دانه هاي آفتابگردان مواد منحصر به فردي هستند و مواد مغذي فراواني در خود دارند. در حقيقت دانه هاي آفتابگردان يكي از ۱۰ ماده برتر غني از ويتامين E، مس، ويتامين هاي B اي همچون تيامين، فسفر ، سلنيم و ساير موارد هستند.

دانه آفتابگردان همانند ساير آجيل ها و دانه ها، منبع خوب و سالمي از اسيدهاي چرب ضروري است. يكي از اسيدهاي چربي كه در اين دانه ها وجود دارد لينولئيك اسيد نام دارد. علاوه بر اين، دانه هاي آفتابگردان منبع خوبي از فيبر، اسيدهاي آمينه(به خصوص تريپتوفان) ، ويتامين ، فيتوسترول ها و مواد ديگر است.

با اينكه بيشتر افراد بر اين باورند كه مصرف چربي مي تواند به افزايش وزن ناخواسته منجر شود اما واقعيت هميشه چنين نيست. مصرف اسيدهاي چرب سالم مي تواند به سيستم قلبي عروقي سالم منجر شود و وزن بدن را در مقدار پايدار و ثابت نگه دارد.

همچنين مصرف چنين چربي هايي مي تواند سطح التهاب بدن را كاهش دهد. منابع سالمي از چربي ها همچون مواردي كه در دانه آفتابگردان يافت مي شود، بلوك هاي سازنده غشاهاي سلولي در نظر گرفته مي شوند و مي توانند سطح هورمون ها را متعادل سازند، جذب مواد غذايي در طول وعده غذايي را كندتر كنند و به شما اجازه دهند مدت زمان طولاني تري سير بمانيد.

اين چربي ها همچنين به عنوان حاملان ويتامين هاي محلول در چربي همچون ويتامين هاي A،D،E و K عمل مي كنند. با اضافه كردن منابع سالم چربي به رژيم غذايي مي توانيد بدن سالم تري داشته باشيد.

درباره دانه آفتابگردان:

دانه آفتابگردان از گل آفتابگردان به دست مي ايد. گل هاي زرد رنگ دانه هاي كوچك خوردني را توليد مي كنند كه رنگ خاكستري يا سبز مانندي دارند.

بر اساس گفته هاي موسسه ملي آفتابگردان، آفتابگردان در واقع بومي آمريكاي شمالي است. شواهدي وجود دارد كه نشان مي دهد گل آفتابگردان توسط آمريكايي هاي بومي به مدت ۳۰۰۰ سال قبل از ميلاد كشت مي شدند. با اينحال، اين گل براي اولين بار در اروپا كشف شده و سپس به قسمت هاي ديگري همچون روسيه منتقل شده است.

دانه هاي آفتابگردان منبع عالي از مواد مغذي ضروري همچون ويتامين E هستند كه به عنوان گاما توكوفرول نيز شناخته شده اند. ويتامين E پانسمان لوهمن روشه يك آنتي اكسيدان قدرتمند است و در بيشتر آجيل ها و دانه ها يافت مي شود اما دانه آفتابگردان يكي از بهترين منابع طبيعي اين انتي اكسيدان محصوب مي شود و مي تواند در مبارزه با راديكال هاي ازاد مفيد باشد.

دانه آفتابگردان به لطف توانايي آن براي كاهش كلسترول بد خون و پيشگيري از پرفشاري به عنوان يك ماده تقويت كننده سلامت قلبي-عروقي شناخته شده است.

اين ماده اثرات مثبت ديگري در پيشگيري از سرطان، كاهش سردرد و گرفتگي هاي عضلاني، بهبود سم زدايي و داشتن پوستي سالم دارد.

ارزش غذايي تخم آفتابگردان:

يك چهارم پيمانه از دانه هاي آفتابگردان مي تواند مواد مغذي زير را فراهم كند:

۱۹۰كالري

۱۶ گرم چربي

۶ گرم پروتئين و ۴ گرم فيبر

• ۸۲ درصد از ويتامين E
• ۷۰ درصد از نياز روزانه بدن به مس
• ۴۳ درصد از ويتامين B1
• ۳۴ درصد از منگنز
• ۳۴ درصد از سلنيم
• ۳۳ درصد از فسفر
• ۲۸ درصد از منيزيم
• ۲۸ درصد از ويتامين B6
• ۲۰ درصد از فولات
• ۱۸ درصد از ويتامين B3

۶ خاصيت دانه آفتابگردان

1. دانه آفتابگردان و سلامت قلب

وجود ويتامين E بالا در اين دانه ها(۸۰ درصد از نياز روزانه بدن به اين ويتامين با يك چهارم پيمانه از دانه ها افتابگردان تامين مي شود)به كاهش التهاب بدن كمك مي كند و جلوي ابتلا به بيماري هاي متعددي را مي گيرد.

ويتامين E كه به عنوان گاما توكوفرول نيز شناخته شده است يك آنتي اكسيدان قدرتمند است و در اجيل ها و دانه هايي همچون دانه آفتابگردان يافت مي شود. محققان در حال حاضر مي دانند كه سطح بالاي التهاب با خطر ابتلا به بيماري هاي قلبي مرتبط است و مي تواند خطر سكته، سرطان، ديابت و حتي اختلالاتي همچون آلزايمر و پاركينسون را افزايش دهد.

مصرف مكرر دانه هاي آفتابگردان مي تواند سطح كلسترول را متعادل نگه دارد،فشار خون را كمتر كند و از بروز بيماري هاي قلبي پيشگيري پانسمان suprasorb نمايد. دانه آفتابگردان غني از آنتي اكسيدان ها و تركيبات ضد التهابي است كه استرس اكسيداتيور را كاهش مي دهد و از حضور راديكال هاي ازاد در بدن مي كاهد. بر اساس يكي از مطالعه منتشر شده در مجله Agricultural and Food Chemistry، مزاياي فيتوسترول موجود در دانه ها و آجيل ها در دانه آفتابگردان بيشتر است.

فيتوسترول مسئول متعادل نگه داشتن سطح كلسترول هاي ناسالم در بدن است و همين امر مي تواند بهترين پيشگيري براي بيماري هاي قلبي عروقي باشد.

ويتامين E يك نوع ويتامين محلول در چربي است. اين موضوع بدين معني است كه براي جذب شدن در بدن بايد به همراه چربي مصرف شود. همين امر مزاياي دانه آفتابگردان براي جذب ويتامين E را بيشتر مي كند. آنتي اكسيدان هاي ويتامين E در ذرات كلسترول يافت مي شود و مي تواند از اسيب راديكال هاي آزاد جلوگيري كند.

2. خواص ضدسرطاني دانه هاي آفتابگردان

مطالعات نشان مي دهد دانه آفتابگردان براي پيشگيري از سرطان مفيد است. محدوده مهم آنتي اكسيدان ها، مواد معدني و ساير ويتامين هاي موجود در دانه آفتابگردان به كاهش استرس اكسيداتيو كمك مي كند و جلوي بروز سرطان را مي گيرد.

مطالعات انجام شده نشان مي دهد مواد مغذي موجود در دانه هاي آفتابگردان تركيبات پيشگيرانه شيميايي دارند كه فاز اوليه رشد و توسعه سرطان را خنثي مي كنند و جلوي رشد تومورها را مي گيرند. آنتي اكسيدان هايي كه در دانه آفتابگردان يافت مي شود براي ترميم DNA مورد استفاده قرار مي گيرد و مي تواند رشد سلول هاي سرطاني را كندتر كند.

همين امر باعث مي شود مصرف دانه آفتابگردان بهترين روش براي پيشگيري از سطران باشد و خطر عود آن را كاهش دهد. گاما توكوفرول( ويتامين E) نيز اثر موثري در كمك به پيشگيري از سرطان خواهد داشت. مطالعات نشان مي دهد كه ويتامين E از مردان در برابر سرطان پروستات محافظت مي كند.

مطالعه جديد انجام شده در دانشگاه تگزاس نشان مي دهد كه اين ماده مي تواند به كاهش خطر ابتلا به سرطان ريه كمك كند. دانه آفتابگردان در برگيرنده سلنيم نيز هست. اين ماده آنتي اكسيداني است كه براي پيشگيري از سرطان سينه مهم است. مطالعات انجام شده بر روي سلنيم نشان مي دهد كه اين ماده به ترميم DNA كمك مي كند و در سم زدايي مواد مضر مفيد است. سلنيم به بدن كمك مي كند جلوي رشد و تكثير سلول هاي سرطاني را بگيرد و رشد تومورها را متوقف سازد.

3. مزاياي دانه افتابگردان براي تنظيم تيروئيد

متأسفانه، كتابخانه ملي ايالات متحده و موسسه ملي بهداشت اكنون تخمين مي زنند كه حدود ۲۷ ميليون آمريكايي از اعصاب بيماري تيروئيد رنج مي برند، در حالي كه زنان و افراد مسن حتي بيشتر حساس هستند.

يكي از دلايل عمده اختلالات تيروئيد، از جمله كم كاري تيروئيد و پركاري تيروئيد، كمبود سلنيم معدني است كه دانه هاي آفتابگردان خوشبختانه منبع خوبي از آن هستند. غده تيروئيد مسئول تنظيم دماي بدن، ضربان قلب، توليد پروتئين و كنترل ميزان متابوليسم بدن است.

بنابراين اختلال تيروئيد با علائم مختلفي (افزايش وزن، خستگي، دماي بدن غير طبيعي و غيره) نشان داده مي شود و تشخيص آن بدون آزمايش خون و ادرار مي تواند مشكل باشد. يك نكته كليدي براي كنترل اختلالات تيروئيدي بدون استفاده از دارو؛ مصرف سلنيم و يد در رژيم غذايي است.

4. سلامت استخوان با مصرف دانه آفتابگردان

دانه هاي آفتابگردان مقادير بالايي از مواد معدني همچون منيزيم را فراهم مي كند كه بيشتر افراد دچار كمبود آن هستند. منيزيم نقش مهمي در داخل بدن دارد.

اين ماده به تعادل نسبت كلسيم/پتاسيم در داخل سلول ها كمك مي كند و براي سلامت كلي سيستم قلبي عروقي ضروري است و به داشتن فشار خون سالم كمك مي نمايد.

اين ماده ساختار اسكلتي را سالم نگه مي دارد و به پيشگيري از شرايط مرتبط با از دست دادن چگالي مواد معدني در استخوان كمك مي كند. منيزيم به كاهش سردردهاي ميگرني مزمن، يبوست، خستگي مزمن و حتي نشانه هاي مرتبط با خلق و خو همچون افسردگي و اضطراب كمك مي كند.

دانه هاي آفتابگردان منبع غني از ويتامين B همچون ويتامين B5 هستند. همانند ساير انواع ويتامين B ويتامين B5 نيز نقش مهمي در متابوليسم انرژي دارد زيرا به عنوان كوآنزيم در واكنش هاي شيميايي توليد كننده انرژي در داخل بدن عمل مي كند. اسيد پانتوتنيك نقش مهمي در سنتز چربي ها، تنظيم هورمون ها و حفظ سلامت و عملكرد مغز دارد. با اينكه كمبود شديد ويتامين B5 زياد شايع نيست اما كمبود خفيف نيز در برگيرنده نشانه هايي همچون خستگي، گرفتگي عضلاني و پلانتار فاشئيت (Plantar Fasciitis) است.

5. خواص دانه هاي آفتاب گردان براي تنظيم قندخون

رژيم غذايي غني از آجيل ها و دانه ها مي تواند ميزان هيپرگليسمي را كاهش دهد و به تعادل سطح قند خون كمك نمايد. اين موضوع احتمال ايجاد سندرم متابوليك از جمله ديابت يا مقاومت به انسولين را كاهش مي دهد. ما مي دانيم جمعيت هايي كه رژيم غذايي غني از دانه ها و آجيل ها دارند، تركيبات موجود در دانه ها به مبارزه با بيماري هاي ناشي از قند خون كنترل نشده كمك مي كند.

سطح قند خون كنترل نشده و مقاومت به انسولين منجر به التهاب بيشتر، افزايش وزن و حتي پاسخ هاي خود ايمني suprasorb a ag مي شود. اما خوشبختانه مواد مغذي قدرتمند در دانه هاي آفتابگردان به توقف افزايش و كاهش سطح قند خون كمك مي كند.

بسياري از مردم افت يا افزايش قند خون را به علت رژيم غذايي با شكر زياد، دانه هاي تصفيه شده، نوشيدني هاي شيرين و غذاهاي فرآوري شده تجربه مي كنند. به عنوان مثال مطالعات انجام شده نشان مي دهد منيزيم اثر محافظتي در برابر توسعه ديابت نوع ۲ دارد.

5. سلامت پوست با خوردن دانه آفتابگردان

مطالعات انجام شده نشان مي دهد كه ويتامين E براي حفظ پوستي شاداب، سالم، جوان و قدرتمند مفيد است. دانه هاي آفتابگردان در برگيرنده ويتامين E و اسيدهاي چرب ضروري است كه باعث مي شود آب پوست تامين گردد و جلوي اسيب هاي مرتبط با آلودگي و خورشيد گرفته شود.

مطالعات بر روي حيوانات نشان مي دهد كه هم دانه آفتابگردان و هم دانه كتان مي تواند سلامت پوست را تامين كند و پوست را از نشانه هاي اسيب حتي با افزايش سن نيز مصون دارد. محققان بر اين باورند كه چنين اثري در انسان ها نيز وجود دارد.

روش هايي براي مصرف دانه ها آفتابگردان:

خبر خوب اين است كه مي توان به سادگي دانه هاي آفتابگردان را به وعده هاي غذايي مختلف اضافه كرد. شما مي توانيد از روش هاي ساده زير استفاده كنيد:

• دانه ها را به برگرهاي خانگي، كوفته ها و ساير موارد اضافه كنيد.
• دانه ها را مي توانيد بر روي سالاد خود بريزيد يا از كره آن در تهيه سس هاي خانگي بهره ببريد.
• سعي كنيد دانه هاي آفتابگردان را به سالاد تن ماهي يا سالمون اضافه كنيد. اين مواد بافت و طعم خوبي به سالاد شما مي دهند.
• كره دانه آفتابگردان را به جوي دوسر خود در وعده صبحانه بيفزاييد. مي توانيد يك قاشق غذاخوري از آن را در اسموتي سالم خود داشته باشيد.
• دانه ها را به موادي كه در منزل مي پزيد مثل مافين ها، نان ها و ساير موارد اضافه كنيد.
• از دانه افتابگردان به جاي دانه چيا يا كتان در دستورهاي پخت استفاده كنيد يا به جاي كره آجيل ها از كره دانه افتابگردان استفاده كنيد.
• براي داشتن ميان وعده هاي سالم از دانه افتابگردان استفاده كنيد.

تداخلات و عوارض جانبي احتمالي دانه هاي آفتابگردان:

خوشبختانه نگراني يا حساسيت مرتبط با دانه هاي آفتابگردان زياد رايج نيست. دانه هاي افتابگردان اگزالات ، پورين يا ساير موادي همچون آفلاتوكسين ها را زياد ندارند. چنين موادي ممكن است باعث ايجاد پانسمان كلاژن حساسيت، آسيب به متابوليسم يا تداخلات ناخواسته با داروها شوند.

نكته اي كه بايد در مورد مصرف اين دانه ها مدنظر داشته باشيد اين است كه آن ها چربي پلي غير اشباع امگا ۶ هستندو همانطور كه در بالا نيز اشاره كرديم بايد با مصرف اسيدهاي چرب امگا ۳ متعادل گردند.

ساير منابع چربي همچون نارگيل، ماهي ، گردو و دانه كتان را در رژيم غذايي خود بگنجانيد.