همه چيز در مورد پزشكي

به گزارش : همه ما مي دانيم كه مسواك زدن يكي از اقدامات كليدي براي محافظت در برابر پوسيدگي دندان ها، بوي بدن دهان و از دست دادن دندان است، اما آيا مي دانستيد كه رعايت بهداشت دهان و دندان مي تواند از شما در برابر ابتلا به برخي بيماري هاي ديگر نيز محافظت كند؟

براي محافظت از سلامت دهان و دندان ها حداقل دو بار مسواك زدن در روز و استفاده منظم از نخ دندان توصيه شده است، اما افراد بسياري همچنان توجهي به بهداشت دهان و دندان هاي خود ندارند. اين شرايط مي تواند خطر ابتلا به پريودنتيت يا بيماري لثه را افزايش دهد. اما آثار مشكلات دهان و دندان تنها به لثه ها و دندان ها محدود نمي شوند. بافت هاي ملتهب، تحريك شده و متورم لثه، سد دفاعي محكمي در برابر باكتري ها و سموم نيستند. از اين رو، مشكلاتي كه در حفره دهان آغاز مي شوند ممكن است با بيماري هايي در بخش هاي ديگر بدن مرتبط باشند.

شما مي توانيد جريان خون را همانند يك جاده شلوغ كه به اندام هاي ديگر منتهي مي شود در نظر بگيريد. پس جاي شگفتي نيست كه به مرور زمان، شواهد بيشتري بر ارتباط بين سلامت دهان و ديگر قسمت هاي بدن تاكيد دارند.

اگرچه اين پيوندها هنوز به طور دقيق تشريح نشده اند، اما دليل ديگري براي حفظ سلامت دهان و دندان محسوب مي شوند. از جمله توصيه هاي كه براي حفظ سلامت دهان و دندان ارائه شده اند مي توان به مسواك زدن دندان ها دو بار در روز، پاكسازي روزانه بين دندان، محدود كردن مصرف غذاها و نوشيدني هاي شيرين، و مراجعه منظم به دندانپزشك اشاره كرد.

در ادامه با برخي مشكلات سلامت كه ممكن است با وضعيت سلامت دهان و دندان مرتبط باشند، بيشتر آشنا مي شويم.

ممكن است خطر حمله قلبي را كاهش دهيد

مشكلات قلبي ممكن است با باكتري هاي موجود در دهان كه وارد جريان خون مي شوند، مرتبط باشند. ارتباط بين سلامت دهان و دندان و مسائل قلبي‌عروقي به طور كلي با باكتري ها در ارتباط هستند زيرا باكتري هاي بيماري‌زاي موجود در دهان مي توانند از طريق جريان خون به ديگر بخش هاي بدن، از جمله قلب راه يابند. اين باكتري ها مي توانند قيمت پانسمان نوين موجب بروز عفونت در قلب و ديگر شرايط عروقي شوند و خطر حمله قلبي و سكته مغزي را افزايش دهند.

يك واكنش التهابي پاسخ بدن به فعاليت باكتري هاي بيماري‌زا است. اما التهاب مزمن مي تواند عوارضي جدي را به همراه داشته باشد و نقطه اتصال سلامت دهان و دندان و سلامت كلي در نظر گرفته شود. نتايج يك پژوهش نشان داد كه خطر تجربه يك حمله قلبي براي افرادي كه بيماري پريودنتال خود را درمان نمي كنند، دو تا چهار برابر بيشتر است. گاهي اوقات، درمان بيماري پريودنتال و تقويت سلامت دهان و دندان تمام آن چيزي است كه براي كاهش خطر بيماري قلبي نياز داريد.

ممكن است خطر سكته مغزي را كاهش دهيد

مكانيزم هاي مشابه كه به نظر مي رسد خطر بيماري قلبي را كاهش مي دهند، ممكن است خطر سكته مغزي را نيز كاهش دهند. باكتري هاي مرتبط با بيماري لثه و آنهايي كه در پلاك هاي دندان يافت مي شوند در رگ هاي خوني مرتبط با سكته هاي مغزي و حملات قلبي كشف شده اند. مطالعه اي در سال ۲۰۱۹ كه در نشريه Journal of Clinical Periodontology منتشر شد، نشان داد كه بيماران مبتلا به پريودنتيت نسبت به افرادي كه به اين بيماري مبتلا نبودند، با خطر بيشتر سكته مغزي ايسكميك و نرخ بقاي پايين‌تر پس از سكته مغزي مواجه بودند. افزون بر اين، درمان بيماري پريودنتال خطر سكته مغزي را كاهش داده بود.

آثار قند خون بالا را كاهش خواهيد داد

به نظر مي رسد ديابت نوع ۲ رابطه اي دو طرفه با مشكلات دهان و دندان دارد. مشكلات دهان و دندان ممكن است به ديابت نوع ۲ منجر شوند و ديابت نوع ۲ ممكن است به مشكلات دهان و دندان منجر شود. بنابر گزارش موسسه ملي سلامت آمريكا، قند خون (گلوكز) بالا ناشي از ديابت كنترل نشده در بزاق دهان وجود دارد و اين گلوكز مي تواند رشد باكتري هاي مسبب بيماري لثه را افزايش دهد. همچنين، افراد مبتلا به ديابت ممكن است خشكي دهان را تجربه كنند كه آنها را در معرض خطر بيشتري براي پوسيدگي دندان قرار مي دهد. افزون بر اين، قند خون بالا رشد يك عفونت قارچي به نام «برفك» را افزايش مي دهد. بيماري لثه و سطوح بالاي باكتري ها در دهان شرايطي بد است زيرا ديابت نه تنها بر روند بهبودي تاثيرگذار است، بلكه توانايي فرد براي مبارزه با عفونت ها را نيز كاهش مي دهد.

به طور همزمان، توانايي افراد مبتلا به ديابت براي كنترل قند خون خود در صورتي كه بيماري پريودنتال زير كنترل باشد، بسيار بهتر خواهد بود. در واقع، يك دهان سالم‌تر كنترل ژل دبريد ضعيف بر قند خون در افراد مبتلا به ديابت را كاهش خواهد داد.

ممكن است شرايط سندرم متابوليك بهبود يابد

شرايطي كه به نام «سندرم متابوليك» شناخته مي شود، در واقع، گروهي از عوامل خطرآفرين هستند كه خطر بيماري قلبي‌عروقي، سكته مغزي و ديابت نوع ۲ را افزايش مي دهند. اين عوامل خطرآفرين شامل قند خون بالا، چربي خون بالا (كلسترول يا تري گليسيريد)، چاقي شكمي، و فشار خون بالا مي شوند. پس اگر بيماري پريودنتال با خطر بيماري قلبي، سكته مغزي، و ديابت نوع ۲ مرتبط است، آيا با سندرم متابوليك نيز در ارتباط است؟ احتمالا پاسخ مثبت است. سندرم متابوليك و بيماري پريودنتال به واسطه يك مسير پاتوفيزيولوژيكي مشترك كه شامل التهاب مي شود با هم پيوند خورده اند. برخي مطالعات نشان داده اند كه بيماري پريودنتال بايد به عنوان بخشي از سندرم متابوليك در نظر گرفته شود. اما، مطالعات بيشتري براي تاييد ارتباط بين سندرم متابوليك و بيماري پريودنتال نياز است.

ممكن است احتمال ابتلا به بيماري هاي ريوي را كاهش دهيد

در مورد بيماري هاي ريوي، از جمله سينه پهلو، ارتباط ممكن است آشكار باشد. امكان فرو بردن مستقيم باكتري ها از دهان به ريه ها وجود دارد. اين مي تواند به عفونت هاي ريوي، مانند سينه پهلو منجر شود. نتايج يك مطالعه كه در نشريه Applied Nursing Research منتشر شد، نشان داد كه تنها مسواك زدن دندان ها نرخ سينه پهلو را بين شركت كنندگان به ميزان ۹۲ درصد كاهش داده است.

افزون بر اين، پژوهشي جديد نشان داد كه بيماري هاي دهان و دندان، مانند بيماري پريودنتال، در صورت سفر كردن باكتري ها از پشت دهان و بالاي گلو به دستگاه تنفسي مي تواند موجب تشديد عفونت هاي تنفسي در افراد مبتلا به بيماري هاي تنفسي شود.

ممكن است پوكي استخوان را زودتر تشخيص دهيد

مراجعه منظم به دندانپزشك نه تنها براي حصول اطمينان از سلامت دهان و دندان اهميت دارد، بلكه ممكن است به تشخيص پوكي استخوان نيز كمك كند. تصويربرداري پرتو اكس ممكن است ابزاري مفيد براي تشخيص پوكي استخوان باشد زيرا تحليل رفتن استخوان ناشي از اين بيماري بر دندان ها و استخوان هاي اطراف دهان نيز تاثيرگذار است. تشخيص زودهنگام پوكي استخوان ممكن است براي سلامت دهان و دندان مفيد باشد زيرا نتايج يك پژوهش نشان داد كه زنان مبتلا به پوكي استخوان نسبت به آنهايي كه به اين بيماري مبتلا نبودند، سه برابر احتمال بيشتري دارد از دست دادن دندان پانسمان hartmann را تجربه كنند. همچنين، ممكن است پيوندي بين پوكي استخوان و بيماري پريودنتال وجود داشته باشد زيرا مشكلات استخواني افراد را هرچه بيشتر نسبت به باكتري هاي دهان حساس‌تر و آسيب پذيرتر مي سازند.

ممكن است خطر بيماري آلزايمر را كاهش دهيد

پژوهشگران ارتباطي بين بيماري لثه و بيماري آلزايمر را يافته اند. برخي پژوهش ها حضور باكتري هاي دهان - باكتري كه موحب جينجيويت مي شود - در مغز بيماران مبتلا به بيماري آلزايمر را نشان داده اند، اگرچه چگونگي آن همچنان به طور دقيق مشخص نيست و مطالعات بيشتري براي تاييد پيوند بين اين دو نياز است. باكتري ها پروتئيني توليد مي كنند كه سلول هاي عصبي در مغز را از بين مي برد و به از دست دادن حافظه و بيماري آلزايمر منجر مي شود. با اين وجود، باكتري ها به تنهايي دليل بيماري آلزايمر نيستند، اما حضور آنها مي تواند خطر ابتلا به اين بيماري را به ميزان چشمگيري افزايش دهد و همچنين پيشرفت بيماري آلزايمر را تسريع كند.

مطالعه اي كه در سال ۲۰۱۷ در نشريه Alzheimer’s Research and Therapy منتشر شد، پيوند بين بيماري آلزايمر و پريودنتيت را نشان داد. از اين رو، مراقبت از سلامت دهان و دندان مي تواند يكي از اقداماتي باشد كه به پيشگيري يا كند كردن سرعت پيشرفت بيماري آلزايمر كمك مي كند.

ممكن است احتمال ابتلا به سرطان را كاهش دهيد

شواهد درباره ارتباط بين پريودنتيت و سرطان رو به افزايش هستند. مطالعه اي در سال ۲۰۱۸ كه توسط پژوهشگران دانشگاه هاي جانز هاپكينز و تافتز در نشريه Journal of the National Cancer Institute منتشر شد، نشان داد كه خطر ابتلا به سرطان، به ويژه سرطان ريه (حتي بين افرادي كه سيگار نمي كشيدند) و سرطان هاي كولوركتال در افراد مبتلا به بيماري لثه شديد ۲۴ درصد بيشتر بوده است. در اين مطالعه شرايط تقريبا ۷,۵۰۰ بيمار بيش از ۱۵ سال زير نظر پژوهشگران قرار داشت. مطالعه اي ديگر در سال ۲۰۱۸ كه در نشريه British Journal of Cancer منتشر شد، نشان داد كه باكتري هاي دهان ممكن است در تشكيل تومورها در دهان و دستگاه گوارش نقش داشته باشند.

افزون بر اين، بيماران مبتلا به سرطان ممكن است در معرض خطر بيشتري براي سلامت ضعيف دهان و دندان قرار داشته باشند زيرا از منابع كمتري براي مبارزه با عفونت برخوردار هستند. شيمي درماني موجب تضعيف سيستم ايمني بدن انسان مي شود، از اين رو، بيماران مبتلا به سرطان در معرض خطر بيشتري براي عفونت هاي دهان و همچنين تاخير و دشواري در روند بيماري پوستي بهبود قرار دارند. پرتو درماني نيز ممكن است به غدد آسيب وارد كند كه مي تواند خشكي دهان و افزايش خطر پوسيدگي دندان را به همراه داشته باشد.

شما مي توانيد شرايط آرتريت روماتوئيد را بهبود ببخشيد

در مورد بيماري خودايمني آرتريت روماتوئيد، يك پيوند التهابي آشكار وجود دارد زيرا آرتريت يك بيماري التهابي است. هر اقدامي كه بتوان براي كاهش بار التهاب در بدن انجام داد مي تواند به بهبود اين شرايط كمك كند كه درمان بيماري پريودنتال يكي از آنها است. باكتري هاي كمتر به معناي واكنش التهابي كمتر بدن است كه مي تواند به كاهش درد مفاصل و بهبود در ديگر جنبه هاي آرتريت منتج شود.

اما به دليل اين كه رابطه علت و معلولي ثابت نشده است، بيان اين كه كدام يك ابتدا شكل مي گيرند، دشوار است. برخي مطالعات نشان داده اند كه افراد مبتلا به آرتريت روماتوئيد هشت برابر احتمال بيشتري دارد به بيماري لثه مبتلا شوند. برخي مطالعات ديگر نشان داده اند كه باكتري Porphyromonas Gingivalis كه موجب بيماري پريودنتال مي شود مي تواند شدت آرتريت روماتوئيد را افزايش دهد. اين در شرايطي است كه برخي مطالعات نشان داده اند Porphyromonas Gingivalis ممكن است محركي براي بيماري خودايمني زيرمجموعه اي از بيماران مبتلا به آرتريت روماتوئيد باشد. در هر صورت، آرتريت روماتوئيد و بيماري لثه نقطه اشتراكي به نام التهاب دارند. كنترل التهاب از طريق سلامت بهتر دهان و دندان مي تواند در كاهش بروز و شدت آرتريت روماتوئيد تاثيرگذار باشد.

شما مي توانيد احتمال و شدت بيماري كليوي را كاهش دهيد

برخي پژوهش ها پيوند بين بيماري كليوي و سلامت دهان و دندان را نشان داده اند. سلامت ضعيف دهان و دندان به نظر مي رسد موجب تشديد بيماري كليوي مي شود. نتايج يك مطالعه نشان داد كه خطر ابتلا به بيماري كليوي در افراد مبتلا به بيماري پريودنتال شديد افزايش مي يابد.

پوسيدگي دندان و بيماري لثه مي توانند به عفونت هايي منجر شوند كه براي افراد مبتلا به بيماري كليوي مشكل‌ساز هستند. افزون بر اين، افراد مبتلا به بيماري كليوي داراي سيستم ايمني ضعيفي هستند و هرچه بيشتر مستعد ابتلا به عفونت هاي ناشي از پوسيدگي دندان و جينجويت قرار دارند.

شما مي تواند احتمال زايمان زودرس را كاهش دهيد

حفظ سلامت دهان و دندان براي بانوان باردار از اهميت ويژه اي برخوردار است زيرا نه تنها نوسانات هورموني آنها را نسبت به مشكلات دهان و دندان آسيب پذيرتر خريد پانسمان تندروت مي كند، بلكه مشكلات لثه مي تواند با زايمان زودرس و وزن كم نوزاد هنگام تولد مرتبط باشد. برخي زنان فكر مي كنند به واسطه باردراي نبايد به دندانپزشك مراجعه كنند، اما رعايت بهداشت دهان و دندان و حفظ سلامت آن براي جنين بسيار ارزشمند خواهد بود.

منبع: عصرايران