جديدترين “رژيم غذايي” كه در رسانه‌ها پديدار شد، رژيم غذايي شمال اروپا يا نورديك خوانده مي‌شود.

طرفداران اين رژيم غذايي ادعا مي‌كنند كه شما مي‌توانيد سلامت خود را با خوردن مواد غذايي “نورديك” بهبود بخشيد.

اين غذاهاي سنتي معمولا از سوي مردم كشورهاي اسكانديناوي مصرف مي‌شوند. مطالعات متعدد نشان داده‌اند كه رژيم غذايي نورديك مي‌تواند سبب كاهش وزن و بهبود نشانه‌هاي سلامت، حتي در يك مدت كوتاه گردد.

اين الگوي غذايي، متكي بر اين واقعيت است كه نرخ ابتلا به چاقي در كشورهاي اسكانديناوي بسيار پايين‌تر از ايالات متحده است.

اين مقاله تمام آنچه بايد درباره‌ي رژيم غذايي نورديك بدانيد، خلاصه‌اي از تحقيق و راهنمايي‌هاي متعدد، اين‌كه چه چيز مصرف كنيد، از چه چيز اجتناب كنيد و فوايد سلامتي را توضيح مي‌دهد.

رژيم غذايي نورديك چيست؟

همچنان كه از نام آن پيداست، رژيم غذايي نورديك يك روش غذايي است كه روي غذاهاي سنتي كشورهاي اسكانديناوي (نروژ، دانمارك، سوئد، فنلاند و ايسلند) تمركز دارد.

رژيم غذايي نورديك در سال ۲۰۰۴ توسط گروهي از متخصصان تغذيه، دانشمندان و سرآشپزها به منظور بررسي نرخ چاقي در حال رشد پماد سوختگي و فعاليت‌هاي كشاورزي ناپايدارِ كشورهاي اسكانديناوي متمركز شده است. به‌طور متوسط در مقايسه با رژيم‌هاي غذايي غرب، اين رژيم شامل قند كمتر، چربي كمتر، دو برابر فيبر و دو برابر ماهي و غذاهاي دريايي مي‌شود.

غذاهاي مجاز و ممنوع در رژيم كانادايي

رژيم غذايي نورديك بر منابع غذاهاي محلي و پايدار، با تمركز بسيار بر غذاهاي سالم، مطابق با “جريان اصلي” علم تغذيه سالم تاكيد دارد.

• ميوه‌ها، انواع توت‌ها، سبزيجات، حبوبات، سيب زميني، غلات كامل، آجيل، دانه‌ها، نان چدار، ماهي، غذاهاي دريايي، لبنيات كم چرب، سبزي، ادويه‌جات، ترشي‌جات و روغن كلزا (كانولا) را بيشتر بخوريد.
• گوشت پرندگان، تخم مرغ‌هاي محلي، پنير و ماست را در حد اعتدال ميل كنيد.
• از گوشت قرمز و چربي‌هاي حيواني به ندرت مصرف كنيد.
• از نوشابه‌هاي حاوي شيرين كننده، قندهاي افزودني، گوشت‌هاي فرآوري شده، مكمل‌هاي غذايي و غذاهاي تصفيه شده و فست فودها اجتناب كنيد.

رژيم غذايي نورديك در واقع بسيار شبيه به رژيم غذايي مديترانه اي است. بزرگترين تفاوت اين است كه بيشتر بر روغن كانولا به جاي روغن زيتون تاكيد دارد.

همان‌طور كه بسياري از منتقدان به‌درستي اشاره مي‌كنند، بسياري از مواد غذايي در ”رژيم غذايي نورديك” در واقع هرگز به صورت روزانه در كشورهاي اسكانديناوي مصرف نمي‌شوند و به همين دليل مردم اين مناطق پماد زخم بستر به براي تغذيه سالم به اين رژيم نياز دارند. اين غذاها عبارتند از لبنيات كم چرب و روغن كانولا، كه در زمره غذاهاي مدرن محسوب هستند.

رژيم غذايي نورديك و كاهش وزن

مطالعات متعدد اثرات كاهش وزن را در رژيم غذايي نورديك مورد بررسي قرار داده‌اند. در يك مطالعه بر روي ۱۴۷ زن و مرد چاق، كه از رژيم غذايي نورديك پيروي مي‌كردند حدودا ۵ كيلو كاهش وزن نشان داده شد، در حالي‌كه كساني كه از رژيم غذايي معمولي دانماركي پيروي نمودند ، تنها ۱ و نيم كيلو وزن خود را از دست دادند.

اين آمار، آماري نسبتا قابل توجهي است، به ويژه با توجه به اين‌كه افراد به محدود كردن كالري‌هاي مصرفي توجهي نداشتند. با اين حال، با پي‌گيري اين مطالعه به مدت ۱ سال، وزن شركت كنندگان در رژيم غذايي نورديك بيشتر از پيش كم شد. در واقع اين نتايج براي مطالعات طولاني مدت روي كاهش وزن بسيار معمول است.

افراد در آغاز، وزن از دست مي‌دهند، اما بعد از آن به‌تدريج در طول يك دوره ۱تا ۲ ساله به وزن قبلي باز مي‌گردند. مطالعه ديگري اثر كاهش وزن در رژيم غذايي نورديك را تاييد مي‌كند، در اين مطالعه ۶ هفته‌اي، گروه رژيم غذايي نورديك۴٪ از وزن بدن را، به طور قابل توجهي بيشتر از كساني كه به دنبال يك رژيم غذايي استاندارد بودند، پماد زخم از دست دادند.

رژيم غذايي نورديك

مصرف غذاهاي سالم مهم‌تر از كاهش وزن است. اين رژيم هم‌چنين مي‌تواند به پيشرفت‌هاي قابل توجهي در سلامت سيستم متابوليك و كاهش خطر انواع بيماري‌هاي مزمن منجر شود. مطالعات متعدد اثرات رژيم نورديك را بر انواع شاخص‌هاي سلامت بررسي نموده‌اند.

1. فشار خون

در يك مطالعه ۶ ماهه بر روي افراد چاق، با رژيم غذايي نورديك در مقايسه با يك رژيم غذايي كنترل شده، فشار خون سيستوليك و دياستوليك گروه اول به ترتيب ۱/۵ و ۲/۳ ميلي‌متر كاهش يافت. يك مطالعه ديگر كه ۱۲ هفته‌ به طول انجاميد، كاهش قابل توجه فشار خون دياستوليك در شركت كنندگان با سندرم متابوليك را نشان داد.

2. كلسترول و تري گليسيريد

حتي اگر در رژيم غذايي نورديك بسياري از غذاهاي مفيد براي قلب وجود داشته باشد، اثرات آن بر كلسترول و تري گليسيريد نامتناقض است. برخي مطالعات، اما نه همه، اثراتي از كاهش تري گليسريد پيدا كرده‌اند، اما اثرات آن بر LDL وHDL كلسترول آن‌قدر ناچيز به‌نظر مي‌رسد كه از نظر آماري چندان معني‌دار نيستند.

با اين حال، يك مطالعه حاكي از كاهش خفيف در ميزان LDL و HDL و نسبت Apo B/Apo A1 و هم‌چنين فقدان HDL كلسترول است، كه همه آن‌ها از عوامل خطرزا براي بيماري‌هاي قلبي مي‌باشند.

3. كنترل قند خون

رژيم غذايي نورديك به‌نظر نمي‌رسد در كاهش سطح قند خون بسيار موثر پماد آلفا براي جاي جوش باشد، اما يك از مطالعات، كاهش اندك در قند خون ناشتا را نشان مي‌دهد.

4. التهاب

التهاب مزمن عامل اصلي بسياري از بيماري‌هاي جدي است. مطالعات انجام شده در زمينه‌ي رژيم غذايي نورديك و ارتباط آن با كاهش التهاب به نتايج مختلفي را دست يافته است. يك بررسي دال بر كاهش شاخص التهابي CRP است،

در حالي‌كه مطالعات ديگر، تاثير معني‌داري را گزارش نكرده‌اند. مطالعه‌ايي ديگر نشان داد كه اين رژيم غذايي ژن‌هاي مرتبط با التهاب در بافت چربي بدن را كاهش مي‌دهد.

جنبه‌هاي زيست محيطي رژيم غذايي نورديك

رژيم غذايي نورديك ممكن است از ديدگاه زيست محيطي يك انتخاب خوب باشد. اين رژيم بر غذاهايي كه به صورت محلي رشد و پرورش مي‌يابند، تاكيد دارد. برخي از طرفداران اين رژيم غذايي نيز مصرف غذاهاي ارگانيك را توصيه مي‌كنند.

شواهد، درباره رژيم غذايي نورديك آن‌چنان قابل توجه نيست.

اين رژيم باعث از دست دادن وزن در كوتاه مدت و اندكي كاهش در فشار خون و شاخص‌هاي التهابي مي‌شود، اما نتايج ضعيف و متناقض به نظر مي‌رسند.

در پايان، هر رژيم غذايي كه بر مواد غذايي واقعي به جاي مواد غذايي استاندارد به درد نخورغربي تاكيد دارد، به احتمال زياد منجر به از دست دادن وزن و بهبود سلامت مي‌شود.

اين نشان مي‌دهد كه نتايج، درصدها، مطالعات انجام پماد آلفا براي آفتاب سوختگي شده بر رژيم‌هاي غذايي مختلف، متفاوت است.

با اين حال، هيچ چيز معجزه‌آسايي درباره‌ي غذاهاي “نورديك”، و يا “غذا خوردن به سبك يك وايكينگ” وجود ندارد.

اين رژيم غذايي موثر است، زيرا مواد غذايي فرآوري شده با غذاهاي كامل و فراوري نشده جايگزين مي‌شود. نكته‌ي درست همين است.