مراقبت از زخم

منظور ازمراقبت از زخمها ، كمك به بهبودي آنها و جلوگيري از ايجاد زخمهاي جديد است.

به طور كلي زخمها به دو گروه حاد و مزمن تقسيم مي شوند . بريدگيها، سوختگيها، خراشيدگي ها و برش هاي جراحي ازجمله زخمهاي حاد هستند . زخمهاي مزمن بر خلاف نوع حاد به مرور زمان ايجاد مي شوند ومعمولاً بهبودي آنها مدتي طول مي كشد .

از نمونه ي اين زخمها مي توان به زخم بستر و زخم پا در افراد مبتلا به ديابت اشاره كرد .

بهبود زخم فرآيند حيرت آوري است . گذشت زمان مي تواند همه ي زخمها را بويژه با كمي مراقبت شفا دهد . بهترين حالت براي ترميم زخم زماني است كه محيط آن مرطوب ، تميز و مغذي باشد . يعني اين كه جريان خون در محل زخم برقرار باشد تا اكسيژن و مواد غذايي كافي در محيط زخم به رشد سلولهاي جديد كمك كند، مراقبت خوب از زخمها ايجاد شرايط ياد شده را ميسر مي سازد و مراقبت نامناسب از زخم ، به ويژه در سالمندان و افرادي كه مجبورند مدتها دربستر بمانند، به زخمهاي ناشي از فشار يا اصطلاحاً زخم بستر منجر مي شود .

اين زخمها وقتي ايجاد مي شوند كه فشار ممتد بر پوست ، خون رساني به آن و بافتهاي زيرين را مختل كند . ممكن است در ابتدا بافت زير پوست دچار آسيب شود كه دراين صورت زخم قابل رؤيت نيست .

محلهاي شايع زخم بستر شامل پاشنه ، قوزك پا ، مفصل ران ، قاعده مهره ها، آرنج وكتف است .

به جز فشار حاصل از وزن بدن بر روي زخم كه به ايجاد زخم بستر كمك مي كند ، ساييدن لباس يا ملحفه بر بدن و رطوبت ناشي از تعريق يا ادرار و مدفوع ، در مواردي كه كنترل مثانه و روده از دست رفته اند نيز موجب آسيب پذيري پوست مي شود.

زخمهاي ناشي از فشار مي توانند بسيار خطرناك باشند و ممكن است تا اعماق بافتها حتي تا استخوان انتشار يابند . اين زخمها به آساني عفوني مي شوند .

پيشگيري

با چند اقدام ساده مي توان از بروز زخم بستر پيشگيري كرد: به نواحي قرمز شده پوست خود دست نزنيد . حداقل هر دو ساعت يكبار، و اگر در صندلي چرخدار هستيد هر 15 دقيقه يك بار موقعيت خود را تغيير دهيد. ملحفه ها را تميز نگه داريد و در صورت امكان از تشك مواج و بالش مخصوص استفاده كنيد.

دربرخي افراد كه گردش خون درپاهاي آنها كم است ممكن است حتي يك ترك كوچك در پوست باعث ايجاد زخم شود . دراين موارد براي بهبود زخم ، پاهاي خود را هنگام نشستن و خواب بالا نگه داريد. به طور منظم راه برويد و از ايستادن طولاني بپرهيزيد و در صورت استفاده از باند از نوع قابل ارتجاع آن براي افزايش جريان خون استفاده كنيد .

در مجموع بهبود زخم درچند مرحله صورت مي پذيرد . در مراحل مختلف مي توان از پانسمانهاي متفاوت استفاده كرد . انواع متداول پانسمانهاي اوليه ، شامل پانسمان نچسب مانند گاز وازلينه ، پانسمان نيمه تراوا و چسب زخم بندي است. باند وباند الاستيك ( ارتجاعي ) در گروه پانسمانهاي ثانويه هستند.

از راههاي ديگري كه به بهبود زخم كمك مي كنند تغذيه مناسب، حمام كردن صحيح ، داروها و ورزش است .

تغذيه صحيح به علت فراهم كردن مايعات ، پروتئين ، ويتامين و املاح اضافي مورد نياز در روند ترميم ، به بهبود زخم كمك مي كند .

همچنين از پزشك يا پرستار خود در مورد زمان و مدت حمام كردن سؤال كنيد . دقت كنيد كه به هنگام حمام ، پانسمان زخم شما خيس نشود .

ازآنجا كه حركت در بهبود زخمهاي پس از جراحي به بدن شما كمك مي كنند از پزشك خود درباره اين كه چه فعاليت هايي براي شما مفيد است ، از چه فعاليت هايي بايد پرهيز كنيد و زمان از سرگيري فعاليت هاي عادي سؤال كنيد .

شما نقش مهمي در مراقبت از زخم خود حتي در منزل داريد ، سعي كنيد ضمن رعايت نظافت و دستورالعمل ها بردبار باشيد . به خاطر داشته باشيد كه بهبودي زخم مدتي طول مي كشد.

منبع : tebyan