دكتر زخم|دكتر زخم - زردك يك نوع هويج است كه در طب سنتي و احاديث اهل بيت، خواص بي‌نظيري از آن ذكر شده است. اين ريشه خوراكي كاربردهاي گوناگوني در پزشكي و سفره ايرانيان داشته است، اما مدتي است كه توليد و مصرف آن به شدت كاهش يافته و كمتر در ميوه فروشي‌ها يافت مي‌شود. در اين مطلب شما را با مهم‌ترين خواص زردك و همچنين طبع آن آشنا مي‌سازيم.

براي دسترسي سريع به مطلب مورد نظر خود، از فهرست موضوعي زير كمك بگيريد.

• زردك
• خواص
• طبع زردك در طب سنتي

زردك

زردك يكي از سبزيجات پرخاصيت زمستاني است كه به نام‌هاي مختلف شناخته مي‌شود. اين سبزي به هويج ايراني يا جزر نيز معروف است. زردك شكلي كاملا شبيه به هويج فرنگي (نارنجي) دارد، با اين تفاوت كه رنگ آن زرد است. اين سبزي در مناطقي از ايران مانند قم و كاشان كشت مي‌شود و در فصل زمستان قابل برداشت است. جزر يا همان هويج ايراني داراي كلسيم و فسفر زيادي بوده و علاوه بر خواص هويج، خواصي دارد كه در طب سنتي ايراني بر آن تاكيد شده است.

مهم‌ترين خواص زردك

۱. خواص زردك در بارداري

در پانسمان جراحي سوربكت طول دوران بارداري مواد مغذي و ويتامين‌ها براي رشد جنين لازم و ضروري است. زردك يكي از اين مواد غذايي است كه در دوره بارداري خواص زيادي براي جنين دارد و مي‌تواند به تأمين ويتامين بدن خانم‌هاي باردار كمك كند. همچنين زردك سرشار از اسيد فوليك يا ويتامين B9 بوده و مصرف آن از اختلالات مادرزادي جلوگيري خواهد كرد؛ بنابراين اگر باردار هستيد، پيشنهاد مي‌كنيم اين سبزي سرشار از فولات يا فوليك اسيد را مصرف كرده تا مواد مورد نياز و مغذي به جنين برسد. به علاوه زردك خطر بروز عفونت‌ها و سقط جنين را كاهش مي‌دهد. مصرف منظم اين سبزي، براي توليد شير بيشتر و كيفيت آن كمك كننده است.

بيشتر بدانيد: بهترين رژيم غذايي بارداري (بايدها و نبايدهاي تغذيه در دوران بارداري)

۲. خواص زردك براي چشم

زردك حاوي بتاكاروتن بوده كه در كبد به ويتامين A تبديل مي‌شود. اين ويتامين نيز به رنگ‌دانه‌اي به نام رودوپسين تبديل مي‌شود كه براي ديد شبانه ضروري است. ميزان زياد ويتامين A كه در زردك وجود دارد، به سلامت شبكيه چشم كمك مي‌كند. در واقع مي‎توان گفت بتاكاروتن از بروز مشكلات بينايي مانند آب سياه پيشگيري مي‌كند. اين ماده همچنين در درمان شب‌كوري نيز مؤثر است.

۳. خواص زردك در كنترل قند خون

زردك داراي كالري و قند نسبتا كمي بوده و در عين حال مواد مغذي و مواد ضروري براي بدن را داراست؛ بنابراين اين سبزي مغذي به تنظيم قند خون كمك كرده و بيماري ديابت را كنترل مي‌كند. در واقع زردك داراي فيبر حلّال و غيرحلّال بوده كه موجب پايين‌ آوردن كلسترول خون و كاهش خطر ابتلا به بيماري ديابت خواهد شد.

۴. خواص زردك براي بيماري‌ پانسمان عسل هاي قلبي عروقي

يكي از مواد غذايي مفيد براي كاهش كلسترول بد خون، زردك است؛ مصرف زردك، به علت داشتن مقادير بالايي از فيبر، باعث كاهش كلسترول بد خون و افزايش كلسترول خوب خون در بدن شده و از لخته شدن خون و ابتلا به بيماري‌‌هاي قلبي و عروقي پيشگيري مي‌كند.

۵. خواص زردك در كاهش آسيب به DNA

همان‌گونه كه اشاره شد، زردك منبع غني از بتاكاروتن بوده كه اين ماده مانع از آسيب به DNA لنفوسيتي، به ويژه در افراد سيگاري كه در معرض ابتلا به سرطان‌هاي مختلف هستند، مي‌شود.

۶. خواص زردك در سرماخوردگي

زردك يا هويج ايراني تقويت‌كننده سيستم ايمني بدن است. در صورتي كه مي‌خواهيد در برابر انواع سرماخوردگي‌ها و بيماري آنفولانزا در امان باشيد، حتماً از اين نوع هويج استفاده كنيد. لازم به ذكر است كه اين ماده منبع غني از آنتي اكسيدان و تركيبات ارگانيك بوده كه بدن را در برابر بيماري‌ها حفاظت خواهند كرد.

۷. خواص زردك براي لاغري

زردك از آزاد شدن هورمون گرلين (هورموني كه محركِ احساس گرسنگي در بدن است و از سلول‌هاي سقف معده و سلول‌هاي پانكراس ترشح مي‌شود) پيشگيري مي‌كند. شما با خوردن زردك، كمتر احساس گرسنگي خواهيد كرد. از اين رو، براي داشتن وزني مناسب مي‌توانيد زردك را جايگزين هويج نارنجي براي پخت غذا يا تهيه سالاد كنيد. همچنين به غذاهاي چرب و سنگين مقداري زردك له شده اضافه كنيد تا كالري دريافتي‌ شما را به نصف كاهش داده و مقدار بيشتري فيبر، جذب بدن كنيد.

همچنين بدانيد: لاغري شكم و پهلو در يك هفته

۸. خواص زردك در حفظ سلامت پوست و مو

زردك سرشار از آنتي‌اكسيدان‌ها و عنصر ساكارز پتاسيم است. اين مواد به بازسازي سلول‌ها كمك كرده و در نتيجه درخشش طبيعي پوست و مو را حفظ مي‌كند.

۹. خواص زردك در ريكاوري بدن

اشاره شد كه هويج ايراني سرشار از پتاسيم است. اين عنصر نيز موجب گشاد شدن رگ‌هاي خوني و افزايش اكسيژن‌رساني به سلول‌ها و عضلات مي‌شود. علاوه بر اين، زردك سبب دفع مواد سمي و مضر از بدن شده و ريكاوري‌ بدن را سرعت مي‌بخشيد.

۱۰. خواص زردك براي كودكان

غذاهاي موثر براي رشد كودكان و نوجوانان بايد توسط والدين مورد توجه قرار بگيرد. در اين ميان زردك منبع غني از ويتامين A و سرشار از ويتامين‌هاي ديگر نظير گروه B كمپلكس و E است. اين سبزي از نظر مواد معدني پر بار بوده و حاوي كلسيم، مس، منيزيوم، پتاسيم، سديم، فسفر، كلر، سولفور و آهن است. زردك با دارا بودن عناصر موجود در خود، مي‌تواند نقش پررنگي در رشد كودكان داشته باشد. به علاوه ويتامين A موجود در زردك به رشد استخوان‌ها و دندان‌ها، حفظ سلامتي بافت‌هاي بدن و حفظ عملكرد طبيعي غده‌هاي كودكان كمك مي‌كند.

۱۱. خواص زردك براي مردان

مصرف زردك يا هويج ايراني، باعث تقويت قواي جنسي مردان مي‌شود. محققان به اين نتيجه رسيده‌اند كه مصرف زردك خام براي مردان مي‌تواند بر كيفيت اسپرم آن‌ها تأثيرگذار باشد. به گفته آنان، مردان بايد حداقل هفته‌اي ۲ بار زردك مصرف كنند. همچنين مردان بالاي ۳۰ سال كه تشكيل خانواده داده‌اند بايد به خوردن هويج اهميت زيادي دهند.

۱۲. خواص زردك براي زنان

كاهش ميل جنسي در زنان دلايل مختلفي دارد؛ اما ويتامين C موجود در زردك باعث رفع بي‌ميلي جنسي در بانوان مي‌شود. همچنين زردك داراي عناصري مانند آهن، فسفر و منيزيم بوده كه در ساخته شدن خون و بافت‌ها ضرورت دارند؛ بنابراين در درمان كم‌خوني‌ها و به ويژه رفع كم خوني دختران در سوربكت چيست زمان بلوغ بسيار مؤثر است. شايان ذكر است كه خيسانده و دم‌كرده بذر زردك، زايمان را تسريع و ميزان شير را افزايش مي‌دهد. همچنين اين سبزي به‌طور خفيفي داراي اثر قاعده‌آور بوده و مي‌تواند گره‌هاي قاعدگي را برطرف كند. علاوه بر اين، زردك به علت دارا بودن تعدادي از استروژن‌ها، روي دستگاه توليد مثل زنان تأثير هورموني دارد.

۱۳. خواص زردك در مشكلات تنفسي و آسم

زردك در درمان آسم و رفع بيماري‌هاي سينه و گرفتگي صدا بسيار مفيد است. اين سبزي همچنين در بهبود و درمان ناراحتي‌هاي تنفسي نظير سرفه، درمان درد سينه و ذات‌الريه نقش پر رنگي دارد.

طبع زردك در طب سنتي

طبع زردك گرم و تر بوده و اين سبزي داراي رطوبت بسيار خوب و به اصطلاح فضيله است. خوردني‌هايي كه اين خاصيت را دارند، در طب سنتي جزء بهترين خوراكي‌ها به شمار مي‌روند؛ به‌طوري كه خاصيت غذايي داشته و مي‌توانند جايگزين مواد غذايي شده و همچنين تأمين‌كننده مواد مفيد و لازم براي بدن باشند.

همچنين بدانيد: طبع سرد و گرم چيست و چگونه طبع خود را بشناسيم؟

سخن پاياني

در اين مطلب به بررسي خواص بي‌نظير هويج ايراني پرداختيم. بهتر است حالا كه با خواص اين سبزي شگفت‌انگيز آشنا شديد، آن را به رژيم غذايي خود اضافه كرده و از پخته يا خام آن استفاده كنيد. البته بايد اشاره داشت كه مصرف خام زردك بهتر است؛ زيرا در اثر پختن مقداري از ويتامين‌هاي آن از دست مي‌رود. شركت سوربكت همچنين در انتها، پيشنهاد مي‌كنيم با خواص هويج سياه نيز در دكتر زخمآشنا شويد. آيا شما از خواص ديگر زردك مطلع هستيد؟ به نظر شما بهترين روش مصرف آن چگونه است؟ لطفاً تجربيات خود را با كاربران دكتر زخمبه اشتراك بگذاريد.