همه چيز در مورد پزشكي

يك زخم را چه طور بايد درمان كرد تا جاي آن بهتر و سريع‌تر خوب شود؟ با رعايت چند نكته مي‌توانيد كاري كنيد كه يك جراحت ساده و سطحي، تبديل به يك جاي زخم زشت و بدشكل نشود.

---

جاي زخم

يك زخم را چه طور بايد درمان كرد تا جاي آن بهتر و سريع‌تر خوب شود؟ قبل از هر چيز حواستان باشد كه زخم را با آب و صابون به خوبي بشوييد. اگر با يك شئ كثيف بريده شده يا مجروح شده‌ايد، علاوه بر شستشو، بايد با محلول ضد عفوني كننده، جراحت را ضد عفوني كنيد.

تمام خرده‌ها، مانند شن يا گرد و خاك را از قسمت زخم شده، بيرون بياوريد. اين كار مانع از باقي ماندن جاي زخم و شكل گرفتن، «خالكوبي» مي‌شود.

پانسمان كنيد

با يك پانسمان غير قابل نفوذ و نچسب، و از جنس پلاستيك شفاف، زخم را بپوشانيد. هدف از اين كار چيست؟ اين كار زخم را در رطوبت كافي نگه مي‌دارد و مانع از شكل گيري جاي زخم مي‌شود. به هيچ وجه نگذاريد، زخمتان در هواي آزاد خشك شود. پانسمان را حداقل 48 ساعت سر جايش نگه داريد. اگر زودتر آن را برداريد، سلول‌هايي كه در حال توليد مجدد بوده‌اند، كنده خواهند شد.

بهبود جاي زخم

جاي زخم چه طور بهبود مي‌يابد؟ اثر زخم، فرآيند طبيعي بدن ما براي توليد مجدد و بازسازي است. زماني كه دِرِم، كه زير سطح پوست واقع شده، آسيب مي‌بيند، بدن فيبرهاي كُلاژن توليد مي‌كند، كلاژن نوعي پروتئين است. اين پروتئين زخم و اپيدرم را پر مي‌كند، و اپيدرم (سطح پوست) مي‌تواند مجدداً خود را بسازد و ترميم شود.

براي كمك كردن به اين فرآيند، كرم‌هاي كلاژن دار يا اسيد هيالورونيك در داروخانه‌ها در دسترس هستند، مي‌توان اين داروها را روي سطح زخم، زير پانسمان بماليد. اين مواد ترميم دِرِم و در نتيجه اپيدرم را سرعت مي‌بخشند.

تفاوت در جاي زخم‌ها

همه ما در مقابل زخم‌ها مثل هم نيستيم. پوست‌هاي جوان، اثر زخم را مشخص‌تر نمايش مي‌دهند. در بين افراد سالخورده، جاي زخم‌ها كمتر آشكارند، اما فرآيند التيام زخم در بين آن‌ها كندتر است. حتي احتمال مزمن شدن برخي از جراحت‌ها هم در ميان آن‌ها وجود دارد.

آسيايي‌ها يا آفريقايي‌ها اثر زخم‌هايشان آشكارتر است، زيرا تعداد رنگ دانه هاي موجود در پوست آن‌ها بيشتر است و جاي زخم را پر رنگ‌تر نشان مي‌دهد.

در قسمت‌هايي از بدن كه اغلب در حركت هستند، مثل پشت، جاي زخم بزرگ‌تر مي‌شود زيرا لبه هاي زخم مدام در حال كشيده شدن هستند. هر چه جراحت تميزتر شود، جاي زخم بهتر بهبود مي‌يابد. جراحتي كه به علت سقوط ايجاد شده، بيشتر از يك بريدگي توسط چاقو يا جراحت پس از عمل، اثر باقي خواهد گذاشت.

كمرنگ شدن جاي زخم

جاي زخم را چه طور مي‌توان كمرنگ كرد؟ به محض ايجاد جراحت، چند اقدام مهم مي‌تواند ظاهر نهايي را بهبود ببخشد:

تا زماني كه قرمزي روي پوست باقي است، از قرار گرفتن در معرض نور خورشيد اجتناب كنيد. اگر در معرض نور آفتاب قرار بگيريد، جراحت رنگ دانه‌ها را به خود مي‌گيرد و رنگي مي‌شود. اگر زخم محكم و سخت به نظر مي‌رسد، براي نرم كردن، ماساژش دهيد.

اگر زخم قوزدار و محدب است، صفحه هاي متراكم شيشه را روي آن بماليد تا صاف شود، اين صفحه‌ها در داروخانه‌ها در دسترس هستند. متخصص پوستتان هم مي‌تواند كرم كورتيزون را براي شما تجويز كند، اين كرم تكثير سلول‌ها را متوقف مي‌كند.

حذف كامل جاي زخم

آيا مي‌توان جاي زخم‌ها را به طور كلي «ناپديد كرد»؟ روش‌هاي متعددي براي كاهش جاي زخم، تكامل يافته‌اند. در ميان آن‌ها، از تزريق كلاژن براي پركردن زخم‌هايي كه حفره مانند هستند و پس از جوش ظاهر مي‌شوند، مي‌توان نام برد. همچنين استفاده از ليزر يا پيلينگ كه لايه‌هاي رويي پوست را برمي‌دارند، از ديگر تكنيك‌ها محسوب مي‌شوند. با اين حال به نتيجه‌اي معجزه‌آسا اميد نداشته باشيد. ضمناً، احتمال بيشتر به چشم آمدن زخم به نسبت قبل را هم ناديده نگيريد.

قبل از اينكه وارد هر يك از اين فرآيندهاي گران قيمت بشويد، فوايد و عوارض آن را با هم سبك و سنگين كنيد: آيا واقعاً به آن نياز داريد؟ براي اين كه يك زخم آنچه كه واقعاً هست بشود و شكل حقيقي خود را نشان دهد، بايد يك سال صبر كنيد.

منبع: سيمرغ