همه چيز در مورد پزشكي

به گزارش : يكي از شايع‌ترين مشكلاتي كه معمولا كودكان و شيرخواران دچار آن مي‌شوند، گوش‌درد است. تابستان‌ها بچه‌ها بعد از برگشتن از استخر از گوش درد مي‌نالند و زمستان‌ها بعد از سرما‌خوردگي و شروع آبريزش و سرفه.

با دكتر علي ناصح، فوق تخصص نوزادان و عضو هيات‌علمي دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي درباره علل و علائم گوش درد و چگونگي برخورد با آن گفت‌و گو كرديم.

علت ابتلاي كودكان به گوش درد چيست؟

عفونت گوش يا گوش درد يكي از شايع‌ترين عفونت‌هايي است كه در دوران شير‌خوارگي بروز مي‌كند و علل ميكروبي و غير‌ميكروبي دارد. شايع‌ترين علت گوش‌درد غير‌عفوني، مشكلات مربوط به شيپور استاش و گوش مياني در كودكان است. سوپرازورب p نوع آناتوميك شيپور استاش در كودكان با افراد بزرگسال متفاوت است و حالت افقي آن شيرخوار را مستعد عفونت‌هاي بالا‌رونده گوش و التهاب و گوش درد مي‌كند. شايع‌ترين علت عفوني گوش درد نوزادان با شيرخواران و افراد بزرگسال متفاوت است. در نوزادي عفونت ا‌ي‌كولاي يا استرپتوكوك شايع‌تر است اما در كودكان بزرگ‌تر شايع‌ترين علت پنوموكوك است.

چرا برخي كودكان مدام دچار گوش درد هستند اما برخي ديگر به‌ندرت گرفتار آن مي‌شوند؟

برخي عوامل كودك را مستعد گوش درد مي‌كند مثلا كودكان نارس يا كودكاني كه با بطري تغذيه مي‌شوند يا به‌مدت طولاني در بخش مراقبت‌هاي ويژه نوزادان در تهويه مكانيكي بوده‌اند، كودكاني كه در فضاهايي زندگي مي‌كنند كه مرتب با دود سيگار يا آلودگي هوا در ارتباط هستند يا مسائل بهداشتي در محيط زندگي‌شان رعايت نمي‌شود، بيشتر مستعد عفونت گوش و گوش درد هستند. كودكاني هم كه مشكلات تكاملي عصبي يا شكاف كام دارند، بيشتر به اين عفونت‌ها دچار مي‌شوند.

آيا حمام سوپرازورب h بردن كودك و وارد شدن آب به گوش هم احتمال ابتلا به گوش درد را افزايش مي‌دهد؟

نه، چون طول صماخ و پرده‌گوش در كودكان حدود ۳-۲ سانتي‌متر و محفظه‌اي بسته است كه آب داخل آن باقي نمي‌ماند. دستكاري اضافي با اين هدف كه آب را از گوش كودك خارج كنيم، به‌خصوص در نوزادان فقط ايجاد مشكل مي‌كند. در صورتي حمام باعث درد گوش مي‌شود كه پرده گوش ملتهب يا پاره شده باشد. در اين شرايط لازم است با مشورت پزشك حين حمام داخل گوش كودك ژلاتين‌هاي مخصوصي كه فضاي گوش را پر مي‌كند يا موم‌هاي روغني گذاشت تا پرده گوش بهبود يابد.

عفونت گوش با چه علائمي همراه است؟

بچه دچار درد گوش معمولا بي‌قرار است، خواب نا‌آرامي دارد، گوشش را مي‌كشد و مدام دست به گوش دارد. در اوتيت خارجي گوش قرمز و ملتهب است و ترشح دارد. گوش درد و عفونت گوش در نوزادان با بي‌قراري، تب و اسهال يا شير نخوردن همراه است.

و معمولا چه مدت اين مساله ادامه مي‌يابد؟

اوتيت به چند نوع تقسيم مي‌شود؛ يكي همان گوش درد معمول است پانسمان phmb كه ناشي از جمع شدن ترشحات چركي پشت گوش است و براي درمان آن آنتي‌بيوتيك تجويز مي‌شود. علايم اين نوع گوش درد حاد بين ۲۱ تا ۲۵ روز طول مي‌كشد. وقتي علايم ترشح از گوش بيش از ۲۱ روز طول كشيد يعني گوش درد مزمن است اما نوع مزمن خيلي در شير خواران و نوزادان شايع نيست.

آيا ممكن است عفونت گوش باعث پارگي پرده گوش شود؟

اوتيت سروز يا ترشح چركي پشت پرده گوش شايع‌ترين نوع اوتيت در كودكان و بزرگسالان و علامت برجسته آن كاهش شنوايي بدون درد و تب است. تست‌هاي تشخيصي مختلفي براي به قطعيت اعلام كردن اين نوع اوتيت تجويز مي‌شود و اگر مشكلي وجود داشت بايد پيگيري‌هاي لازم را آغاز كرد. دليل بروز اوتيت سروز آلرژي يا مشكلات مربوط به شيپور استاش يا گرفتگي بيني است كه ايجاد فشار منفي در گوش و تجمع مايع در گوش مياني مي‌كند كه اگر چركي شود اين مايع جمع شده همانند اوتيت حاد با علايمي مثل تب همراه است و اگر مورد غفلت قرار گيرد باعث پارگي پرده گوش مي‌شود.

و اگر پرده گوش پاره شد، چه؟

اگر جراحي پوست پرده گوش پاره شود نياز به دستكاري ندارد و خود به خود درمان مي‌شود. البته پرده گوش فقط ۳۰ درصد شنوايي را ممكن مي‌كند و اگر پاره شود توان شنوايي كودك ۳۰تا۴۰ درصد كاهش مي‌يابد.

براي درمان عفونت گوش چه درما‌ن‌هايي پيشنهاد مي‌شود؟

اغلب موارد اوتيت خود به خود درمان مي‌شوند. كافي است راه بيني را باز نگه‌داريد و از قطره سديم كلرايد ۹ درصد استفاده كنيد. در صورتي كه دليل اوتيت آلرژي باشد بايد از درمان‌هاي كمكي ضدآلرژي استفاده كرد. كودكان مبتلا به عفونت گوش بايد مايعات زياد بنوشند. در ۲۰ درصد موارد براي درمان آنتي‌بيوتيك تجويز مي‌شود كه در رده اول آن آموكسي‌سيلين يا آموكسي‌كلاو قرار دارد. به والدين توصيه مي‌كنم از خود‌درماني پرهيز كنند و اگر علايم بيش از ۲۴ ساعت طول كشيد حتما فرزندشان را براي معاينه به متخصص نشان دهند.

گوش درد كودك را مي‌توان با مسكن ساكت كرد؟

بله استامينوفن و بروفن داروهاي ايمني هستند كه مي‌توان استفاده كرد.

كمپرس گرم چطور؟

كمپرس گرم گرچه سوپرازورب c درد را كاهش مي‌دهد اما مي‌تواند باعث ايجاد احتقان شود و احتمال سوراخ شدن پرده گوش را افزايش مي‌دهد. قديمي‌ها در گوش كودكاني كه گوش درد داشتند دود سيگار مي‌دميدند اما از اين كار نيز بايد اجتناب كرد زيرا سيگار خود خطر عفونت را در گوش بالا مي‌برد.

منبع: هفته نامه سلامت