- نویسنده : عيسي قاسمي
- بازدید : 274 مشاهده
درماني جديد براي پاي ديابتي
افراد ديابتي 30 برابر بيشتر از غيرديابتيها در معرض خطر قطع اندام تحتاني ناشي از عفونت اين عضو قرار دارند. عفونتهاي پاي ديابتي كه به دليل تاخير در تشخيص يا درمان ناكافي به قطع اندام تحتاني ميانجامند، آماري حدود 10 درصد دارند...
بيشك قطع اندام تحتاني ناتوانكننده است و بهشدت كيفيت زندگي بيمار را تحتتاثير قرار ميدهد. موفقيت در پيشگيري از چنين وضعيتي به تشخيص بهموقع عفونت و بهدنبال آن، درمان صحيح با آنتيبيوتيك مناسب همراه با مراقبت كافي از زخم بستگي دارد. بنابراين كادر درماني نقش مهمي در آموزش بيماران در زمينه مراقبت از پاها و تشخيص به موقع زخمهايي كه به عفونتهاي پوستي نظير سلوليت ميانجامند (با درگيري اپيدرم، درم و در موارد شديد بافت زيرجلدي) دارند. همانطور كه ميدانيم؛ پارگي پوست، تروما، سوراخشدگي يا سلوليت ممكن است به عفونت پاي ديابتي منجر شوند. عفونت پاي ديابتي با ترشح چركي يا حداقل يكي از دو علامت اريتم، گرمي، حساسيت در لمس، درد و سفتي تشخيص داده ميشود.
بيماران ديابتي به دليل ابتلا به نوروپاتي حسي، حركتي و اتونوميك كه به ناتواني بيمار در درك احساس آسيب و فشار به پاها منجر ميشود، با آماري 12 تا 25 درصدي در معرض خطر ابتلا به عفونتهاي پاي ديابتي قرار دارند. به علاوه، درگيري عروق محيطي در ديابتيها جريان خون را مختل و توانايي بدن در مبارزه با عفونت را محدود ميكند. از ديگر عوامل خطرساز ابتلا به عفونت پاي ديابتي عبارت است از هايپرگليسمي؛ زيرا پاسخ ايمني بدن را تحتتاثير قرار ميدهد.
درمانهاي پاي ديابتي
درمان اوليه پاي ديابتي شامل تميز كردن زخم، دبريدمان بافت نكروزه و جستجوي منطقه آلوده براي اطمينان از نبودن جسم خارجي است. در مورد زخمهاي پاي بيماران ديابتي؛ برطرف كردن فشار وارده بر ناحيه اهميت خاصي دارد و اقدام اصلي براي بهبود زخم است. پانسمان زخم باعث حفظ رطوبت محيط ميشود بنابراين بهبود را تسريع ميكند. بيشتر پزشكان از پانسمان زخم بستر براي درمان زخم هاي پا بهره ميبرند. انواع مختلفي از اين پانسمانها موجودند كه البته براي انتخاب بهترين آنها، مطالعات تكميلي موردنياز است.البته يك سري پماد هايي هم از نوع پماد آلفا موجود است اما امروزه مطالعات باليني كه درمورد كاربرد آنتيبيوتيكهاي موضعي نظير سيلور سولفاديازين، نئومايسين، پلي ميكسين B، جنتامايسين و موپيروسين در درمان پاي ديابتي انجام شدهاند، محدودند.
معمولا در مورد بيشتر بيماران با عفونتهاي خفيف (و گاه حتي عفونتهاي با شدت متوسط)، شروع درمان عفونت بهصورت سرپايي و با آنتيبيوتيكهاي با قابليت پوشش طيف محدودي از باكتريها -كه روي گونههاي مختلف استافيلوكوكها و استرپتوكوكها موثرند- انجام و ادامه درمان براساس پاسخدهي درماني تعيين ميشود. ساير عواملي كه براي انتخاب آنتيبيوتيك بايد در نظر گرفته شوند عبارتند از سابقه مواجهه اخير با آنتيبيوتيك و نيز نتايج كشت بافت. درمان عفونتهاي خفيف بهتر است با آنتيبيوتيكهاي خوراكي به مدت 7 تا 14 روز انجام شود؛ كه البته در همه موارد مقدور نيست و به ميزان پاسخدهي درماني بيمار و نيز شدت عفونت بستگي دارد.
طبقهبندي عفونت پاي ديابتي درمورد گروه با شدت متوسط، بحثبرانگيز است؛ زيرا واژه با شدت متوسط شامل طيف وسيعي از زخمهاي عارضه دار و خطرساز براي پاهاست. در چنين مواردي بايد براي بيمار بهطور تجربي آنتيبيوتيك درماني را شروع كرد و رژيم درماني را نيز براساس پاسخدهي درماني بيمار تغيير داد. درصورت شدت يافتن عفونت، عدم پاسخدهي درماني به آنتيبيوتيكهاي خوراكي يا ظاهر شدن علايم مسموميت سيستميك بايد بيمار را بستري كرد. براي بيماراني كه نميتوان برايشان پيشگيري مناسبي از عفونت زخم انجام داد، آنهايي كه نميتوانند آنتيبيوتيك را تحمل كنند، افرادي كه از لحاظ متابوليكي در وضعيت ثابتي نيستند يا بيماراني كه به مانيتورينگ دقيق نياز دارند، بستري بيمارستاني الزامي است.
عفونتهاي شديد را بايد از طريق آنتيبيوتيكهاي داخل وريدي وسيعالطيف (نظير ايميپنم/ سيلاستاتين)، فلوئوروكوئينولونهاي جديد (لووفلوكساسين، سيپروفلوكساسين)، سفالوسپورينهاي نسل سوم يا چهارم (سفتازيديم، سفوروكسيم) و بتالاكتام/ مهاركنندههاي بتالاكتاماز (آمپيسيلين/سولباكتام، پيپراسيلين/تازوباكتام) درمان كرد. در موارد استافيلوكوك اورئوس مقاوم به متيسيلين، رژيم درمان آنتيبيوتيكي شامل وانكومايسين يا لينزوليد در نظر گرفته ميشود. ممكن است براي اين بيماران درمان آنتيبيوتيكي به مدت 2 تا 3 هفته لازم باشد كه در ادامه با 3تا4 هفته درمان خوراكي تكميل شود. در موارد شديدتر، ميتوان براي بيمار رژيم آنتيبيوتيكي طولانيمدتتري در نظر گرفت. براي بيماراني كه به درمانهاي آنتيبيوتيكي پاسخ ندادهاند، مشاوره با جراح توصيه ميشود. مداخلات جراحي مانند ترميم و بازسازي عروق ميتواند در چنين بيماراني كمككننده باشد. لازم به ذكر است كه در موارد بسيار شديد، احتمال ابتلا به استئوميليت بايد درنظر گرفته شود.
منبع: U.S.Pharmacist, August 2011
رژيمهاي درماني عفونت پاي ديابتي
|
|
شدت عفونت
|
رژيم آنتيبيوتيكي
|
خفيف تا متوسط
|
سفالكسين 500 ميليگرم، خوراكي، 4 بار در روز
|
آموكسيسيلين/كلاوولانات125/875، خوراكي، 2 بار در روز
|
|
كليندامايسين 300 ميليگرم، خوراكي، 3 بار در روز
|
|
لينزولايد 600 ميليگرم، خوراكي، هر 12 ساعت
|
|
سيپروفلوكساسين 750 ميليگرم، خوراكي، هر 12 ساعت
|
|
موكسي فلوكساسين 400ميليگرم، خوراكي، هر 24 ساعت
|
|
لووفلوكساسين 750 ميليگرم، خوراكي، روزانه
|
|
تريمتوپريم-سولفامتوكسازول، 2 قرص هر 12 ساعت
|
|
داكسيسايكلين 100 ميليگرم، خوراكي، هر 12 ساعت
|
|
متوسط تا شديد
|
وانكومايسين روزانه يك گرم وريدي
|
آمپيسيلين/سولباكتام 3 گرم وريدي هر 6 ساعت
|
|
پيپراسيلين/تازوباكتام 375/3 گرم وريدي هر 6 ساعت
|
|
كليندامايسين 600 ميليگرم وريدي هر 8 ساعت+ سفتازيديم 2گرم وريدي هر 8 ساعت
|
|
كليندامايسين 450 ميليگرم وريدي هر 6 ساعت+ سيپروفلوكساسين 750 ميليگرم وريدي هر 12 ساعت
|
|
شديد و تهديدكننده حيات
|
ايميپنم 500 ميليگرم وريدي هر 6 ساعت
|
مروپنم يك گرم وريدي هر 8 ساعت
|
|
داپتومايسين 4 گرم به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن در روز
|
|
مترونيدازول 500 ميليگرم وريدي هر 8 ساعت+ سفتازيديم 500 ميليگرم وريدي هر 8 ساعت
|
|
مترونيدازول 500 ميليگرم وريدي هر 8 ساعت+ سفپيم 2 گرم هر 8 تا 12 ساعت
|
|
مترونيدازول 500 ميليگرم وريدي هر 8 ساعت+ آزترئونام 2گرم هر 6 تا 8 ساعت
|
|
مترونيدازول 500 ميليگرم وريدي هر 8 ساعت+ سفتازيديم 500 ميليگرم وريدي هر 8 ساعت
|
|
ايميپنم/سيلاستين 500 ميليگرم وريدي هر 6 ساعت
|
|
كليندامايسين 900 ميليگرم وريدي هر 8 ساعت+ توبرامايسين 1/5 ميليگرم روزانه به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن +آمپيسيلين 50 ميليگرم وريدي به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن هر 6 ساعت
|
|
وانكومايسين 15 ميليگرم به ازاي هر كيلوگرم وزن بدن هر 12ساعت+آزترئومايسين 2 گرم وريدي هر 8 ساعت |