همه چيز در مورد پزشكي

به گزارش : شانه يكي از اعضاي بدن است كه بيشترين آستانه حركتي را دارد. در واقع يك مفصل ناپايدار بوده و ممكن است بر اثر حادثه يا يك وضع نادرست صدمه ببيند. آسيب‌هاي وارد شده به شانه متنوع است. اين آسيب‌ها در بيشتر موارد جدي گرفته نمي‌شود و مشكلاتي رادر آينده براي بيماران به وجود مي‌آورد.

انواع صدمات شانه

اول آسيب‌هايي كه با شدت بالا وارد مي‌شود، مثل كساني كه تصادف مي‌كنند يا از ارتفاع پرت مي‌شوند (آسيب‌هاي بزرگ ناشي از حوادث و سوانح آنقدر شديد است كه بيمار را حتما به پزشك سوق مي‌دهد و درمان مناسبي هم اتخاذ مي‌شود) و نوع ديگر آسيب‌هاي جزئي است كه در زندگي روزمره يا محيط كار اتفاق مي‌افتد.

نوع دوم شايع‌تر است و مشكلات كمتري براي بيماران فراهم مي‌كند و اتفاقا همين موارد است كه تشخيص و درمان را كمي مشكل‌تر و مبهم‌تر مي‌كند، زيرا بيماران كمتر به آن توجه مي‌كنند و احساس مي‌كنند درد ناحيه چندان مهم نيست و به پزشك مراجعه نمي‌كنند و همين باعث مي‌شود بيماري هيدروژل كهنه و درمانش دشوارتر شود.

در واقع مفصل شانه، يك مفصل متحرك است و بر خلاف ساير مفاصل در جهات مختلفي حركت مي‌كند. تعداد زيادي از عضلات، كپسول مفصلي، تاندون‌ها و استخوان‌ها در ساخت شانه دخالت دارند. مفصل شانه اساسا ناپايدار بوده و پايداري آن به عضلات شانه متكي است كه اين عضلات نيز توسط تاندون‌ها به استخوان‌ها متصل مي‌شود. بنابراين ضربات وارده يا به پايداري شانه آسيب مي‌رساند يا به تاندون‌هاي اطراف شانه صدمه مي‌زند.

در افراد مسن يا برخي از ورزشكاران، شايد اين درد‌هاي كوچك مدام وجود داشته باشد و آن را طبيعي تلقي كنند، ولي درد مداوم هميشه يك علامت هشدار است و بيمار حتما بايد به فكر چاره باشد. البته مورد مهم‌تر اين كه درد‌هاي شانه با درد‌هاي گردني اشتباه گرفته مي‌شود. درد گردن، درد شايعي است و افراد معمولي قادر به افتراق اين دو نوع از درد نيستند. زيرا درد‌هاي گردن به شانه منتشر مي‌شود و برعكس.

به همين دليل اصلا براي شانه به پزشك مراجعه نمي‌كنند و ترجيح مي‌دهند بالش خود را عوض كرده يا از مسكن و … استفاده كنند. گاهي فردي سال‌هاي طولاني دردي را در پهلوي شانه و گردن دارد و بعد از معاينه دقيق مشخص مي‌شود اين درد متعلق به تاندون شانه است.البته افرادي كه سال‌ها از اين درد رنج مي‌برند، در اثر يك حادثه كوچك مانند برخورد در آسانسور با شانه قطره آهن فروزومال يا تنه‌خوردن يا زمين‌خوردن با كف دست دچار مشكلات اساسي مي‌شوند.

تفاوت درد شانه با درد گردن

درد در ناحيه شانه، بالاي شانه يا قاعده گردن علامت شاخص آسيب به تاندون‌هاي شانه است كه در سن بالا هم خيلي شايع است. اين آسيب بتدريج بيشتر شده تا اين كه با كوچك‌ترين آسيبي تاندون (چرخاننده شانه) پاره مي‌شود. پارگي تاندون بسيار دردناك بوده و باعث اختلال در خواب شبانه و كار و زندگي روزمره خواهد شد. اگر درمان بخوبي انجام نشود، ممكن است به تعويض مفصل شانه منتهي شود، اما بيماران معمولي نيز با كمي دقت مي‌توانند متوجه شوند درد مربوط به گردن است يا شانه، زيرا مشخص‌ترين علامت اين است كه درد‌ شانه با حركت اين عضو بدتر مي‌شود. (بالابردن دست يا بردن دست به پشت و طرفين)‌

بيماري بيشتر در افراد بالاي ۴۰ سال و كساني كه به مدت طولاني كارهايي بالاتر از سطح سرانجام مي‌دهند، رخ مي‌دهد. افرادي كه ورزش‌هايي مانند واليبال، بسكتبال و وزنه‌برداري انجام مي‌دهند يا مشاغلي مثل نقاش ساختمان، برقكار، نصاب پرده و… بيشتر در معرض خطر ابتلا به آسيب‌هاي شانه هستند چرا كه اين افراد بايد به مدت طولاني دست‌هاي خود را بالاي سر نگه دارند و اين حالت فشار زيادي را به تاندون‌ها وارد مي‌كند.

البته هميشه علت فقط نحوه قرار دادن نادرست شانه نيست. بلكه پماد سوختگي افزايش سن و زمينه ژنتيكي نيز در بروز بيماري نقش دارد. در برخي افراد به طور مادرزادي استخواني داخل شانه وجود دارد كه به علت كجي بالاي تاندون چرخاننده شانه قرار نمي‌گيرد و موجب مي‌شود تاندون براحتي پاره شود.

درمان درد شانه

تاندون‌ها، با بالا رفتن سن و بدون هيچ درد و علامتي مي‌توانند پاره شوند، اما درمان وقتي الزامي است كه بيمار درد داشته باشد. اگر ما به طور اتفاقي به چنين مواردي برخورد كنيم فقط بيمار را تحت نظر مي‌گيريم تا بعدها و در صورت علامتدار شدن درمان را آغاز كنيم، اما بيماران دچار پارگي با درد را حتما درمان مي‌كنيم و درمان عمدتا جراحي است.

عمده‌ترين مشكل در درد شانه بالا بردن دست‌ها بالاي سر است. پس اين حركت حتما بايد به حداقل برسد. (حتي در كساني كه شغل‌هاي اينچنيني دارند). به هر حال هركس در شانه خود احساس درد مي‌كند، لازم است سريع‌تر به پزشك مراجعه كند، اما برخي حركات ورزشي وجود دارد – كه متخصصان فيزيوتراپ به بيماران آموزش مي‌دهند – كه مي‌تواند وضع قرار گيري كتف را روي بدن تا حد زيادي اصلاح كند و ايجاد مشكل را به تاخير اندازد.

چون قرارگيري درست استخوان كتف پشت قفسه سينه براي ما بسيار مهم است. كساني كه سرشانه‌هاي پايين دارند يا قوز مي‌كنند هم ممكن است با اين وضع غيرعادي به اعضاي تشكيل دهنده شانه آسيب برسانند. فيزيوتراپي پانسمان زخم موجب صاف نگهداشتن كتف‌ها شده و وضع آناتوميك بدن را اصلاح مي‌كند.

آسيب كپسول مفصلي

ورزشكاراني كه بدون گرم كردن بدن و بدون مربي، ورزش سرشانه انجام مي‌دهند، ناگهان دچار حالتي مي‌شوند كه در اصطلاح خالي كردن شانه نام دارد. اين خالي كردن به معناي آن است كه آسيب به كپسول مفصلي وارد شده است.

ورزشكاران ديگري هم هستند كه ورزش‌هاي پرتابي انجام مي‌دهند مانند واليبال و بدمينتون. اين حالت در افرادي كه ناگهان دستشان را به جلو پرت مي‌كنند مثل كسي كه كنار آب ايستاده و سنگي را به درون آب پرت مي‌كند نيز ديده مي‌شود. اين افراد با پرت كردن سنگ احساس مي‌كنند دست بي‌حال شده است. تكرار چنين مشكلي نشانه مهمي است؛ زيرا احتمال آسيب كپسول مفصلي بسيار بالاست. لق زدن شانه به مرور باعث تخريب سر استخوان خواهد شد و درمان در آسيب‌هاي مفصلي به صورت جراحي است.

بيماراني كه دچار لقي در شانه هستند، بايد حتما از شنا كردن در آب‌هاي عميق خودداري كنند.حركت كرال يا پروانه ممكن است باعث در رفتن شانه در اين بيماران شود كه مي‌تواند به غرق شدن آنها منجر شود. البته به استثناي ورزشكاران، لقي را بيشتر در افرادي مي‌بينيم كه به طور مادرزادي مفاصل شلي دارند مانند كساني كه انگشتان دستشان را براحتي وبيش از حد خم مي‌كنند.

در‌رفتگي شانه بايد با بيهوشي عمومي اصلاح شود. كرم رژودرم براي از بين بردن جاي زخم وقتي فرد هوشيار است عضلاتش نيز سفت بوده و در اين حالت ممكن است حتي سر استخوان شكسته شود (از رفتن به شكسته‌بند‌هاي خانگي جدا خودداري كنيد) اگر دو بار شانه در برود يا دو بار لق بزند، قريب به يقين عمل جراحي ضرورت مي‌يابد

منبع: جام جم آنلاين