همه چيز در مورد پزشكي

به گزارش فرناز المعي نژاد متخصص فيزيوتراپي درباره ساركوپنيا اظهار كرد: ساركوپنيا به معناي كاهش توده عضلاني است و اين عارضه در ۱۰ درصد بزرگسالان بالاي ۵۰ سال اتفاق مي‌افتد كه با تخريب بافت عضلاني همراه است.

او بيان كرد: با وجود اينكه ساركوپنيا بر كيفيت زندگي و اميد به آن اثر منفي مي‌گذارد، اما افراد مي‌توانند با رعايت نكاتي اين عارضه را به تأخير بيندازند. بسياري از عوامل مؤثر در ايجاد ساركوپنيا با افزايش سن مرتبط هستند، اما از بروز برخي ديگر از اين عوامل مي‌توانيم جلوگيري كنيم. رژيم غذايي سالم و فعاليت ورزشي منظم روند ساركوپنيا را به تأخير مي‌اندازد.

اين متخصص فيزيوتراپي افزود: پس از جراحي پوست سنين ميانسالي به طور متوسط ساليانه سه درصد از قدرت عضلات كاهش پيدا مي‌كند و اين موضوع موجب مي‌شود كه افراد برخي فعاليت‌هاي روزانه را به سختي انجام دهند. در حالت عادي بين سيگنال‌هاي حياتي رشد عضلاني (آنابوليسم) و سيگنال‌هايي كه در تخريب و برداشت بافت عضلاني مؤثر هستند (كاتابوليسم) تعادل برقرار است كه به هم خوردن اين تعادل، عامل اصلي ايجاد ساركوپنياست.

او تأكيد كرد: در بدن چرخه آنابوليسم و كاتابوليسم هميشه اتفاق مي‌افتد، اما وقتي عاملي تعادل بين آنابوليسم و كاتابوليسم را به هم بزند، تخريب و تحليل عضلاني بر رشد عضلات پيشي مي‌گيرند و قدرت عضله به تدريج كمتر مي‌شود. به هر حال روند سالمندي به گونه‌اي است كه با سيگنال‌هاي حياتي رشد عضلاني مقابله مي‌كند، بنابراين چرخه به نفع كاتابوليسم و كاهش توده عضلاني پيش مي‌رود.

عوامل مؤثر در تسريع روند ساركوپنيا

اين متخصص فيزيوتراپي تصريح كرد: كم تحركي و استفاده مناسب نكردن از عضلات، مهم‌ترين عامل محرك ساركوپنياست كه تخريب بافت عضلاني را تسريع مي‌كندو بستري بودن سوپرازورب سي و بي‌تحركي پس از يك حادثه و بيماري به تحليل رفتن عضلات منجر مي‌شود. تنها ۲ تا ۳ هفته قطع تمرين پياده‌روي و فعاليت‌هاي منظم ورزشي كافي است تا روند تحليل عضلات بيشتر شود كه به دنبال اين روند خستگي بر فرد غلبه ميكند و بازگشت به وضعيت طبيعي سخت‌تر مي‌شود.

المعي نژاد گفت: رژيم غذايي نامناسب و نامتعادل هم يكي ديگر از عوامل مؤثر در تسريع روند ساركوپنيا است به اين صورت كه رژيم غذايي كم كالري و كم پروتئين وزن بدن و توده عضلاني را كاهش مي‌دهد. در سالمندي تغيير در حس چشايي، مشكلات دندان‌ها و لثه و سختي در انجام فعاليت‌هايي مانند خريد و آشپزي كردن موجب مي‌شوند كه كالري و پروتئين كافي به بدن نرسد. دانشمندان پيشنهاد مي‌كنند كه در هر وعده غذايي بايد بين ۲۵ تا ۳۰ ميلي گرم پروتئين مصرف شود.

اين متخصص فيزيوتراپي اظهار كرد: پس از بروز حوادث و آسيب‌ها، روند التهاب به گونه‌اي است كه بين تخريب اوليه، ترميم و بازسازي عضله تعادل برقرار مي‌شود، اما در بيماري‌هاي مزمن و طولاني مدت مانند روماتيسم مفصلي، بيماري‌هاي التهابي لوهمن روشه روده و عفونت‌هاي مزمن اين تعادل به هم مي‌خورد و تخريب بافت عضلاني بيشتر اتفاق مي‌افتد. استرس‌هاي حاد و شديد هم موجب مي‌شوند كه بافت عضلاني تحليل برود، نارسايي مزمن قلبي، كبدي و كليوي با اعمال استرس روي بافت‌هاي بدن در كاهش حجم و توده عضلاني مؤثر هستند.
مهم‌ترين نشانه‌هاي ساركوپنيا

او بيان كرد: سختي در انجام فعاليت‌هاي روزانه و احساس ضعف عمومي، كم شدن قدرت گرفتن اشيا، سختي در تند راه رفتن، كاهش تمايل به فعاليت ورزشي و تحرك و كم شدن وزن بدن بدون گرفتن رژيم لاغري از مهم‌ترين نشانه‌هاي ساركوپنيا هستند، البته اين نشانه‌ها فقط مختص ساركوپنيا نيستند و ممكن است در برخي بيماري‌هاي ديگر هم اتفاق بيفتد، بنابراين براي تشخيص صحيح اين عارضه مراجعه به پزشك ضروري است.
مؤثرترين راهكار‌هاي درماني ساركوپنيا

المعي نژاد افزود: ورزش و فعاليت بدني روند ساركوپنيا را متوقف و به رشد و تقويت عضلات كمك مي‌كند. پيشنهاد مي‌شود افراد حداقل سه تا چهار روز در هفته را به انجام تمرين‌هاي مقاومتي، فيتنس (تناسب اندام) و آمادگي جسماني سوپرازورب پي و پياده‌روي اختصاص دهند.

اين متخصص فيزيوتراپي تأكيد كرد: از تمرين‌هاي مقاومتي مي‌توان به وزنه زدن، تمرين با كش و حركت دست‌ها و پا‌ها در خلاف جاذبه اشاره كرد، انجام اين تمرين‌ها ضمن ترشح هورمون رشد، سيگنال‌هاي رشد و بازسازي را به عضلات مي‌فرستد، بنابراين عضلات تقويت مي‌شوند و روند تحليل عضلاني كاهش پيدا مي‌كند، مفيدترين تمرين‌ها براي غلبه با ساركوپنيا تمرين‌هاي مقاومتي هستند.

او تصريح كرد: انجام تمرين‌هاي هوازي كه ضربان قلب را بالا مي‌برند، مي‌توانند روند ساركوپنيا را به تأخير بيندازند. مطالعات زيادي پيشنهاد مي‌كنند كه اين تمرين‌ها بايد با تمرين‌هاي مقاومتي تركيب شوند. پياده‌روي تند در پيشگيري و بهبود ساركوپنيا مؤثر است. پيشنهاد مي‌شود افراد ماهيانه ۱۰ درصد به مسافت پياده‌روي خود اضافه كنند.

المعي نژاد يادآوري كرد: فعاليت‌ها و ورزش‌ها به شرط داشتن رژيم غذايي مناسب و سرشار از كالري، پروتئين و مواد معدني مي‌تواند بر ساركوپنيا غلبه كند. پروتئين و اسيد آمينه لوسين كه پانسمان هيدروكلوئيد كامفيل در گوشت قرمز، ماهي، تخم مرغ و سويا يافت مي‌شود منابع خوبي هستند كه بايد به رژيم غذايي افراد افزوده شوند. ويتامين D و اسيد‌هاي چرب امگا ۳ موجود در غذا‌هاي دريايي و مكمل‌هاي خوراكي هم مي‌تواند روند ساركوپنيا را به تأخير بيندازند.


منبع: باشگاه خبرنگاران