثه ها و دندان هاي تازه روييده، توضيحات لازم براي پيشگيري از پوسيدگي دندان را با توجه به وضعيت دهاني كودك به والدين خواهد داد.

پس از اين جلسه اول، فواصل بين معاينه هاي دندانپزشكي به طور معمول پانسمان كلاژن هر شش ماه يكبار تعيين مي شود. گرچه با توجه به وضعيت دندان هاي كودك و ميزان در معرض خطر پوسيدگي بودن دندان ها، اين زمان طبق صلاحديد دندان پزشك ممكن است تغيير كند.

دندان هاي شيري باوجود اينكه به طور موقت داخل دهان وجود دارند، ولي از اهميت بسياري در حفظ سلامت عمومي كودك و جلوگيري از ابتلاي وي به عوارض بازگشت ناپذير برخوردار هستند.

منبع: هفته نامه سلامت