- نویسنده : عيسي قاسمي
- بازدید : 238 مشاهده
مجازي، نگرانيهايي را براي والدين ايجاد كرده است كه تنها راهحل آن نظارت اصولي بر فعاليت آنها و ارائه سرگرميهاي جايگزين است.
به گزارش : با توسعه اينترنت در جهان، سن استفاده از آن بسيار پايين آمده است. از هر سه كاربر اينترنت در جهان، يك نفر كودك است؛ كودكاني كه امروز اسباببازيهايشان به عروسك و ماشين محدود نميشود. تلفن همراه، تبلت و رايانه براي كودكان امروزي بهقدري جذاب است كه با سرعت حيرتآوري كار با اين وسايل را ياد ميگيرند.
اغلب كودكان تمايل زيادي به بازيهاي رايانهاي و آنلاين دارند. در دنياي كنوني، نه ميتوانيم كودكان را به كوچهها بفرستيم تا باهم سن و سالانشان همچون قديم ليلي، دوچرخهسواري و هفتسنگ بازي كنند و نه ميتوانيم آنها را وادار به ماندن در خانه كنيم پس والدين بايد در عين احترام به سلايق كودكان، برفعاليت فرزند خود نظارت داشته باشند.
نقش والدين در ميزان علاقهمندي كودكان به فضاي مجازي
متأسفانه امروزه بيتوجهي به مسئوليت فرزند پروري در بين والدين بهشدت ديده ميشود. آنها با سرگرم كردن فرزندشان با تلفن همراه، به كارهاي شخصي خود ميپردازند و به مسائل تربيتي كودك كمتر توجه ميكنند درحاليكه والدين مهمترين الگو براي كودكان هستند و سبك زندگي پدر و مادر نقش عمدهاي را در سلامت جسمي و رواني كودك دارد. پدر و مادري كه اوقات فراغت خود كرم محافظ مدي هاني را در فضاي مجازي ميگذراند، ناخودآگاه اين باور را به كودك القا ميكند كه او هم ميتواند با تلفن همراه سرگرم شود.
مهرناز طهراني روانشناس كودك و نوجوان، عدم گفتوگوي والدين با كودكان و همچنين تكفرزندي را يكي از علل روي آوردن كودكان به فضاي مجازي ميداند و دراينباره به تبيان ميگويد: "كاهش ارتباطات كلامي در خانوادههاي كمجمعيت سبب حاكميت دنياي مجازي و رسانه شده است. كودكي كه از تنهايي رنج ميبرد، براي فرار از سكوت حاكم در خانه به دنبال جايگزيني براي اوقات فراغت خود است درنتيجه به تلويزيون، هيجان كاذب بازيهاي رايانهاي و شبكههاي مجازي رو ميآورد."
وي ميگويد: "متأسفانه والدين تلفن همراه را براي فرزندشان تهيه ميكنند اما نحوه استفاده از آن را آموزش نميدهند. اگر آنهابر فعاليتهاي كودك در فضاي مجازي نظارت داشته باشند و ساعت معيني را براي استفاده از تلفن همراه براي او تعيين كنند، مشكلي ايجاد نميشود."
مدتزمان استفاده از تلفن همراه براي كودكان در روز چقدر است؟
طبق تحقيقات آكادمي آمريكايي اطفال، كودكان نبايد قبل از ۱۸ ماهگي در معرض رسانه اعم از راديو، تلويزيون،روزنامه، اينترنت و... قرار گيرند. همچنين كودكان دو تا پنج سال، نبايد روزانه بيش از يك ساعت از تلفن همراه استفاده كنند.
محققان اعلام كردهاند كه اگر كودكي بيشتر از دو ساعت در روز را صرف موبايل هوشمند خود يا تماشاي تلويزيون كند، در معرض خطر آسيب مغزي قرار ميگيرد همچنين آمار و ارقام نشان ميدهد كه كودكاني كه اكثر وقت خود را صرف ديوايسهاي ژل medihoney الكترونيكي يا تماشاي تلويزيون ميكنند، عملكرد شناختي حدوداً ۵ درصد ضعيفتري نسبت به ديگر كودكان ۸ تا ۱۱ ساله دارند.(۱)
نحوه نظارت برفعاليت كودكان در فضاي مجازي
در حال حاضرعلاقه كودكان به حضور در فضاي مجازي، نگرانيهايي را براي والدين ايجاد كرده است كه تنها راهحل آن نظارت اصولي بر فعاليت آنها و ارائه سرگرميهاي جايگزين است.
طهراني روانشناس كودك، اشاره ميكند: "والدين بايد الگوي مناسبي براي فرزندان باشند؛ زمانيكه والدين در برابر كودك از فيلترشكن استفاده ميكنند، او احساس ميكند چيز جذابي است؛ دقت كنيد حس ديداري و شنيداري در يادگيري كودكان بسيار مهم است و آنها از اين طريق بهسرعت همهچيز را ياد ميگيرند لذا والدين بايد خودشان از فضاي پاك اينترنت بهرهمند شوند تا كودكشان هم از آنها ياد بگيرند."
چگونه ميتوان كودكان را از اينترنت پاك بهرهمند كرد؟
منظور از اينترنت پاك، استفاده سالم و درست از اينترنت است؛ به صورتي كه در آن خبري از فيسبوك، يوتيوب، شبكههاي اجتماعي، توئيتر و محتويات ناسالم نيست.
والدين موفق درزمينه نظارت و استفاده از اينترنت پاك براي فرزندانشان راههاي جالبي را به ما ارائه دادهاند:
فيلترگذاري در استفاده از اينترنت:
خانم رضايي صاحب دختر ۱۲ سالهاي است كه ميگويد: هانيه تبلت و يا تلفن همراه جداگانه ندارد بلكه ما يك تبلت عمومي در خانه داريم كه همه اعضاي خانواده ميتوانند از آن استفاده كنند. يك سيمكارت در آن تبلت خانوادگي انداختهايم و با آن شماره در تلگرام و ايسنتاگرام حضور قيمت كرم مدي هاني دارد اما ما براي نظارت بر او با نصب نرمافزاري دسترسي به اينترنت را محدود كردهايم. با ايجاد اين محدوديت او ديگر امكان سرچ در گوگل و اينستاگرام و همچنين عضويت در لينكهاي ارسالي در گروههاي تلگرام را ندارد و براي انجام هر كاري بايد از رمزي استفاده كند كه رمز آن را تنها من و پدرش داريم.
استفاده از تلفن همراه بدون اجازه ممنوع!
خانم زيتوني مادر دختر ۷ ساله دراينباره ميگويد: ليلا تبلت شخصي دارد اما تنها با اجازه پدرش امكان استفاده از آن را دارد و تنها در صورتي ميتواند بازي اينترنتي بخرد كه پدرش به او اجازه بدهد و آن بازي را تأييد كند.
استفاده مفيد از فضاي مجازي
خانم موسوي روش استفاده از اينترنت پاك را به پسر ۱۰ سالهاش آموزش داده است. او ميگويد: پسرم علاقه زيادي به حضور در شبكههاي مجازي دارد و البته تحت نظر من و پدرش وارد فضاي مجازي ميشود اما با يك روش ساده فكر كردم كه حضور در فضاي مجازي را ميتوانم براي او مفيد كنم؛ از او خواستم هرروز يك پاراگراف از كتابي را مطالعه كند، سپس آن را خلاصه و در اينستاگرام منتشر كند تا هم به معلومات علمي خودش اضافه شود و هم به فالوئرها مطالبي را آموزش دهد.
با توجه به اين روشها ميتوان براي كودكاني كه در آستانه نوجواني قرار دارند در شبكه هاي مجازي فضاهايي همچون تبادل خلاصه كتاب، هنرهاي دستي، مطالب علمي و چيزهاي ديگري كه كودكان استعداد آن را دارند، ايجاد كرد تا هم از آن استفاده كنند و هم زمينه اي براي رشداستعدادهايشان شود.
چگونه زمان بدون اينترنت را پركنيم؟
طهراني روانشناس كودك عسل پزشكي معتقد است: "گروه سني ۵ تا ۱۲ سال را بايد با پيشنهاد و بازيهاي جذاب از فضاي مجازي دور كرد. وقتي پيشنهاد جذاب نيست، كودك گزينه جذاب و هيجانانگيزتر يعني استفاده از تلفن همراه را انتخاب ميكند؛ لذا والدين ميتوانند زمان كيفي خيلي خوبي را با فرزندان خود سپري كنند تا آنها را از اين فضاها دورنگه دارند. اما سؤال اساسي اين است كه روشهاي جايگزين استفاده از تلفن همراه چيست و والدين چگونه ميتوانند زمانهاي بدون اينترنت را پر كنند؟
بازي و تفريح سالم يكي از مهمترين روشهاي جايگزين استفاده از تلفن همراه است كه البته در گروه سنيهاي مختلف متفاوت است:
بازي براي گروه سني ۵ تا ۶ سال
كودكان در اين سن، بيشتر اسباببازيهايي را ميپسندند كه مشخصات واقعي داشته باشند. همچنين به بازيهاي نمايشي بيشتر از بازيهاي خيالي تمايل دارند لذا مجموعه وسايل بنايي و ساختماني، وسايل نقاشي، اسباببازيهاي الكترونيكي، انواع عروسك، وسايل خياطي، دوربين عكاسي، پازلهاي تصويري، فرفره، طناببازي، انواع وسايل ورزشي، ابزار و لوازم هنري و مدلسازي از اسباببازيهاي موردعلاقه كودكان در اين سن است كه والدين ميتوانند بهوسيله آنها به سرگرمي با كودكان خود بپردازند.
بازي براي گروه سني ۷ تا ۱۲ سال
در اين سن بازيهاي فكري تبديل به بازيهاي جمعي ميشود و كودكان در اين سن علاقهمند به بازيهاي نمايشي، ذوقي و خلاقانه هستند؛ لذا اسباببازيهاي برقي، وسايل تردستي، وسايل بافندگي، وسايل نجاري، وسايل نقاشي، وسايل باغباني، ابزار و آلات موسيقي، قطارهاي برقي، محصولات مدي هاني بازيهاي كارتي، پازلهاي تصويري و حجمي، وسايل آزمايشگاهي، اسباببازيهاي فكري، انواع عروسك، كتاب كاردستيها و حتي بازي هاي جديدي مانند درست كردن دابسمش ازجمله بازي هايي است كه كودكان در اين سن ميتوانند با آنها سرگرم شوند و اوقات خوشي را بهدوراز هرگونه فضاي مجازي سپري كنند."
منبع: تبيان
منبع