همه چيز در مورد پزشكي

معاون

تحقيقات وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي از بروز سالانه بيش از ۱۰ هزار مورد جديد سرطان معده و ۸ هزار مرگ ناشي از آن خبر داد.

به گزارش ايرنا، از پژوهشكده بيماري‌هاي گوارش و كبد دانشگاه علوم پزشكي تهران، دكتر رضا ملك‌زاده در «كنگره انجمن جهاني گوارش و كبد» كه امسال طي روزهاي ۲۱ تا ۲۴ سپتامبر  ۲۰۱۹ در استانبول تركيه برگزار شد، سرطان معده را شايع‌ترين سرطان در بين مردان ايران دانست و گفت: سهم مردان از موارد جديد سالانه سرطان معده در ايران، بيش از ۷ هزار و سهم زنان بيش از ۳ هزار مورد است. به عبارتي، ۲۲  مرد از هر ۱۰۰ هزار مرد و ۱۰ زن از هر ۱۰۰ هزار زن در كشور مبتلا به سرطان معده مي‌شوند.

سرطان معده در شمال، ۶ برابر جنوب كشور/ پرخطرترين استان‌هاي كشور در سرطان معده

سرپرست «مطالعه سرطان معده در شمال غرب ايران» و «كوهورت گلستان در شمال شرق ايران» از اختلاف شش برابري ميزان بروز سرطان معده در شمال ايران در مقايسه با جنوب كشور خبر داد.

ملك‌زاده از اردبيل، زنجان، خراسان شمالي، آذربايجان شرقي، آذربايجان غربي و خراسان رضوي به عنوان استان‌هاي پرخطر ايران در سرطان معده با بيش از ۳۰ مورد در هر ۱۰۰ هزار نفر نام برد و كردستان، ايلام، مازندران، گلستان، كهگيلويه و بويراحمد، سمنان و لرستان را نيز جزو استان‌هاي داراي «شيوع بالا» با بروز بين ۲۰ تا ۳۰ مورد سرطان معده در هر ۱۰۰ هزار نفر برشمرد.

بيش از ۸۰۰ هزار مرگ سالانه ناشي از سرطان معده در جهان

وي با اشاره به ۱۰ سرطان شايع در ميان هر دو جنس در سراسر جهان شامل ريه، پستان، روده بزرگ، پروستات، معده، كبد، مري، دهانه رحم، تيروئيد و مثانه، به تشريح وضعيت بروز سرطان معده در جهان به عنوان پنجمين سرطان شايع و نيز ميزان شيوع آن در كشورهاي پرخطر اين بيماري پرداخت و گفت: در سال ۲۰۱۷، بيش لوزالمعده از يك ميليون مورد جديد سرطان معده در جهان ثبت شد؛ حدود ۸۶۵ هزار نفر بر اثر سرطان معده جان خود را از دست دادند و بيش از ۱۹ ميليون سال از دست رفته عمر بر اثر ناتواني ناشي از اين نوع سرطان را شاهد بوديم.

پرخطرترين كشورها در بروز سرطان معده

ملك‌زاده در ادامه گفت: بيشترين نرخ استاندارد شده سني بروز سرطان معده در ۲۰۱۷، مربوط به كشورهاي پردرآمد آسيا، اقيانوسيه و شرق آسيا به‌ويژه چين بوده كه نزديك به نيمي از موارد بروز يافته سرطان معده در جهان را به خود اختصاص است.

روند بروز سرطان معده در كشورهاي مختلف

رئيس انجمن متخصصين گوارش و كبد ايران سپس با اشاره به افزايش موارد بروز سرطان معده، وضعيت كشورها را در اين زمينه از سال ۱۹۸۵ تاكنون مورد اشاره  قرار داد و گفت: براساس پيش‌بيني‌هاي صورت گرفته، بروز سرطان معده در كشورهاي توسعه يافته، روند رو به كاهش و در كشورهاي در حال توسعه روند رو به افزايشي را تا سال ۲۰۴۰ طي خواهد كرد.

ژاپن موفق‌ترين كشور دنيا در پيشگيري و تشخيص زودهنگام سرطان معده

نماينده ايران در آژانس بين‌المللي تحقيقات سرطان، از ژاپن به عنوان موفق‌ترين كشور در تشخيص زودهنگام سرطان معده و افزايش نرخ بقاي ۵ ساله مبتلايان اين بيماري نام برد

به گفته ملك‌زاده، از جمله دلايل اين موفقيت در ژاپن، برخورداري از سيستم‌هاي پيشرفته تشخيص با راديوگرافي و معاينات اندوسكوپي افراد بالاي ۵۰ سال و همچنين ارائه خدمات بيمه‌اي براي درمان و ريشه‌كني عفونت هليكوباكتر پيلوري در افراد جوان بوده و ادامه چنين رويكردي مرگ و مير ناشي از سرطان معده در اين كشور را با كاهش چشمگيري طي ۱۰ تا ۲۰ سال آينده مواجه خواهد كرد.

سهم ۷۵ تا ۸۰ درصدي عفونت هليكوباكتر پيلوري در بروز سرطان معده

عوامل اصلي بروز سرطان معده، از ديگر موضوعات مورد اشاره رئيس انجمن متخصصين گوارش و كبد ايران در «كنگره ۲۰۱۹ انجمن جهاني متخصصين گوارش و كبد» بود.

وي سه عامل خطر اصلي بروز سرطان معده را «عفونت فعال شده هليكوباكتر پيلوري»، «رژيم غذايي خريد قطره فروزومال و سبك زندگي» و «عوامل ژنتيكي» نام برد و گفت: سهم عفونت هليكوباكتر پيلوري در بين اين عوامل، ۷۵ تا ۸۰ درصد است.

ملك زاده با بيان اين كه ابتلا به عفونت هليكوباكتر پيلوري به تنهايي در بروز قطعي سرطان معده كافي نيست، بر تشخيص و درمان زودهنگام عفونت هليكوباكتر پيلوري فعال شده در افراد، در كنار سبك زندگي سالم آنها تاكيد كرد.

استاد ممتاز گوارش كبد دانشگاه علوم پزشكي تهران، مصرف تنباكو، ترياك و نمك زياد را نيز از جمله عوامل خطر مرتبط با سبك زندگي در بروز سرطان معده و عوامل مهم پيشگيري‌كننده از اين نوع سرطان را مصرف زياد سبزيجات، ميوه‌ها و گوشت ماهي دانست.

ايران در جمع كشورهاي پرخطر عفونت هليكوباكتر پيلوري با شيوع ۷۰ درصدي

رئيس پژوهشكده بيماري‌هاي گوارش و كبد علوم پزشكي تهران، از كشورهاي پرتغال، ويتنام، استوني، ايران، بلغارستان، كره جنوبي، چين، ايتاليا و ژاپن به عنوان پرخطرترين كشورها در شيوع عفونت هليكوباكتر پيلوري و از هنگ‌كنگ، آلمان، جمهوري چك و شيلي به عنوان كشورهاي داراي خطر متوسط در اين زمينه ياد كرد.

به گفته سرپرست مطالعه سرطان معده در شمال غرب ايران، شيوع عفونت هليكوباكتر پيلوري در كشور، ۷۰ درصد است كه ۱۴ درصد كمتر از پرتغال با بيشترين ميزان شيوع (۸۴ درصد) است.

«غربالگري سرطان معده با اندوسكوپي» تجربه‌اي موفق در ژاپن و كره جنويي

فوق تخصص بيماري‌هاي گوارش و كبد با يادآوري اين كه هنوز واكسن موثري براي هليكوباكتر پيلوري در جهان توليد نشده است، با صرفه‌ترين روش براي كاهش بروز سرطان معده را شناسايي زودهنگام افراد مبتلا به عفونت فعال شده هليكوباكتر پيلوري و تشخيص و درمان زودهنگام سرطان معده، قبل از بروز برگشت‌ناپذير اين بيماري دانست و با تاكيد بر استفاده از روش «غربالگري اندوسكوپي سرطان معده» در بين جمعيت پرخطر بالاي ۵۰ سال، آن را تجربه‌اي بسيار موفق در ژاپن، كره جنوبي توصيف كرد و گفت: مطالعات اقتصادي انجام شده نيز مقرون به صرفه بودن «غربالگري اندوسكوپي در بين جمعيت پرخطر مبتلا به عفونت فعال شده هليكوباكتر پيلوري» پماد سوختگي را اثبات كرده است.

داروهاي موثر بر پيشگيري از بروز برخي سرطان‌ها

رئيس انجمن متخصصين گوارش و كبد ايران در عين حال يادآور شد: درمان عفونت هليكوباكتر پيلوري اگرچه خطر ابتلا به سرطان معده را كاهش مي‌دهد، اما بخش قابل توجهي از افراد مبتلا به اين عفونت حتي پس از درمان موفقيت‌آميز، گاهي دچار سرطان معده مي‌شوند.

وي در همين زمينه به تاثير مصرف برخي داروها بر كاهش خطر ابتلا به سرطان معده از جمله آسپرين (داروي ضد انعقاد خون و سكته‌هاي قلبي و مغزي در بيماران قلبي عروقي)، متفورمين (ضد ديابت نوع ۲) و مكمل ويتامين دي اشاره كرد.

محقق بين‌المللي سرطان اضافه كرد: مطالعات جهاني حاكيست كه مصرف روزانه يك عدد قرص آسپرين ۸۰ ميلي‌گرم براي افراد ۵۰ تا ۵۹ سال و احتمالا ۶۰ تا ۶۹ سال بيشترين تاثير را در كاهش خطر ابتلا به سرطان معده افراد پرخطر دارد. نتايج اين تحقيقات مصرف آسپرين را نه تنها در كاهش خطر ابتلا به سرطان معده بلكه در كاهش خطر برخي سرطان‌هاي ديگر همچون روده بزرگ، مري، پروستات و پستان نيز موثر دانسته‌اند، در آمريكا به عنوان كشوري كه بروز سرطان معده در آن بسيار كاهش يافته، بر مصرف مستمر اين قرص بخصوص براي پيشگيري از سرطان روده بزرگ توصيه مي‌شود.

تاثير مصرف مستمر آسپرين بر كاهش بروز سرطان معده

رئيس پژوهشكده بيماري‌هاي گوارش و كبد دانشگاه علوم پزشكي تهران تاكيد كرد: مطالعات متعدد مشاهده‌اي نشان داده است كه مصرف يك عدد قرص آسپرين ۸۰ ميلي‌گرم تا ۳۰ درصد، بروز سرطان معده را كاهش مي‌دهد.

به گفته ملك‌زاده، مطالعات همچنين تاثير مصرف مكمل ويتامين D در جلوگيري از عود سرطان روده بزرگ را اميدواركننده گزارش كرده‌اند.

وي در اين‌باره، به تاثير داروي متفورمين و استاتين بر كاهش خطر ابتلا به سرطان در بيماران مبتلا به ديابت نوع ۲ بر اساس مطالعات جهاني نيز اشاره كرد.

لزوم انجام مطالعات بزرگ در مناطق پرخطر سرطان معده با هدف بررسي تاثير داروهاي پيشگيري‌كننده

مجري بزرگترين مطالعه كوهورت خاورميانه و شمال آفريقا در ايران، كرم رژودرم در عين حال بررسي بيشتر تاثير اين داروها را نيازمند انجام كارآزمايي‌هاي تصادفي بزرگ در مناطق داراي شيوع بالاي سرطان معده به‌ويژه مناطقي دانست كه امكانات تشخيصي اندوسكوپي براي ريشه‌كني عفونت هليكوباكتر پيلوري كمتر در دسترس است.

آغاز اجراي مطالعه ۱۰ ساله «بررسي تاثير مصرف آسپرين بر كاهش بروز سرطان معده افراد پرخطر»

سرپرست مطالعه سرطان معده در شمال غرب ايران، از انجام مطالعه‌اي در زمينه تاثير مصرف آسپرين و متفورمين بر پيشگيري از سرطان معده در افراد مبتلا به عفونت هليكوباكتر پيلوري توسط مركز تحقيقات سرطان دانشگاه علوم پزشكي اردبيل با همكاري پژوهشكده بيماري‌هاي گوارش و كبد دانشگاه علوم پزشكي تهران خبر داد و گفت: در اين مطالعه ۲۲ هزار نفري كه تاكنون ۱۸ هزار واجد شرايط وارد آن شده‌اند، براي همه شركت‌كنندگان، تست عفونت هليكوباكتر پيلوري به عمل آمده و افرادي كه تست آنها مثبت باشد، تحت درمان كامل ريشه‌كني ميكروب قرار گرفته و با تكرار تست هليكوباكتر پيلوري، از ريشه‌كني ميكروب در آنها اطمينان حاصل مي‌شود. پس از فرايند ريشه‌كني عفونت هليكوباكتر پيلوري در افراد تحت درمان حاضر در مطالعه و منفي شدن تست نهايي، وارد فاز بررسي تاثير آسپرين بر پيشگيري از بروز سرطان معده مي‌شوند.

وي افزود: ۷۰ درصد شركت‌كنندگان در مطالعه ياد شده را افرادي تشكيل داده‌اند كه تست عفونت هليكوباكتر پيلوري آنها مثبت بوده و ريشه‌كني عفونت هليكوباكتر پيلوري فعال شده در ۸۳ درصد موفقيت‌آميز بوده است.

ملك‌زاده گفت: ۱۹ درصد شركت‌كنندگان در اين مطالعه، (۴۱ درصد مردان و يك درصد زنان) سيگار، ۷ درصد الكل و بيش از ۴ درصد نيز مواد مخدر مصرف مي‌كنند، همچنين ۸۲ درصد شركت‌كنندگان داراي اضافه وزن و چاقي هستند كه بالاترين نرخ در ايران است.

وي با بيان اين كه شركت‌كنندگان در اين مطالعه به مدت ۱۰ سال پيگيري مي‌شوند، ديگر اهداف نهايي مطالعه اردبيل را مقايسه تأثير مصرف آسپرين بر پيشگيري از بروز ديگر سرطان‌هاي دستگاه گوارش در سطح استان و كاهش مرگ و مير ناشي از آنها و همچنين مقايسه تأثير مصرف آسپرين بر پيشگيري از مرگ و مير ناشي هيدروژل از علل كلي در جمعيت عمومي برشمرد و اظهار اميدواري كرد كه با انجام اين مطالعه، گام موثري در كاهش بروز سرطان معده در پرخطرترين منطقه اين نوع سرطان برداشته شود و نتايج آن به عنوان الگوي موفق مطالعاتي، مورد استفاده كشورها به‌ويژه كشورهاي در حال توسعه مبتلا به شيوع بالاي عفونت هليكوباكتر پيلوري قرار گيرد.