همه چيز در مورد پزشكي

ناحيه كمر بيشترين فشار وزن در بدن را تحمل مي‌كند و به نوعي ارتباط‌دهنده بالا و پايين بدن به يكديگر است، از اين رو آسيب ديدن اين ناحيه به‌خصوص هنگام خم‌شدن، برداشتن اجسام يا حركت دادن بدن بسيار معمول است.

محمدحسين خرازي جراح و متخصص ارتوپد درباره كمردرد و مشكل سياتيك، اظهار كرد: كمردرد زماني رخ مي‌دهد كه عصب سياتيك (يكي از بزرگ‌ترين اعصاب بدن) به علت التهاب يا آسيب‌ديدگي فشرده شده و درد ايجاد شده قسمت پشت، باسن و قسمت بيروني پا از كشاله به پايين تا كف پا را درگير خود مي‌كند.

نشانه‌ها و علائم بروز كمردرد

اين جراح و متخصص ارتوپد درباره علائم كمر درد، بيان كرد: درد مزمن و مبهم و يا شديد و سخت گرفتگي عضلات، درد ضربه زننده يا تيركشنده و دردي كه تا پايين پاي شما كشيده شود، محدود شدن انعطاف پذيري يا محدوده حركت كمر، ناتواني در راست ايستادن، كشيدگي ماهيچه‌ها و يا رباط‌ها، ديسك برجسته و يا بيرون زده و فتق ديسك، آرتروز، ورم مفاصل، افزايش سن، مشكل مادرزادي ستون فقرات، اسپري پرونتوسان اختلال خواب، برداشتن و حمل بار‌هاي سنگين همگي از جمله عوامل بروز كمر درد است.

خرازي ادامه داد: عوامل خطر بروز كمردرد شامل وزن زياد، فقدان تحرك، بلندكردن نامناسب اجسام، ابتلا به مشكلات رواني مانند افسردگي و اضطراب است و در اين بين براي سالم نگه‌داشتن كمر و پيشگيري از درد‌هاي ذكر شده، رعايت كردن برخي نكات مي‌تواند كمكي خوب باشد؛ ورزش‌هاي منظم، كم شدت و هوازي (ورزش‌هايي كه باعث فشار بر كمر نشوند) از جمله اين موارد هستند.

وي افزود: انجام حركات ورزشي در ناحيه شكم و كمر باعث افزايش قدرت عضلاني و انعطاف پذيري ماهيچه‌هاست، علاوه بر اين داشتن وزن مناسب، پوشيدن كفش‌ پاشنه كوتاه، خودداري كردن از برداشتن و حمل وسايل سنگين، دقت در حمل و برداشتن اجسام سنگين، مراقبت هنگام نشستن و ايستادن، صاف نشستن و در حالت ايستاده شانه‌هاي خود را صاف نگه داشتن از جمله عوامل موثر در جلوگيري از شيوع درد كمر است.

اين جراح و متخصص ارتوپد با تاكيد بر پرهيز از سيگار كشيدن، گفت: همواره از تشكي كه ستون فقرات شما را صاف نگه داشته و درعين حال وزن باسن و شانه‌هاي شما را تحمل مي‌كند، استفاده كنيد؛ هنگام رانندگي با تنظيم آينه‌هاي بغل كاري كنيد كه مجبور به خم شدن براي ديدن آن‌ها نباشيد، صاف نشسته و موقعيت خود را طوري تنظيم كنيد كه پدال‌ها مستقيما زير پايتان باشد، در صورتي‌كه طولاني مدت رانندگي مي‌كنيد، در فواصل بين راه استراحت كافي داشته مشكل عروقي باشيد.

خرازي درباره علت كژپشتي، گفت: بيماري كژپشتي يا اسكوليوز انحراف جانبي ستون مهره‌ها (به راست يا چپ) است؛ اختلال در عملكرد عضلات كه ماهيچه‌آسيبي (ميوپاتي) خوانده مي‌شود به نوع خاصي از كژپشتي منجر مي‌شود كه به آن كژپشتي ماهيچه‌آسيبي Myopathic مي‌گويند، ديستروفي‌هاي عضلاني جزو اين گروه قرار مي‌گيرند.

علائم بروز بيماري كژپشتي

وي درباره علائم بروز بيماري كژپشتي، اظهار كرد: هم سطح نبودن شانه‌ها و برجسته بودن يكي از سينه‌ها از علائم كژپشتي است؛ همچنين ناهنجاري مادرزادي مانند نوروفيبروماتوز يا اسكوليوز اكتسابي، بيماري راشيتيسم، ناهنجاري ساختماني يك يا چند مهره از ستون فقرات، ضعف يكي از عضلات در محدوده ستون فقرات از ديگر دلايل بروز بيماري كژپشتي است.

اين جراح و متخصص ارتوپد افزود: كژپشتي، علتي شناخته شده‌ ندارد و بيشتر در ميان دختران و در هنگام قد كشيدن بلوغ پيش مي‌آيد؛ در پيشگيري از اين ناهنجاري، سن، وضعيت شغلي و توانمندي جسماني موثر است، چنانچه اين ناهنجاري ضعيف باشد، حركات جسماني مانند اصلاح نشستن و برخاستن، تقويت عضلات ستون مهره‌ها به وسيله انجام نرمش‌هاي سبك‌، طرز صحيح نشستن روي صندلي، طرز صحيح خوابيدن و راه رفتن مي‌تواند كمك‌ كند.

اسپونديلوز گردن چيست؟

خرازي درباره اسپونديلوز گردن، گفت: اين بيماري ناشي از تغييرات تخريبي استخوان‌هاي گردن است كه موجب وارد آمدن فشار به اعصابي مي‌شود كه به دست‌، پا و محلول پرونتوسان مثانه مي‌روند؛ در اين بيماري ۷ مهره گردن، ديسك‌هاي بين آن‌ها و عروق خوني كه به مغز مي‌روند، تحت‌تأثير قرار خواهند گرفت، اين بيماري در مردان بالاي ۴۰ سال بيشتر ديده مي‌شود و شيوع آن پس از ۶۰ سالگي افزايش مي‌يابد.

وي درباره علائم بروز بيماري اسپونديلوز گردن‌، تشريح كرد: درد گردن كه به كتف‌، بالاي شانه‌، قسمت فوقاني بازوها، دست‌، يا پشت سر سرايت مي‌كنند، صداي شنيدن سايش به هنگام حركات گردن يا عضلات شانه‌، بي‌حسي يا گزگز در بازوها، دست‌ها، و انگشتان و اختلال در بازتاب‌ها، ضعف عضلاني و تحليل رفتن عضلات، كاهش بازتاب‌ها، گيجي، راه رفتن نامتعادل‌، بي‌اختياري ادرار و عدم كنترل مثانه و نيز ضعف در پا‌ها با پيشرفت بيماري ايجاد مي‌شود از علائم بروز اسپونديلوز گردن‌ است.

آرتريت چگونه ايجاد مي‌شود؟

وي ادامه داد: صدماتي مانند تصادف كه باعث پرتاب شدن به جلو و سپس به عقب برگشتن ناگهاني گردن و ايجاد آسيب مي‌شود، صدمات ورزشي، كشيده شدن ناگهاني بازوها، زمين خوردن و سقوط‌، داشتن آرتروز، رشد غيرطبيعي استخوان‌ از عوامل ايجاد آرتريت است.

علي ارغواني متخصص داخلي درباره آسيب طناب نخاعي، گفت: نخاع، مجموعه‌اي از رشته‌هاي عصبي است كه از مغز امتداد يافته و به ميانه كمر مي‌رسد، اين رشته‌ها سيگنال‌هايي را به مغز و ساير اعضاي بدن فرستاده و دريافت مي‌كنند، نخاع بافت نرمي دارد كه توسط مهره‌هاي ستون فقرات محافظت بي براون مي‌شود.

وي با اشاره به اينكه آسيب طناب نخاعي از عوامل مهم اختلالات حسي، حركتي، دستگاه ادراري و يا تركيبي از اين موارد است، گفت: تصادفات اتومبيل، شايع‌ترين علت آسيب‌هاي طناب نخاعي هستند؛ ضربه‌هاي وارد بر ستون مهره‌اي ممكن است، باعث آسيب نخاع، ريشه اعصاب نخاعي و يا هر ۲ شود، آسيب شديد طناب نخاعي، شيوعي چندان ندارد اما از نظر عواقب حالت تحليل برنده و طولاني مدت دارد، اين ضايعه در اغلب موارد، افراد جوانتر از ۳۰ سال را گرفتار خود مي‌كند.

وي درباره علل بروز آسيب طناب نخاع، اظهار كرد: آسيب‌هاي طناب نخاعي از نظر سبب شناسي (اتيولوژي) مي‌تواند به ۲ گروه كلي تقسيم كرد؛ آسيب‌هاي ضربه‌اي، آسيب‌هاي غيرضربه‌اي؛ بيشتر آسيب‌هاي طناب نخاعي، از نوع ضربه‌اي است، همچنين بسياري از شكستگي‌ها در ناحيه ستون فقرات به دنبال تصادفات، ممكن است منجر به ضايعه نخاع نيز شود، در اين بين گاهي ضايعه نخاعي به دليل كشيدگي نخاع ايجاد مي‌شود.

اين متخصص داخلي افزود: اين آسيب‌ها عموما به دليل شكستگي در ناحيه ستون مهره‌ها، دررفتگي‌هاي ستون فقرات، شكستگي همراه با دررفتگي در ستون مهره‌ها، آسيب حاد ديسك بين مهره‌اي، صدمات عروقي به دنبال ضربه (تروما) رخ مي‌دهند.

ارغواني درباره آسيب‌هاي غيرضربه‌اي، تصريح كرد: اين عوامل، ميزان كمي از صدمات طناب نخاعي را ايجاد مي‌كنند كه حدود ۳۰ درصد مي‌شوند؛ بسياري از عوامل غيرضربه‌اي آسيب نخاعي عبارتند از فتق ديسك بين مهره‌اي، ژل پرونتوسان لغزش مهره، تنگي مجراي نخاعي، مشكلات عروقي، داشتن بيماري‌هايي مانند مهره‌شكاف، آميوتروفيك لترال اسكلروزيس، سيرنگوميلي، ميليت عرضي، بيماري ام اس يا مولتيپل اسكلروزيس و غيره، تومور‌هاي ناحيه ستون فقرات و آرتروز شديد در ناحيه ستون مهره‌هاست.

منبع: باشگاه خبرنگاران