همه چيز در مورد پزشكي

سي تي ويرچوال لارينگو برونكوسكوپي چيست؟ برونكوسكوپي روشي است كه پزشك توسط آن مي تواند مجاري هوا را مورد بررسي قرار دهد. پزشك با لوله اي به اسم برونكوسكوپ از طريق بيني يا دهان، حلق و ريه ها را بررسي مي كند. برونكوسكوپ از مواد انعطاف پذير ساخته شده كه در انتهاي آن يك منبع نور و يك دوربين وجود دارد. بيشتر برونكوسكوپ ها با ويدئوهاي رنگي سازگارند كه به پزشك اين امكان را مي دهند كه يافته هاي خود را بهتر ثبت كند. براي آشنايي بيشتر با روش برونكوسكوپي ادامه اين مقاله از دكتر زخم قسمت تجهيزات پزشكي و آزمايشگاهي را مطالعه نماييد.

آناتومي ريه ها

ريه ها يك جفت اندام اسفنجي مانند و پر از هوا هستند كه در دو طرف قفسه سينه (توراكس) قرار دارند. ناي، هواي تنفس شده را به ريه ها انتقال مي دهد. اين كار را از طريق نايژه انجام مي دهند. سپس نايژه به قسمت هاي كوچك تري به اسم نايژك تقسيم مي شود. كه با ميكروسكوپ قابل ديدن هستند. نايژك‌ ها سرانجام به كيسه هوايي يا آلوئول تنفسي ختم مي‌ شوند. در آلوئول، اكسيژن هوا به درون خون جذب مي شود. كربن دي اكسيد، كه يكي از ضايعات متابوليسم است، از طريق خون به آلوئول منتقل مي شود جايي كه مي تواند خارج شود. بين آلوئول لايه نازكي از سلول ها است كه به آن اينترستيتيوم (Interstitium) مي گويند و حاوي رگ هاي خوني است كه از آلوئول پشتيباني مي كنند. ريه ها با لايه نازكي از بافت پوشيده شده اند كه به آن پرده جنب (pleura) مي گويند. به بافت باريكي كه درون حفره قفسه سينه قرار دارد، پرده جنب مي گويند. يك لايه از مايع هم به عنوان روان كننده عمل مي كند و به ريه ها اين امكان را مي دهد كه به راحتي با هر تنفس منقبض و منبسط شوند.

برونكوسكوپي چيست؟

برونكوسكوپي روشي است كه به پزشكان اين امكان را مي دهد كه ريه ها و مجاري هوايي را بررسي كنند. اين كار معمولا توسط پزشكي انجام مي شود كه در زمينه اختلالات ريه تخصص دارد (متخصص ريه). در طول برونكوسكوپي، يك لوله باريك (برونكوسكوپ) از بيني يا دهان عبور داده مي شود و به گلو يا ريه ها هدايت مي شود. برونكوسكوپي معمولا از طريق يك برونكوسكوپ انعطاف پذير انجام مي شود. به طور كلي در شرايط خاص مثلا وقتي كه ريه دچار خونريزي شديد شده يا يك جسم خارجي بزرگ در مسير عبور هوا قرار گرفته به برونكوسكوپ سخت نياز است. دلايل معمول كه نياز به برونكوسكوپي را واجب مي كنند شامل سرفه دائم، عفونت يا ديدن چيزي غير معمول در آزمايش اشعه ايكس از قفسه سينه و ساير آزمايش ها هستند. برونكوسكوپي مي تواند براي به دست آوردن نمونه اي از مخاط يا بافت، برطرف كردن انسداد در مجاري هوا يا ريه ها و فراهم كردن درمان براي مشكلات ريوي استفاده شود.

چرا از برونكوسكوپي استفاده مي شود؟

پزشكان از برونكوسكوپي براي بررسي دليل مشكلات تنفسي و ريه ها استفاده مي كنند. از جمله اين مشكلات مي توان به تومور، عفونت و خونريزي اشاره كرد. در طي اين پروسه، ممكن است كه پزشك از استنت در مجاري هوا يا براي بيوپسي استفاده كند. بيوپسي شامل برداشتن نمونه كوچكي از بافت براي آزمايش كردن است. پزشك برونكوسكوپي را به دلايل زير پيشنهاد مي دهد:

• بررسي وجود عفونت در ريه يا تومور
• بررسي علت وجود خون در سرفه افراد
• يافتن دليل سرفه كردن
• بررسي دليل قطع شدن تنفس
• بررسي انسداد مجاري هوا
• بررسي وجود آسيب پس از قرار گرفتن در معرض مواد شيميايي سمي يا گازها
• نمونه برداري

پزشكان از برونكوسكوپي براي درمان اختلالات خاص با انجام اقداماتي مثل نمونه هاي زير استفاده مي كنند:

• برداشتن مايعات، مخاط يا ساير موادي كه راه مجاري هوا را مسدود يا تنگ كرده اند.
• درمان سرطان
• خشك كردن آبسه

گاهي برخي دستگاه هاي خاص از برونكوسكوپ عبور داده مي شوند، مثل ابزاري براي نمونه برداري، يا ابزارهايي كه براي كنترل يا ليزر يا كاهش اندازه تومور استفاده مي شوند. روش هاي خاصي براي نمونه برداري وجود دارند و اين اطمينان را مي دهند كه از قسمت مربوطه نمونه برداري شده است. در افرادي كه سرطان ريه دارند از برونكوسكوپ به همراه سونوگرافي استفاده مي شود تا غدد لنفاوي در قفسه سينه را بررسي كنند. به اين روش سونوگرافي اندوبرونشي (EBUS) گويند كه به پزشكان اين امكان را مي دهد كه درماني متناسب با نياز فرد براي او فراهم كنند. از اين روش براي بررسي ساير انواع سرطان هم استفاده مي شود تا بررسي كنند كه آيا سرطان منتشر شده است يا نه.

انواع تصوير برداري استفاده شده در برونكوسكوپي

معمولا از تصوير برداري هاي پيشرفته براي انجام برونكوسكوپي استفاده مي كنند. روش هاي پيشرفته مي توانند تصويري جزئي و دقيق از درون ريه ها را فراهم كنند:

• در طي برونكوسكوپي، پزشك از سي تي اسكن براي بررسي جزئي جريان هوا استفاده مي كند.
• در طي سونوگرافي اندوبرونشي، پزشك از پروب يا ميله كاوشگر سونوگرافي براي بررسي جريان هوا استفاده مي كند.
• در طي برونكوسكوپي فلورسانس پزشك از نور فلوئورسنت براي بررسي درون ريه ها استفاده مي كند.

خطرات برونكوسكوپي

برونكوسكوپي براي اكثر افراد خطري ندارد. اما مثل ساير روش هاي پزشكي احتمال خطر در آن وجود دارد. خطرات برونكوسكوپي شامل اين مواردند:

• خونريزي، به خصوص اگر نمونه برداري انجام شده باشد.
• عفونت
• مشكلات تنفسي
• اكسيژن خون پايين در طي آزمايش

در صورت بروز اين موارد به پزشك مراجعه كنيد:

• تب
• سرفه و بعد از آن خونريزي
• مشكلات تنفسي

اين علائم نشان دهنده عوارضي هستند كه به توجه پزشكي نياز دارند. براي مثال مي توانند نشان دهنده عفونت باشند. از جمله خطرات برونكوسكوپي مي توان به حمله قلبي و كلاپس ريه اشاره كرد. كلاپس ريه مي تواند به علت پنوموتوراكس يا افزايش فشار به ريه ها به علت نفوذ هوا به آن ها اتفاق بيفتد. اين به علت سوراخ شدن ريه در طي هر فرآيندي اتفاق مي افتد و بيشتر در برونكوسكوپ سخت رايج است تا برونكوسكوپ انعطاف پذير. اگر هوا در اطراف ريه اسميت اند نفيو جمع شود، پزشك از لوله هاي مخصوص براي تخليه هوا استفاده مي كند.

آماده شدن براي برونكوسكوپي

آمادگي جهت انجام برونكوسكوپي معمولا با محدوديت غذايي و دارويي همراه است. با پزشك درباره اقدامات احتياطي صحبت كنيد.

دارو و غذا

ممكن است كه پزشك از شما بخواهد كه مصرف برخي از داروهاي رقيق كننده خون مثل آسپرين، كلوپيدوگرل (پلاويكس) و وارفارين (كومادين) را چند روز قبل از انجام برونكوسكوپي قطع كنيد. علاوه بر اين گاهي نبايد ۴ تا ۸ ساعت قبل از انجام اين پروسه چيزي بخوريد يا بنوشيد.

لباس و لوازم شخصي

در روز انجام برونكوسكوپي، ممكن است كه پزشك از شما بخواهد كه روپوش بپوشيد يا هر گونه دندان مصنوعي يا بريج را در بياوريد. علاوه بر اين بايد سمعك، لنزهاي تماسي و عينك خود را هم برداريد.

ساير اقدامات احتياطي

بعد از انجام برونكوسكوپي بايد يكي از اعضاي خانواده يا دوستانتان شما را به خانه برگرداند. به خاطر اثرات داروهاي بي حسي نبايد خودتان رانندگي كنيد. بهتر است از كسي بخواهيد كه آن روز در خانه در كنار شما بماند.

چه انتظاراتي بايد از برونكوسكوپي داشته باشيد

برونكوسكوپي معمولا در كلينيك ها يا بيمارستان ها انجام مي شود. كل اين پروسه به همراه زمان ريكاوري، حدود چهار ساعت طول مي كشد. برونكوسكوپي به تنهايي بين ۳۰ تا ۶۰ دقيقه طول مي كشد.

قبل از انجام برونكوسكوپي

پزشك از شما مي خواهد كه روي يك تخت يا ميز بنشينيد يا دراز بكشيد در حالي كه دستانتان را در كنارتان قرار داده ايد. سپس تيم پرستاران از طريق يك مانيتور ضربان قلب، فشار خون و سطح اكسيژن را در طي اين پروسه مي سنجند. پزشك از يك داروي بي حسي درون رگي براي شما استفاده مي كند تا دردي نداشته باشيد. در طي اين پروسه پزشك به جاي بيهوشي از بي حسي استفاده مي كند، پس ممكن است كه احساس خواب آلودگي داشته باشيد اما هنوز هوشياريد و مي توانيد به هر سوالي كه پزشك مي پرسد پاسخ دهيد. اين داروهاي بي حسي باعث مي شوند كه پس از اتمام اين پروسه چيز زيادي از آن به ياد نداشته باشيد. در طول اين پروسه يك اسپري بي حسي به گلويتان و گاهي درون بيني تان زده مي شود. اين داروها قسمت مربوطه را بي حس مي كنند تا هنگام قرار گرفتن برونكوسكوپ درون گلو خيلي اذيت نشويد. در ابتدا، اين داروي بي حسي مزه بدي دارد اما بعدا ديگر مزه بد آن احساس نمي شود.

در طي برونكوسكوپي

در طي انجام برونكوسكوپي، برونكوسكوپ درون دهان يا بيني قرار داده مي شود. برونكوسكوپ يك لامپ و دوربين كوچك در انتها دارد كه اين امكان را مي دهد كه تصاوير روي مانيتور نشان داده شوند و پزشك را در انجام اين پروسه راهنمايي مي كند. برونكوسكوپ به آرامي به قسمت عقب گلو و تارهاي صوتي فرستاده مي شود. ممكن است فرد كمي اذيت شود اما هيچ آسيبي نمي بيند. تيم پزشكي تمام تلاششان را مي كنند تا فرد اذيت نشود. در اين مرحله نمونه هايي از بافت و مايعات برداشته مي شود و اين پروسه با عبور ابزارهايي از برونكوسكوپ انجام مي شود. پزشك از شما مي پرسد كه آيا در قفسه سينه، كمر و شانه ها احساس درد داريد يا نه. به طور كلي نبايد هيچ احساس دردي داشته باشيد.

بعد از برونكوسكوپي

بايد چند روز پس از برونكوسكوپي تحت نظر باشيد. دهان و گلوي بيمار ممكن است كه تا چند ساعت بي حس باشند. تا زماني كه بي حسي برطرف نشده نبايد چيزي بخوريد يا بنوشيد. اين كار به ممانعت از ورود مواد غذايي و مايعات به مجاري هوا و ريه ها كمك مي كند. بعد از اين كه بي حسي گلو و دهان از بين رفت، مي توانيد به طور عادي بخوريد و بنوشيد. مي توانيد با جرعه اي آب شروع كنيد. بعد از آن از مواد غذايي شل مثل سوپ و فرني استفاده كنيد. و به همين ترتيب از ساير مواد غذايي استفاده كنيد. ممكن است كه پس از انجام اين پروسه گلو درد، گرفتگي سينه، سرفه و درد در ماهيچه ها داشته باشيد كه اين ها همه عادي هستند. غرغره كردن آب گرم مي تواند به كاهش گلو درد كمك كند. اما قبل از انجام اين كار بايد بي حسي به طور كامل برطرف شده باشد. در صورت داشتن علائم زير با پزشك تماس بگيريد:

• تبي كه بيش از ۲۴ ساعت ادامه داشته باشد.
• افزايش درد در ناحيه قفسه سينه
• مشكلات تنفسي
• سرفه و مشاهده خون

انجام فرآيند برونكوسكوپي

قبل از پر كردن رضايت نامه براي انجام پروسه برونكوسكوپي مطمئن شويد كه:

• اسم اين پروسه را مي دانيد.
• دليلي براي انجام آن داريد.
• انتظار چه نتايجي داريد.
• با خطرات و مزاياي اين پروسه آشنايي داريد.
• با عوارض جانبي احتمالي آن آشنا هستيد.
• چه زماني و در چه جايي قرار است اين كار را انجام دهيد.
• چه كسي قرار است آزمايش ها و برونكوسكوپي را انجام دهد و تخصص او در چيست.
• اگر برونكوسكوپي را انجام ندهيد چه اتفاقي مي افتد.
• آيا روش ديگري وجود دارد كه بتوان به جاي برونكوسكوپي از آن استفاده كرد.
• چگونه و چه زماني بايد نتيجه آزمايش ها را به دست آورد.
• بعد از انجام برونكوسكوپي اگر سوالي داشته باشيد بايد با چه كسي تماس بگيريد يا صحبت كنيد.
• هزينه انجام آزمايش ها و برونكوسكوپي چه ميزان است.

برونكوسكوپي چگونه انجام مي شود

برونكوسكوپ دستگاهي است كه با آن درون مجاري هوا و ريه ها را بررسي مي كنند. برونكوسكوپ مي تواند سخت باشد يا انعطاف پذير. استفاده از برونكوسكوپ انعطاف پذير رايج تر است و در برخي موارد از برونكوسكوپ سخت استفاده مي شود.

برونكوسكوپي چه احساسي به فرد خواهد داد

معمولا از روش هاي بي حسي براي بي حس كردن ماهيچه هاي گلو استفاده مي شود. به محض تاثير گذاشتن اين دارو، اسپري اوپسايت ممكن است كه سرفه كنيد. بعد از اين كه دارو تاثير بي حسي خود را گذاشت، ممكن است با قرار دادن لوله فشاري حس كنيد. اگر چه ممكن است احساس كنيد كه با قرار گرفتن لوله در گلويتان نمي توانيد نفس بكشيد اما قرار گرفتن لوله هيچ خطري ندارد. داروهاي بي حسي كه دريافت مي كنيد به كاهش اين علائم كمك مي كنند. بعد از اين پروسه هم ممكن است كه بيشتر آن را به خاطر نياوريد. بعد از برطرف شدن بي حسي، ممكن است كه تا چند روز گلو درد داشته باشيد. حدود يك الي دو ساعت بعد از انجام برونكوسكوپي مي توانيد به راحتي سرفه كنيد. بعد از انجام اين پروسه تا زماني كه توانايي سرفه كردن نداريد نبايد چيزي بخوريد يا بنوشيد.

نتايج برونكوسكوپي

معمولا يك تا سه روز بعد از انجام برونكوسكوپي، پزشك نتايج را با شما در ميان خواهد گذاشت. پزشك از نتايج حاصل براي تصميم درباره درمان مشكلات ريوي استفاده مي كند. علاوه بر اين ممكن است كه بعد از انجام برونكوسكوپي آزمايش هاي ديگري هم از فرد گرفته شوند. اگر در حين برونكوسكوپي، نمونه برداري شده بايد نتايج را نزد متخصص آسيب شناسي ببريد. بعضي وقت ها بيوپسي حاصل را براي آزمايش هاي بيشتر نزد پزشك مي فرستند كه ممكن است بررسي آن دو يا چند هفته زمان ببرد.

نتايج عادي

نتايج عادي به اين معناست كه سلول ها و مايعات نشان داده شده در نتيجه آزمايش نرمال مي باشند و هيچ انسداد و جسم خارجي اي وجود ندارد.

نتايج غير عادي

بسياري از اختلالاتي كه مي توانند توسط برونكوسكوپي تشخيص داده شوند شامل اين موارد هستند:

• عفونت در نتيجه باكتري، ويروس، قارچ، انگل يا سل
• آسيب هاي ريوي در اثر عكس العمل آلرژيك
• اختلالات ريوي كه در آن ها بافت هاي عميق ريوي به علت پاسخ سيستم ايمني ملتهب مي شوند و آسيب مي بينند. براي مثال تغييراتي در اثر ساركوئيدوز يا آرتريت روماتوئيد ديده مي شود.
• سرطان ريه يا سرطان در قسمت بين دو ريه
• انقباض ناي يا نايژه
• پس زدن پيوند پس از انجام پيوند ريه

ريكاوري پس از برونكوسكوپي

برونكوسكوپي پروسه اي سريع است كه ممكن است حدود ۳۰ دقيقه زمان ببرد. از آن جايي كه از داروهاي بي حسي براي فرد استفاده مي شود، بايد چندين ساعت در بيمارستان بماند تا زماني كه هوشياري خود را به دست بياورد و بي حسي گلوي او از بين برود. در طول دوره ريكاوري تنفس و فشار خون فرد بررسي مي شوند. گاهي حالت درد و خشكي در گلو تا چندين روز ادامه خواهد داشت كه عادي است و معمولا بدون نياز به مصرف داروي خاصي برطرف مي شود.

بيشتر بدانيد؛ در ريكاوري از بيمار چه مراقبت هايي مي شود

درمان هاي جايگزين برونكوسكوپي

توراكوتومي:

نوعي از جراحي است كه به درون ديواره قفسه سينه (توراكس) وارد مي شود. توراكوتومي براي درمان اختلالات جدي ريه يا براي نمونه برداري از ريه ها استفاده مي شود.

جراحي توراكوسكوپي با كمك ويدئو (VATS):

نوعي از جراحي است كه از اندوسكوپ (لوله انعطاف پذير با دوربيني در انتهايش) استفاده مي كند. از اين روش براي درمان يا تشخيص اختلالات مختلف ريه استفاده مي كنند.

توراكوستومي:

توراكوستومي شامل قرار دادن لوله اي در قفسه سينه براي خشك كردن مايعات يا هواي اطراف ريه ها است.

پلوروسنتز:

در اين روش يك سوزن در حفره قفسه سينه قرار داده مي شود كه مايعات اطراف ريه را خشك كند. با اين روش از ريه نمونه برداري مي كنند و نمونه را بررسي مي كنند تا علت مشكل را تشخيص دهند.

آنتي بيوتيك:

معمولا براي درمان ذات الريه از داروهايي كه باكتري ها را از بين مي برند استفاده مي شود. آنتي بيوتيك روي ويروس ها تاثيري ندارد.

داروهاي ضد ويروس:

اگر بلافاصله بعد از مشاهده علائم آنفولانزا از داروي ضد ويروس استفاده كنيد، داروهاي ضد ويروس مي توانند شدت آنفولانزا را كاهش دهند. داروهاي ضد ويروس در مقابله با برونشيت ويروسي موثر نيستند.

برونكوديلاتور:

مي تواند به منبسط كردن مجاري هوا (نايژه) كمك كند. برونكوديلاتور مي تواند به كاهش خس خس سينه و تنگي نفس در افرادي كه آسم و مشكلات تنفسي دارند كمك كند.

كورتيكواستروئيد:

استروئيد دهاني يا استشمامي مي تواند به كاهش التهاب و كم كردن علائم آسم كمك كند. استروئيدها مي توانند براي درمان اختلالات نادر ريوي كه توسط التهاب به وجود آمده اند هم استفاده شوند.

تهويه مكانيكي:

افرادي كه دچار حملات شديد بيماري هاي ريوي مي شوند براي تنفس به دستگاهي به نام ونتيلاتور نياز دارند. ونتيلاتور از طريق يك لوله هوا را وارد دهان مي كند.

فشار جريان هواي همواره مثبت (CPAP):

در اين روش فشار هوا از طريق يك دستگاه به ماسك وارد مي شود و مجاري هوا را باز نگه مي دارد. معمولا هم در شب از آن استفاده مي شود تا آپنه خواب را برطرف كند. علاوه بر اين براي افرادي كه بيماري مزمن انسدادي ريه دارند هم مناسب است.

پيوند ريه:

شامل برداشتن ريه مشكل دار و جايگزيني آن با ريه اهدايي مي شود. بيماري مزمن انسدادي ريه، فشار خون ريوي و فيبروز ريوي اگر شديد باشند بايد از اين روش استفاده شود.

رزكسيون ريه:

در اين روش قسمتي از ريه كه مشكل دارد را با جراحي بر مي دارند. اغلب از اين روش براي درمان سرطان ريه استفاده مي شود.

داروهاي متسع كننده عروق:

افرادي كه فشار خون ريوي دارند بايد به مدت طولاني از داروهاي متسع كننده عروق استفاده كنند تا فشار خون ريوي را كاهش دهند.

شيمي درماني و درمان با امواج راديويي:

معمولا سرطان ريه با جراحي قابل درمان نيست. پس از شيمي درماني و امواج راديويي براي برطرف كردن علائم و طولاني كردن دوره زندگي پس از سرطان ريه استفاده پانسمان لوهمن روشه مي شود.

بيشتر بدانيد؛ نكات مهم تغذيه در دوران شيمي درماني

اختلالات ريوي

بيماري مزمن انسدادي ريه (COPD):

آسيب به ريه ها سبب دشواري در بيرون دادن تنفس و قطع شدن تنفس مي شود. سيگار كشيدن تا كنون رايج ترين دليل بيماري مزمن انسدادي ريه بوده است.

آمفيزم ريه:

آمفيزم ريه نوعي از COPD است كه معمولا هم به دليل سيگار كشيدن اتفاق مي افتد. در اين اختلال ديواره بين ريه ها (كيسه هوايي يا آلوئول تنفسي) آسيب مي بينند و هوا را در ريه ها به دام مي اندازند، كه اين امر سبب بروز مشكل براي نفس كشيدن مي شود.

برونشيت مزمن:

كه شامل سرفه هاي مكرر و مداوم است. اين اختلال هم معمولا توسط سيگار كشيدن به وجود مي آيد. برونشيت هم نوعي از COPD است كه در آن تنفس به مشكل بر مي خورد.

ذات الريه:

ذات الريه شامل عفونت در يك يا هر دو ريه است. باكتري ها، به خصوص استرپتوكوك دليل اصلي اين اختلال هستند.

تنگي نفس (آسم):

در اين اختلال راه هوايي ريه ها (نايژه) ملتهب مي شود و سبب قطعي تنفس و خس خس مي شود. آلرژي، عفونت هاي ويروسي و آلودگي هوا گاهي سبب تحريك علائم آسم مي شوند.

برونشيت حاد:

اين اختلال هم شامل عفونت مجراي هواي ريه ها (نايژه) است كه معمولا توسط يك ويروس به وجود مي آيد. سرفه نشانه اصلي برونشيت حاد است.

فيبروز ريه:

فيبروز ريه يكي از بيماري هاي ريه است. در اين اختلال اينترستيتيوم (ديواره بين كيسه هاي هوا) زخم مي شود و سبب سفت شدن ريه ها و قطعي نفس مي شود.

ساركوئيدوز:

قسمت هاي كوچك تحت تاثير التهاب قرار مي گيرند و روي كل اندام هاي بدن تاثير مي گذارند و اكثرا ريه ها هم در اين اختلال ها وجود دارند. علائم ساركوئيدوز معمولا خفيف هستند. ساركوئيدوز اغلب هنگامي به وجود مي آيد كه از اشعه ايكس براي تصوير برداري استفاده مي شود.

سندرم پيك ويكن يا هيپوونتيلاسيون ناشي از چاقي:

وزن اضافي حركات قفسه سينه هنگام تنفس را سخت مي كند. اين امر سبب بروز مشكلات دائمي تنفسي مي شود.

پلورال افيوژن يا تراوش جنبي:

پلورال افيوژن كه به آن آب آوردن ريه هم مي‌ گويند، به تجمع بيش‌ از حد مايع در فضاي جنب كه ريه ها را احاطه كرده مي گويند. پلورال افيوژن اگر بزرگ باشد مي تواند سبب بروز مشكلات تنفسي شود.

پلورزي يا ذات الجنب:

به التهاب پرده جنب گفته مي شود كه معمولا سبب دردناك شدن تنفس مي شود. اختلالات خود ايمني، عفونت يا آمبولي ريه مي توانند سبب ذات الجنب شوند.

برونشكتازي:

در اين اختلال نايژه ها ملتهب و به طرز ناهنجاري منبسط مي شوند. اين اختلال معمولا بعد از عفونت هاي مكرر اتفاق مي افتد. يكي از علائم اصلي اين اختلال، سرفه به همراه ميزان زيادي مخاط است.

لنفانژيوليوميوماتوز (LAM):

نوعي اختلال نادر است كه در آن در ريه ها كيست شكل مي گيرد و سبب بروز مشكلات تنفسي شبيه به آمفيزم مي گردد. اين اختلال معمولا در زنان و در سنين باروري رخ مي دهد.

فيبروز سيستيك:

نوعي بيماري ژنتيكي است كه در آن مخاط به راحتي از مجراي هوا پاك نمي شود. مخاط اضافي سبب بروز برونشيت و ذات الريه در طول زندگي فرد مي شود.

بيماري ريه بينابيني (ILD):

اختلالي است كه در آن اينترستيتيوم به مشكل بر مي خورد. اگر اين پروسه ادامه دار باشد و متوقف نشود سرانجام زخم شدن اينترستيتيوم اتفاق مي افتد.

سرطان ريه:

سرطان مي تواند روي هر قسمت ريه تاثير بگذارد. اكثر سرطان هاي ريه به علت سيگار كشيدن اتفاق مي افتند.

سل ريه:

سل عفونتي پيش رونده است كه توسط باكتري مايكوباكتريوم توبركلوزيس ايجاد مي شود. سرفه، تب، از دست دادن وزن و تعريق شبانه از علائم رايج سل ريه هستند.

سندرم زجر تنفسي حاد (ARDS):

نوعي آسيب ناگهاني و شديد به ريه ها است كه توسط يك بيماري جدي به وجود مي آيد. تا زمان بهبود كامل ريه ها بايد مواظب سلامت خود بود.

كوكسي ‌ديوايدوميكوزيس:

عفونتي است كه توسط قارچ كوكسيديوايدس به وجود مي آيد. اين قارچ در خاك جنوب غربي آمريكا پيدا مي شود. بسياري از افراد پس از اين اختلال، علائم خاصي مشاهده نمي كنند. يا ممكن دچار علائمي مثل آنفولانزا شوند كه به همين خاطر اغلب با آنفولانزا اشتباه گرفته مي شود و بعد از مدتي فرد به طور كامل بهبود ميابد.

هيستوپلاسموزيس:

نوعي عفونت است كه توسط قارچي به نام هيستوپلاسما كپسولاتوم ايجاد مي شود. اين قارچ هم در خاك آمريكاي مركزي و شرقي يافت مي شود. بيشتر عفونت هاي از اين قبيل خفيف هستند و تنها سبب بروز سرفه و علائم شبيه آنفولانزا مي شوند.

پنومونيت ناشي از افزايش حساسيت (HP) يا آلوئوليت آلرژيك:

استشمام گرد و غبار مي تواند سبب بروز پاسخ آلرژي در ريه ها شود. اين اختلال معمولا در كشاورزان و افرادي كه در معرض گرد و غبار هستند اتفاق مي افتد.

آنفولانزا:

نوعي از عفونت است كه توسط ويروس آنفولانزا به وجود مي آيد و سبب تب، درد بدن و سرفه اي كه يك هفته يا بيشتر دوام دارد مي شود. آنفولانزا مي تواند پيشرفت كند و سبب ذات الريه شود كه ممكن است زندگي فرد را به خطر بيندازد. كه اين احتمال در افرادي كه سن بالايي دارند و بيمار هستند بيشتر است.

مزوتليوما:

نوع نادري از سرطان است كه بر روي اندام هاي مختلفي در بدن از جمله ريه ها تاثير مي گذارد. مزوتليوما مدت ها بعد از قرار گرفتن در معرض پنبه نسوز (آزبست) به وجود مي آيد.

سياه سرفه:

نوعي عفونت مسري نايژه ها است كه توسط بوردتلا پرتوزيس اتفاق مي افتد و سبب سرفه هاي دائم مي شود. پيچش بيضه بهتر است براي پيشگيري از ابتلا به سياه سرفه در سنين نوجواني و جواني واكسينه شويد.

ﭘﺮﻓﺸﺎﺭﯼ ﺭﯾﻮﯼ:

اختلالات زيادي هستند كه مي توانند سبب فشار خون بالا در رگ هايي شوند كه از قلب به سمت ريه ها حركت مي كنند.

آمبولي ريه:

در اين اختلال يك لخته خون (مثلا از عروق پا) به سمت قلب حركت مي كند و قلب اين لخته را به ريه ها پمپ مي كند. تنگي ناگهاني نفس يكي از علائم رايج آمبولي ريه است.

بيماري سارس يا سندرم تنفسي حاد:

نوعي از اختلال است كه توسط نوع خاصي از ويروس ايجاد مي شود و اولين بار در سال ۲۰۰۲ در آسيا كشف شد. به نظر مي رسد كه اقدامات پيشگيرانه جهاني سبب كنترل سارس شده اند و همين امر باعث شده كه اين بيماري سبب هيچ مرگ و ميري در آمريكا نشود.

هواجنبي يا پنوموتوراكس:

به علت ورود هوا بين دو لايه جنب اتفاق مي افتد. اين اختلال ممكن است كه به علت آسيب اتفاق بيفتد يا اين كه ناگهاني به وجود بيايد.

آزمايش هاي ريه

آزمايش اشعه ايكس قفسه سينه:

اشعه ايكس رايج ترين روش بررسي مشكلات ريوي است. اين آزمايش مي تواند وجود هوا يا مايعات در قفسه سينه، مايعات در ريه ها، ذات الريه و ساير مشكلات را شناسايي كند.

سي تي اسكن:

سي تي اسكن از اشعه ايكس و يك كامپيوتر براي ساخت تصويري جزئي از ريه ها و ساختارهاي اطراف استفاده مي كند.

تست عملكرد ريوي (PFTs):

يك سري آزمايش ها هستند كه عملكرد ريه ها را بررسي مي كنند. علاوه بر اين‌ گنجايش ريه ها، توانايي بيرون دادن نفس، خون و توانايي انتقال هوا در بين ريه ها بررسي مي شوند.

دم سنجي يا اسپيرومتري:

قسمتي از تست عملكرد ريوي است كه سرعت و چگونگي بيرون دادن هوايي كه تنفس شده را مي سنجد.

تست كشت خلط:

گاهي كشت خلط از ريه ها مي تواند ارگانيسم هايي كه مسئول ذات الريه و برونشيت هستند را شناسايي كند.

سيتولوژي خلط:

مشاهده خلط زير ميكروسكوپ براي بررسي وجود سلول هاي ناهنجار مي تواند به تشخيص سرطان ريه و ساير اختلالات كمك كند.

بيوپسي ريه:

در اين آزمايش، تكه كوچكي از بافت ريه برداشته مي شود. اين كار مي تواند از طريق جراحي يا برونكوسكوپي انجام شود. بررسي بافت نمونه برداري شده زير ميكروسكوپ به تشخيص اختلالات ريه كمك مي كند.

ام آر آي:

در روش ام آر آي از امواج راديويي در ميدان مغناطيسي استفاده مي شود تا تصوير دقيقي از ساختارهاي درون قفسه سينه تهيه كند.

برونكوسكوپي انعطاف پذير:

در اين روش از اندوسكوپ (لوله انعطاف پذير با دوربيني در پايين آن) استفاده مي كنند و آن را از بيني يا دهان به درون نايژه رد مي كنند.

برونكوسكوپي سخت:

در اين روش از يك لوله فلزي سخت استفاده مي كنند و آن را از طريق دهان به درون راه هاي هوايي ريه ها وارد مي كنند. معمولا برونكوسكوپي سخت از برونكوسكوپي انعطاف پذير موثرتر است. اما انجام برونكوسكوپي سخت به بيهوشي عمومي نياز دارد.

خلاصه اي درباره برونكوسكوپي

برونكوسكوپي پروسه اي بدون خطر است كه احتمال بروز عوارض جانبي در آن پايين است. احتمال مرگ و مير بعد از برونكوسكوپي سخت و انعطاف پذير حدود ۰.۱ درصد است. پزشكان از داروهاي بي حسي و بيهوشي عمومي براي افراد استفاده مي كنند تا در حين جراحي دردي نداشته باشند. اگر بعد از برونكوسكوپي هر يك از علائم زير را داشتيد با پزشك تماس بگيريد:

• تنفس دشوار
• درد در قفسه سينه
• سرفه همراه با خون
• ضربان تند قلب

اين علائم نشان دهنده عوارض جانبي هستند و به توجه و درمان سريع نياز دارند.