همه چيز در مورد پزشكي

كتوكونازول براي درمان برخي از عفونت هاي جدي قارچي در بدن استفاده مي شود. كتوكونازول متعلق به گروهي از داروهاي ضد قارچي است. اين دارو با متوقف كردن رشد قارچ عمل ميكند.
كتوكونازول به علت خطر عوارض جانبي جدي و تداخلات دارويي نبايد براي درمان عفونت هاي قارچي بر روي پوست و ناخن ها استفاده شود. در مورد داروهاي ديگر براي درمان اين نوع عفونت ها با پزشك خود صحبت كنيد.

موارد مصرف كتوكونازول

كتوكونازول نبايد با بعضي از داروهاي ديگر مورد استفاده قرار گيرد زيرا ممكن است تداخل دارويي جدي و احتمالا كشنده ايجاد كند. كتوكونازول با داروهايي مانند سيزاپرايد، ديزوپراميد، دوفتيليد، دروندارون، متادون، پيموزايد، كينيدين، رانولازين و غيره تداخل دارد. اين تداخلات ممكن است خطر يك وضعيت خاص كه بر ريتم قلب (طولاني شدن فاصله QT) اثر ميگذارد را افزايش دهند. طولاني شدن فاصله QT به ندرت مي تواند ضربان قلب سريع / نامنظم (به ندرت كشنده) و ساير علائم (مانند سرگيجه شديد، غش كردن) كه نياز فوري به مراقبت پزشكي دارند، ايجاد كند. قبل از شروع درمان با كتوكونازول، پزشك و داروساز خود را در مورد تمام داروها و محصولاتي كه ممكن است مصرف كنيد، مطلع نماييد. همچنين به بخش موارد احتياط همين مقاله مراجعه كنيد.

نحوه مصرف كتوكونازول

قبل از شروع مصرف كتوكونازول و هر بار مصرف مجدد، راهنماي دارويي ارائه شده توسط داروساز خود را مطالعه كنيد. اگر سوالي داريد، از پزشك يا داروساز خود بپرسيد.
اين دارو را به صورت خوراكي طبق دستور پزشك خود، معمولا يكبار در روز مصرف كنيد. اين دارو ميتواند همراه با غذا يا بدون غذا مصرف شود، اما مصرف آن با غذا باعث كاهش ناراحتي معده مي شود.

در صورت مصرف آنتي اسيدها، كتوكونازول را حداقل ۲ ساعت قبل يا ۱ ساعت پس از مصرف آنتي اسيدها مصرف كنيد، در غير اين صورت كتوكونازول ممكن است در بدن شما به خوبي جذب نشود. براي اطلاعات بيشتر به بخش تداخلات دارويي مراجعه كنيد.

دوز و طول درمان بر اساس وضعيت پزشكي، پاسخ به درمان و ساير داروهايي كه ممكن است مصرف كنيد تعيين مي گردد. حتما پزشك و داروساز خود را در مورد تمام محصولاتي كه استفاده مي كنيد (از جمله داروهاي تجويزي، داروهاي بدون نسخه و محصولات گياهي) مطلع نماييد. در كودكان نيز دوز بر اساس وزن تعيين ميشود. ممكن است چندين روز تا چند ماه طول بكشد تا درمان كامل سوپرازورب اچ شود.

اين دارو زمانيكه مقدار دارو در بدن شما در سطح ثابت حفظ مي شود، بهترين عملكرد را دارد. بنابراين، اين دارو را در فواصل زماني يكسان مصرف كنيد. به منظور كمك براي يادآوري، هر روز آن را در يك زمان مصرف نماييد.

مصرف دارو را تا زماني كه مقدار تجويز شده تمام نشده است ادامه دهيد، حتي اگر بعد از چند روز علائم ناپديد شوند. توقف زود هنگام دارو ممكن است منجر به بازگشت عفونت شود.

اگر وضعيت شما همچنان ادامه پيدا كرد يا بدتر شد، به پزشك خود اطلاع دهيد.

عوارض جانبي

كتوكونازول مي تواند باعث ايجاد اختلالات (احتمالا كشنده) و تداخلات دارويي جدي شود. بنابراين، فقط بايد زماني كه ديگر درمان ها اثر گذار نباشند يا در دسترس نباشند، و يا شما نتوانيد داروي ديگري مصرف كنيد، از اين دارو استفاده كنيد. با پزشك خود در مورد خطرات و مزاياي اين دارو، همچنين درمان هاي ديگر و درمان هاي بي خطرتر براي عفونت هاي قارچي صحبت كنيد.

كتوكونازول به ندرت باعث مشكلات بسيار جدي (احتمالا كشنده) كبدي مي شود. در صورت بروز علائم مشكلات كبدي، از جمله تهوع / استفراغ، درد معده يا شكم، ادرار تيره، زردي چشم / پوست، از دست دادن اشتها يا مدفوع رنگي، فورا به پزشك مراجعه كنيد. براي كاهش خطر ابتلا به مشكلات مربوط به كبد، پزشك شما هر هفته در صورت استفاده از اين دارو، آزمايشات عملكرد كبد انجام ميدهد. در دوره مصرف كتوكونازول از مصرف نوشيدني هاي الكلي پرهيز كنيد، زيرا الكل خطر ابتلا به مشكلات جدي كبدي را افزايش مي دهد. همچنين به بخش تداخلات دارويي مراجعه كنيد.

با مصرف اين دارو تهوع و استفراغ ممكن است رخ دهد. اگر هر كدام از اين موارد ادامه پيدا كرد يا بدتر شد، فورا به پزشك يا داروساز خود اطلاع دهيد.

به خاطر داشته باشيد كه پزشك اين دارو را بدين دليل براي شما تجويز كرده است كه نفع آن را بيشتر از خطر عوارض جانبي آن در نظر گرفته است. بسياري از افرادي كه از اين دارو استفاده مي كنند، عوارض جانبي جدي ندارند.

در صورت وجود اختلالات جدي، از جمله: سردرد، تغييرات بينايي، تغييرات ذهني / خلقي (مانند افسردگي، افكار خودكشي)، بلافاصله به پزشك خود اطلاع دهيد.

اگرچه بعيد است اما زماني كه كتوكونازول در دوزهاي بالا استفاده مي شود، ممكن جراحي پوست است موجب مشكل در غده فوق كليوي (نارسايي آدرنال)، كاهش ميزان تستوسترون و كاهش توليد اسپرم شود. كتوكونازول همچنين مي تواند مشكلات عملكرد غده آدرنال را بدتر كند (به بخش موارد احتياط نيز مراجعه شود). مشكل در غده فوق كليه ممكن است واكنش بدن به استرس فيزيكي را دشوارتر سازد. بنابراين، قبل از عمل جراحي يا درمان اورژانسي، يا ابتلا به بيماري / آسيب جدي، به پزشك يا دندانپزشك خود اطلاع دهيد كه از اين دارو استفاده مي كنيد. پزشك ممكن است دستور دهد آزمايش خوني براي نظارت بر عملكرد غده فوق كليه در هنگام مصرف كتوكونازول انجام دهيد. اين عوراض معمولا پس از درمان با كتوكونازول متوقف مي شوند. در صورت بروز عوارض جدي، از جمله: خستگي غيرمعمول، ضعف، سرگيجه در هنگام ايستادن، اسهال، كاهش وزن، تغييرات دوره قاعدگي، كاهش ميل يا توانايي جنسي، بزرگ شدن سينه ها يا حساس شدن آنها در مردان قرار، فورا به پزشك مراجعه كنيد.

در صورت بروز هر يك از اين عوارض جانبي نادر اما جدي از جمله ضربان قلب سريع/ نامنظم، سرگيجه شديد، غش كردن، فورا به پزشك مراجعه كنيد.

واكنش آلرژيك جدي به اين دارو نادر است. با اين حال، اگر متوجه بروز علائم واكنش آلرژيك، از جمله: بثورات، خارش / تورم (به ويژه در صورت / زبان / گلو)، سرگيجه شديد، مشكل تنفسي، شديد فورا بايد تحت مراقبت هاي پزشكي قرار گيريد.

در اين مقاله از راستينه ارائه ليست كاملي از عوارض جانبي احتمالي امكان پذير نيست، اگر متوجه عارضه ديگري شديد كه در بالا ذكر نشده است، با پزشك يا داروساز خود تماس بگيريد.

موارد احتياط

قبل از مصرف كتوكونازول، اگر به اين دارو يا ساير داروهاي ضد قارچ آزول (مانند فلوكونازول، ايتراكونازول) حساسيت داريد؛ يا اگر آلرژي ديگري داريد با پزشك خود مطرح كنيد. اين محصول ممكن است حاوي مواد غير فعالي باشد كه مي توانند واكنش هاي آلرژيك و مشكلات ديگر ايجاد كنند. براي كسب اطلاعات بيشتر با داروساز خود صحبت كنيد.

قبل از استفاده از اين دارو، در مورد سابقه پزشكي خود با پزشك يا داروساز خود صحبت كنيد، به خصوص سوابقي نظير: مشكلات كبدي، مصرف الكل، تستوسترون پايين، مشكلات كاهش عملكرد غده آدرنال (مانند كورتيزول پايين، بيماري آديسون، نارسايي آدرنال)، توليد اندك لوهمن روشه يا عدم توليد اسيد معده (achlorhydria).

كتوكونازول ممكن است باعث ايجاد يك عارضه شود كه بر ريتم قلب (طولاني شدنQT) تاثيرگذار است. طولاني شدن فاصله QT به ندرت مي تواند ضربان قلب سريع / نامنظم (به ندرت كشنده) و ساير علائم (مانند سرگيجه شديد، غش كردن) ايجاد كند كه مستلزم توجه فوري پزشك هستند.

خطر ابتلا به طولاني شدن فاصله QT در صورتي كه شرايط خاص پزشكي داشته باشيد يا ديگر داروهايي كه مي توانند فاصله QT را افزايش دهند مصرف كنيد، بيشتر ميشود. قبل از مصرف كتوكونازول، پزشك يا داروساز خود را در مورد تمام داروهايي كه مصرف مي كنيد مطلع نماييد و اگر يكي از شرايط زير را داريد با پزشك خود مطرح كنيد: برخي مشكلات قلبي (نارسايي قلبي، ضربان قلب آرام، QT طولاني در EKG)، سابقه خانوادگي مشكلات قلبي خاص (QT طولاني در EKG، مرگ ناگهاني قلب).

سطح پايين پتاسيم يا منيزيم در خون نيز ممكن است خطر ابتلا به QT را افزايش دهد. اين خطر ممكن است در صورت استفاده از داروهاي خاص (مانند ديورتيكها / قرصهاي آب) يا در صورت داشتن شرايطي از قبيل عرق شديد، اسهال يا استفراغ افزايش يابد. با پزشك خود در مورد استفاده بي خطر از كتوكونازول صحبت كنيد.

قبل از انجام عمل جراحي، پزشك يا دندانپزشك خود را در مورد تمام محصولاتي كه استفاده مي كنيد (از جمله داروهاي تجويزي، داروهاي بدون نسخه و محصولات گياهي) مطلع نماييد.

ضمن درمان با اين دارو، از مصرف نوشيدني هاي الكلي پرهيز كنيد زيرا الكل خطر مشكلات جدي كبدي را افزايش ميدهد. اجتناب از مصرف نوشيدني هاي الكلي خطر واكنش نادر با كتوكونازول را كه ممكن است منجر به سردرد، تهوع و بيهوشي شود را كاهش ميدهد.

سالمندان ممكن است نسبت به عوارض جانبي اين دارو، به ويژه طولاني شدن فاصلهQT حساس تر باشند (بالا را ببينيد).

در دوران بارداري، اين دارو بايد تنها در صورت نياز شديد مورد استفاده قرار گيرد. مصرف اين دارو طي ۳ ماه اول بارداري، ممكن است سبب آسيب رسيدن به جنين شود. در مورد خطرات و مزايا با پزشك خود صحبت كنيد.

اين دارو به شير مادر منتقل مي شود. قبل از شيردهي با پزشك خود مشورت كنيد.

تداخلات دارويي

تداخلات دارويي ممكن است نحوه عملكرد داروهاي شما را تغيير دهند يا خطر ابتلا به عوارض جدي را افزايش دهند. اين مقاله شامل تمام تداخلات احتمالي دارو نيست.

فهرستي از تمام محصولاتي كه استفاده مي كنيد (از جمله داروهاي تجويزي / بدون نسخه پانسمان phmb و محصولات گياهي) تهيه و آن را به پزشك و داروساز خود ارائه دهيد. بدون تاييد پزشك مصرف هيچ دارويي را شروع يا متوقف نكنيد و دوز داروها را تغيير ندهيد.

كتوكونازول با بسياري از داروهاي تجويزي و بدون نسخه تداخل ايجاد مي كند. ضمن درمان با كتوكونازول، بسيار مهم است كه پزشك يا داروساز را در جريان هر گونه تغيير در داروهاي خود قرار دهيد.

برخي از محصولاتي كه ممكن است با اين دارو تداخل ايجاد كنند عبارتند از: داروهاي ديگري كه مي توانند باعث مشكلات كبدي شوند (مانند استامينوفن).

ساير داروها مي توانند بر حذف كتوكونازول از بدن شما تاثيرگذار باشند، كه ممكن است عملكرد كتوكونازول را نيز تغيير دهند. نمونه هايي از جمله ايزونيازيد، نويراپين، ريفامايسين ها (مانند ريفابوتين، ريفامپين)، گل راعي و غيره مي باشد.

اين دارو مي تواند روند حذف بسياري از داروهاي ديگر را از بدن شما كند سازد كه اين مسئله ممكن است بر عملكرد آنها نيز تاثير گذار باشد. نمونه چنين داروهايي شامل برخي از بنزوديازپين ها (مانند آلپرازولام، ميدازولام، تريازولام)، دومپريدون، التريپتان، اپلرنون، داروهاي ارگوت مانند ارگوتامين، نيسولديپين، داروهاي مورد استفاده براي درمان اختلال نعوظ– ED يا فشار ريوي (مانند سيلدنافيل، تادالافيل) بعضي از داروهاي مورد استفاده براي درمان تشنج (مانند فني توئين)، بعضي از داروهاي استاتين (مانند آتورواستاتين، لوواستاتين، سيمواستاتين) و غيره مي باشد.

كتوكونازول در معده به اسيد معده نياز دارد تا به خوبي جذب شود. بنابراين اگر داروهايي مصرف مي كنيد كه ميزان اسيد معده كاهش مي دهند از جمله آنتي اسيد ها، داروهاي سوزش سر دل / زخم (مسدود كننده هاي H2 مانند سايمتيدين، فاموتيدين، رانيتيدين)، سوكرالفيت يا در صورت مصرف داروهايي كه سرعت حركت روده را كاهش مي دهند (داروهاي ضد سرطان مانند دي سيكلومين، پروپانتلين)، كتوكونازول را حداقل ۲ ساعت قبل از هر كدام از اين داروها مصرف كنيد.

اگر از داروهاي مهار كننده پروتئين پمپ (PPI مانند لانزوپرازول، آمپرازول) استفاده ميكنيد، با پزشك يا داروساز خود در مورد چگونگي كاهش يا اجتناب از اين گونه تداخلات مشورت كنيد.

مصرف دوز بالا يا اوردوز 

در صورتي كه دوز بالايي مصرف گردد با مركز مسموميت يا اورژانس تماس گيريد. در تهران مي توان با مركز مسموميت با شماره تلفن ۱۴۹۰ تماس بگيريد. ساكنان ديگر شهر ها مي توانند با مركز كنترل مسموميت استاني يا اورژانس سوپرازورب c ۱۱۵ تماس بگيرند.

نكته هاي مهم

كتوكونازول را به بقيه افراد جهت مصرف ندهيد. اين برخلاف قانون است. تست هاي آزمايشگاهي و يا پزشكي ممكن است به صورت دوره اي براي نشان دادن پيشرفت شما و يا كنترل عوارض جانبي انجام شود. براي جزئيات بيشتر با پزشك خود مشورت كنيد.