همه چيز در مورد پزشكي

مشكل مصرف مواد قندي به ميزان زياد، از همان اوايل دوران كودكي با معرفي غذاها و نوشيدني هاي حاوي مواد قندي در ماه هاي نخست زندگي شروع مي شود، بنابراين شكل دادن عادات غذايي ناصحيح در نهايت سبب افزايش ايجاد پوسيدگي دندان مي قيمت پانسمان نوين شود.

انواع مواد غذايي و تاثيرشان بر پوسيدگي دندان:

الف) غذاهايي كه فرآيند پوسيدگي را تحريك مي كنند: غلات، ميوه ها و لبنيات؛ اگر چه ممكن است برخي از سبزي ها نيز حاوي كربوهيدرات هاي قابل تخمير باشند، برخي از غلات و نشاسته هايي كه به دليل تركيب كربوهيدارت قابل تخميرشان، قابليت ايجاد پوسيدگي را دارند، شامل كراكرها، چيپس ها، چوب شور، غلات گرم و سرد و نان ها هستند.

همه ميوه هاي تازه، خشك شده و كنسرو شده و آبميوه ها مي توانند مولد پوسيدگي باشند.

ب) غذاهايي كه در روند ايجاد پوسيدگي شركت نمي كنند: مواد غذايي حاوي پروتئين همچون تخم مرغ، ماهي، گوشت، مرغ و بوقلمون، بسياري از سبزي ها، چربي ها و آدامس هاي بدون قند است. آدامس هاي بدون قند به دليل توانايي افزايش جريان بزاق و استفاده از شيرين كننده هاي غير كربوهيدراتي، ممكن است به كاهش امكان پوسيدگي دندان كمك كنند.

ج) پانسمان نقره هارتمن غذاهاي آنتي كاريوژنيك (ضد پوسيدگي): آنهايي هستند كه اگر قبل از غذاهاي اسيدوژن (با خاصيت اسيدي) مصرف شوند، از شناسايي غذاهاي توليد كننده اسيد توسط پلاك ها جلوگيري مي كنند. مثال هايي از اين نوع، شامل پنير چدار كهن است، اين خاصيت به دليل محتواي كازئين، كلسيم و فسفات موجود در پنير است.

چه عواملي در پوسيدگي زايي موادغذايي موثر است؟

۱.شكل ماده غذايي: مايعات در مقايسه با غذاهاي جامد مانند بيسكويت و كيك ها به سرعت از محيط دهان پاك مي شوند، بنابراين خاصيت پوسيدگي زايي كمتري دارند، مواد قندي مثل آبنبات و خوشبوكننده هاي نعنايي دهان كه به آهستگي در دهان حل مي شوند، داراي خاصيت پوسيدگي زايي بيشتري هستند.

۲.قوام ماده غذايي: تنقلاتي كه قدرت چسبندگي بيشتري بر سطح دندان ها دارند مثل چيپس، گز، سوهان، شكلات، خريد پانسمان تندروت مدت زمان طولاني تري در تماس با دندان هستند، بنابراين ميزان پوسيدگي زايي آنها بيشتر است.

۳.دفعات مصرف موادغذايي: با هر بار مصرف مواد قندي، محيط پلاك ميكروبي اسيدي شده و منجر به پوسيدگي مي شود، بنابراين هرچه دفعات مصرف اين مواد كمتر باشد، احتمال ابتلا به پوسيدگي پايين تر مي آيد، از تكرار استفاده از خوردني ها و تنقلات شيرين در فواصل وعده هاي اصلي غذايي بايد خودداري شود.

۴.تركيب و ترتيب غذاهاي مصرفي: مصرف غذاها با هم مي تواند اثرات پوسيدگي زايي را كاهش يا افزايش دهد، به طور مثال استفاده از نوشابه ها و غذاهاي حاوي مواد قندي همراه با ساير مواد غذايي ديگر، فرصت مناسب براي توليد اسيد را فراهم مي كند، در حالي كه استفاده از غذاهاي حاوي كلسيم مثل ماست بدون چربي و پنير يا فلورايد مانند اسفناج پخته شده، پنير و ذرت كنسرو شده و نيز غذاي سفت و حاوي فيبر مانند ميوه و سبزي هاي خام و مركبات، همزمان ژل دبريد با ساير مواد غذايي تاثير مثبتي را در كاهش پوسيدگي زايي دارد .

توصيه هاي تغذيه اي در جلوگيري از پوسيدگي دندان:

۱. غذاهاي نشاسته اي، چسبنده و قنددار مي بايست همراه غذاهاي بدون قند مصرف شوند.

۲.محصولات لبني را همراه با وعده هاي اصلي يا ميان وعده ها ميل كنيم، بين وعده هاي غذايي دست كم دو ساعت فاصله بگذاريم و مدت زمان ميان وعده ها را به ۱۵ تا ۳۰ دقيقه محدود كنيم.

۳. مصرف ميان وعده ها را در هنگام خواب محدود كنيم، مصرف غذاهاي اسيدي همچون نوشابه هاي ورزشي، آبميوه ها و سودا را محدود كنيم، نوشيدني هاي غير الكلي، ورزشي، آب مركبات و مكمل هاي ويتامين ث، داراي محتواي بالاي اسيدي هستند و ممكن است در ايجاد پوسيدگي دنداني نقش داشته باشند.

۴. پروتئين ها را با كربوهيدرات ها در ميان وعده ها همراه سازيم، مثال: ماهي تن با كراكر، سيب و پنير

۵. پانسمان hartmann در يك ميان وعده غذاهاي خام را با غذاهاي پخته يا فرآيند شده مخلوط كنيم.

۶. پس از مصرف نوشيدني هاي اسيدي مثل آب پرتقال نبايد دندان ها را مسواك كرد، زيرا مي تواند باعث سايش بر روي دندان ها شود، پس بايد مدتي پس از مصرف اين نوشيدني ها مسواك زد.

نقل از برنا