همه چيز در مورد پزشكي

آيا شده تا به حال به خاطر حالت تهوع و … به پزشك مراجعه كنيد و پزشك بعد از معاينه شما، علت بيماري را مسموميت غذايي بيان كرده باشد؟ دكتر زخم در اين مقاله انواع مسموميت هاي غذايي و عوامل ايجاد اين مسموميت ها را بيان ميكند. با دكتر زخم همراه باشيد.

ليستريا: ميوه‌ها و سبزيجات خام

باكتري‌هاي ليستريا مي‌توانند محصولات تازه مانند طالبي، و همچنين برخي از غذاهاي فرآوري شده مانند پنير را آلوده كنند. علائم عفونت از جمله تب، درد عضلاني، ناراحتي معده يا اسهال – طي ۲ روز تا ۲ ماه پس از قرار گرفتن در معرض اين باكتري مي‌توانند رخ دهند.
ايمني: محصولات خام را قبل از برش تميز و خشك كنيد. آن‌ها را در يخچال زير دماي ۴۰ درجه فارنهايت نگهداري كنيد. هر چيزي كه در تماس با كل خربزه يا طالبي بوده است را تميز كنيد.

ليستريا: لبنيات غير پاستوريزه

محصولات لبني تهيه شده با شير خام، از جمله ماست و پنير نرم مانند پنير بري، فتا، و مكزيكي، مي‌توانند ليستريا را انتقال دهند. از آنجا كه ليستريا مي‌تواند در دماهاي سردتر زندگي كند، سرد نگه داشتن و نگه داري اين خوراكي‌ها در يخچال باكتري را نمي‌كشد. افرادي كه بيشتر در معرض خطر ابتلا به اين باكتري هستند، شامل سالمندان، زنان باردار و افرادي هستند كه سيستم ايمني ضعيف دارند.
ايمني: برچسب خوراكي‌ها را بررسي كنيد. حتماً خوراكي كه خريداري مي‌كنيد، پاستوريزه باشد.

ليستريا: كالباس و هات داگ ها

گاهي اوقات ليستريا راه خود را در محصولاتي كه در كارخانه فرآوري شده‌اند باز مي‌كند جايي كه در آن سال‌ها مي‌تواند زندگي كند.
گرما ليستريا را مي‌كشد، اما آلودگي ممكن است پس از پخت غذا، اما قبل از بسته بندي رخ دهد براي مثال اگر يك ماده غذايي پشت پيشخواني باشد كه قبلاً گوشت خام بر روي آن گذاشته بوديد.
ايمني: غذاهاي آماده يا نيمه آماده را به روز استفاده كنيد. هات داگ ها و كالباس‌ها را قبل از خوردن تا ۱۶۵ فارنهايت گرم كنيد.

سالمونلا: مرغ و تخم مرغ

باكتري سالمونلا مي‌تواند هر گونه غذايي را آلوده كند، گرچه آلودگي در محصولات حيواني به دليل تماس با مدفوع حيوانات خطر بيشتري وجود دارد. در جوجه‌ها، اين باكتري مي‌تواند تخم مرغ‌ها را قبل از شكل گرفتن پوسته آلوده كند، بنابراين حتي تخم مرغ‌هاي تازه و تميز ممكن است سالمونلا داشته باشند. علائم شامل گرفتگي شكم، تب و اسهال ۱۲ تا ۷۲ ساعت بعد از خوردن مرغ و تخم مرغ آلوده به اين باكتري هستند. بيماري معمولاً ۴ تا ۷ روز طول مي‌كشد.
ايمني: هرگز تخم مرغ خام و يا تخم مرغ عسلي نخوريد. مرغ را تا ۱۶۵ درجه فارنهايت بپزيد. مرغ خام را جدا از مرغ پخته و ديگر موادغذايي نگهداري كنيد. بعد از كار با مرغ دست‌ها، تخته‌هاي برش، وسايل آشپزخانه و ميز كار را بشوييد.

سالمونلا: كرم رژودرم براي از بين بردن جاي زخم محصولات تازه

عفونت‌هاي سالمونلا در محصولات تازه كه با مرغ و تخم مرغ در تماس هستند نيز ايجاد مي‌شود. شيوع آنها به گوجه فرنگي، فلفل قرمز، سبزيجات سالادي و پاپايا رسيده است. جوانه‌ها نيز ممكن است آلوده به سالمونلا شوند، زيرا در شرايط گرم و مرطوب رشد مي‌كنند و اغلب به صورت خام و يا با پخت اندك خورده مي‌شود. عفونت‌ها در افرادي كه در معرض خطر بيشتري هستند، از جمله نوزادان و سالمندان ضعيف، مي‌توانند شديد يا حتي كشنده باشند.
ايمني: اينگونه محصولات را به طور كامل شستشو دهيد و خشك كنيد و در يخچال در دماي ۴۰ درجه سانتيگراد نگهداري كنيد.

سالمونلا: محصولات فرآوري شده

چيپس، كراكر، سوپ، كره بادام زميني، حتي غذاهاي يخ زده ممكن است خطر كمي را براي عفونت سالمونلا ايجاد كنند. يكي از شيوع سالمونلا با كره بادام زميني و غذاهاي بسته بندي شده با بادام زميني، از جمله بارهاي گرانولا و بيسكوييت‌ها، مرتبط بود. در مواردي اين چنيني، باكتري سالمونلا در يك كارخانه فرآوري مي‌تواند محصولات بسياري را آلوده كند، كه پس از آن بايد محصول بازگشت شود.
ايمني: هرگز از محصولي كه براي تست ايمني برگشت نخورده است استفاده نكنيد – بلافاصله آن را به فروشگاه بازگردانيد يا آن را دور بريزيد. گرم كردن غذا به طور كامل تا ۱۶۵ F مي‌تواند باكتري سالمونلا را بكشد.

سالمونلا: گوشت خام

گوشت خام، به ويژه گوشت چرخ كرده، در معرض آلودگي سالمونلا قرار دارد. بوقلمون چرخ كرده با چندين مورد شيوع سالمونلا مرتبط است. شما معمولاً نمي‌توانيد بگوييد غذا آلوده شده است زيرا به نظر عادي مي‌رسد و بوي عادي دارد.
ايمني: گوشت گاو و گوشت گوسفند را حداقل ۱۴۵ فارنهايت و ماكيان را (از جمله مرغ چرخ شده) حداقل تا ۱۶۵ فارنهايت بپزيد. گوشت گاو، گوشت بره چرخ شده بايد تا ۱۶۰ فارنهايت گرم شوند. با شستن دست‌ها و تمام سطوح با آب گرم و صابون پس از تماس با گوشت خام، از انتقال آلودگي پرهيز كنيد.

E. coli: گوشت گاو چرخ كرده

E.coli در روده گاو زندگي مي‌كند و مي‌تواند در طول فرايند كشتار گوشت گاو را آلوده كند. به خصوص گوشت گاو چرخ كرده خطرناك‌تر است، زيرا باكتري‌ها مي‌توانند زماني كه گوشت چرخ شود، گسترش يابند. علائم عفونت E.coli عبارتند از گرفتگي شديد شكم، اسهال آبدار، و استفراغ. اين بيماري معمولاً چند روز پس از قرار گرفتن در معرض اين باكتري ايجاد مي‌شود و در افراد آسيب پذير مي‌تواند شديد باشد. اين بيماري حدود يك هفته طول مي‌كشد.
ايمني: گوشت را كاملاً بپزيد (۱۶۰ F، بدون اينكه نقطه صورتي در وسط گوشت باشد). برگر پخته شده را در ظرفي كه گوشت خام در آن بوده است، قرار ندهيد. وسايل آشپزخانه، از جمله دماسنج گوشت، را با آب گرم و صابون بشوييد.

E. coli: آب ميوه و شير خام

پاستوريزاسيون پانسمان زخم از گرما براي كشتن باكتري استفاده مي‌كند. از آنجايي كه اكثر آبميوه‌هاي موجود در فروشگاه مواد غذايي پاستوريزه شده‌اند، هيچ گونه خطري ندارند. با اين حال، آب ميوه‌ها و سركه سيب‌هاي غير پاستوريزه فروخته شده در مزارع، غرفه‌ها و يا در فروشگاه‌هاي مواد غذايي مي‌توانند آلوده به E. coli باشند. اين باكتري مي‌تواند از طريق تجهيزات شيردهي آلوده، يا پستان‌هاي عفوني يا كثيف وارد شير خام شود.
ايمني: فقط محصولاتي را كه پاستوريزه شده‌اند خريداري كنيد. اگر مطمئن نيستيد قبل از نوشيدن آنها را بجوشانيد.

بوتوليسم: مواد غذايي كنسرو شده

بوتوليسم يك بيماري نادر است كه به طور بالقوه كشنده و مرتبط با مواد غذايي است كه به صورت نادرست كنسرو شده يا نگهداري شده‌اند. به خصوص مواد غذايي كنسرو شده خانگي بيشتر در معرض خطر قرار دارند، همچنين عسل، گوشت خشك شده، و ماهي تخمير شده، دودي يا شور. نوزادان بيشترين خطر ابتلا به اين بيماري را دارند. علائم عبارتند از گرفتگي، استفراغ، مشكلات تنفسي، مشكل بلع، بينايي و ضعف يا فلج. اگر مشكوك به مسموميت با بوتوليسم شديد، با اورژانس ۱۱۵ تماس بگيريد.
ايمني: هرگز به كودكان زير ۱۲ ماه عسل ندهيد. قوطي‌هاي فرو رفته، شيشه‌هايي كه نشت كرده‌اند يا غذاهاي كنسرو شده با بوي نامطبوع – و يا اگر مايع از روزنه قوطي بيرون زده است، را بيرون بريزيد. غذاهاي كنسرو شده خانگي را با ۳۰ دقيقه پخت در دماي ۲۵۰ درجه سانتيگراد استرليزه كنيد.

كلوستريديوم پرفرنژنس: گوشت، خورش و سس گريوي

كلوستريديوم پرفرنژنس نوعي باكتري است كه باعث ايجاد گرفتگي و اسهالي مي‌شود كه كمتر از ۲۴ ساعت طول مي‌شود. خورش‌ها، سس گريوي (گريوي نوعي سس است كه از عصاره خارج شده از گوشت در حال پخت تهيه‌شده و براي مزه‌دارتر كردن خوراك‌هاي گوشتي به آنها اضافه مي‌شود. اين سس معمولاً در سس‌خوري‌هاي قايقي شكل و به صورت گرم سرو مي‌گردد) غذاهاي ديگر كه در مقادير زياد تهيه مي‌شوند و براي مدت طولاني قبل از سرو گرم نگهداري مي‌شوند منبع رايج عفونت‌هاي كلوستريديوم پرفرنژنس هستند.
ايمني: سس‌ها، سس‌هاي گريوي و خورش‌ها بايد كاملاً پخته شوند و سپس در دماي بالاتر از ۱۴۰ درجه فارنهايت يا كمتر از ۴۱ درجه فارنهايت نگهداري شوند. غذاهاي گرم را بلافاصله بعد از پخت غذا، سرو كنيد. فوراً باقي مانده غذاها را در ظرف‌هاي كم عمق در يخچال نگهداري كنيد تا زود خنك شوند.

استافيلوكوك‌: ساندويچ‌ها، سالادها، شيريني‌ها

بله، شما مي‌توانيد عفونت استافيلوكوك را از غذا دريافت كنيد، البته زماني كه يك فرد آلوده آن غذا را آماده كند. خوراكي‌هايي كه بيشترين خطر را دارند عبارتند از ساندويچ‌ها، سالادها (از جمله تخم مرغ، ماهي تن، مرغ، سيب زميني و ماكاروني)، شيريني خامه‌اي و پودينگ ها. نشانه‌ها به سرعت، در حدود ۳۰ دقيقه بروز مي‌كنند، و شامل استفراغ، گرفتگي و اسهال مي‌شوند. دوره اين بيماري معمولاً يك تا سه روز طول مي‌كشد.
ايمني: قبل از تهيه غذا، دست‌ها را كاملاً بشوييد. اگر مريض هستيد يا عفونت بيني يا چشم، زخم هيدروژل باز يا عفونت بر روي دست يا مچ دست خود داريد، از تهيه غذا خودداري كنيد.

هپاتيت A: تهيه نادرست غذا

هپاتيت A ويروسي است كه به كبد حمله مي‌كند و مي‌تواند باعث تب، خستگي، حالت تهوع، كاهش وزن و زردي شود. اكثر عفونت‌ها خفيف هستند. هنگامي كه يك فرد آلوده به طور صحيح دستها را شستشو نمي‌دهد، سپس به خوراكي‌ها يا وسايلي كه در دهان قرار مي‌گيرند (مثل قاشق)، دست ميزند، اين ويروس مي‌تواند گسترش يابد. شيوع اخير اين ويروس به كارگران در كارخانه‌هاي توليد مواد غذايي و رستوران‌ها مربوط شد.
ايمني: واكسيناسيون هپاتيت A را دريافت كنيد. هميشه قبل از دست زدن به مواد غذايي دست‌ها را كاملاً شستشو دهيد.

كامپيلوباكتر: مرغ با پخت اندك

حتي به اندازه يك قطره آب مرغ خام مي‌تواند بيماري كمپيلوباكتر را ايجاد كند – يك بيماري كمتر شناخته شده كه دومين علت مسموميت غذايي در ايالات متحده است. علائم اين بيماري عبارتند از تب، گرفتگي، اسهال و استفراغ. اكثر افراد در كمتر از يك هفته بهبود مي‌يابند، اما اين باكتري مي‌تواند منجر به سندرم گلين باره، يك بيماري نادر و جدي شود. گلين باره چند هفته پس از بيماري اسهال ايجاد مي‌كند و مي‌تواند باعث فلج موقت شود.
ايمني: پس از دست زدن به مرغ خام، با شستن دست‌ها، تخته‌هاي برش و وسايل آشپزخانه با آب گرم و صابون از انتقال آلودگي اجتناب كنيد. گوشت مرغ را حداقل تا ۱۶۵ فارنهايت بپزيد.

نورو ويروس: دست زدن به مواد غذايي با دستان آلوده

نورو ويروس‌ها شايع‌ترين عوامل در ايجاد بيماري‌هاي معده هستند. آن‌ها باعث استفراغ و اسهال مي‌شوند و معمولاً ۲۴ تا ۴۸ ساعت طول مي‌كشند. هنگامي كه فردي پس از رفتن به دستشويي دست‌هاي خود را نمي‌شويد به مواد غذايي دست ميزند، نورو ويروس‌ها غذاها را آلوده مي‌كنند. غذاهايي مانند سالاد يا غذاهاي دريايي صدف دار خام خطرناك هستند زيرا آنها قبل از خوردن پخته نمي‌شوند.
ايمني: هميشه بعد از توالت يا تعويض پوشك و قبل از دست زدن به غذا، ۳۰ ثانيه دست‌ها را با آب گرم و صابون بشوييد.

ويبريو ولنيفيكوس: صدف خام

ويبريو ولنيفيكوس يك نوع باكتري است كه در آب درياي گرم زندگي مي‌كند و مي‌تواند نرم تنان صدف دار، به ويژه صدف خوراكي را آلوده كند. عفونت ويبريو ولنيفيكوس باعث علائم گوارشي مانند بسياري از مسموميت‌هاي غذايي ديگر مي‌شود، اما در افرادي كه سيستم ايمني ضعيفي دارند مي‌تواند عفونت خون بسيار خطرناك ايجاد كند.
ايمني: فقط صدفداراني كه كاملاً پخته شده‌اند را بخوريد. سرخ كردن، پختن، جوشاندن و بخارپز كردن خطر ابتلا به اين عفونت را كاهش مي‌دهند. هرگونه صدف خوراكي كه در طي پخت باز نشد را دور بيندازيد.

مسموميت قطره آهن فروزومال فلج كننده صدف

مسموميت فلج كننده صدف كه به اختصار PSP ناميده مي‌شود، با انواع خاصي از جلبك ايجاد مي‌شود. هنگام شكوفايي جلبك (به معني رشد آني يا انباشت در تعداد جلبك‌ها در يك سيستم زيست‌آبي) سطوح بالاي سم توليد مي‌شود و نرم تنان صدفدار مي‌توانند آلوده شوند. علائم PSP شامل احساس سوزش در لب‌ها و زبان، بي حسي، مشكل در تنفس و فلج موقت مي‌باشد. مرگ ناشي از PSP مي‌تواند بلافاصله ۳۰ دقيقه بعد از مسموميت رخ دهد. خوشبختانه PSP بسيار نادر است. نرم تنان صدفدار به طور منظم قبل از فروش به عموم براي سموم مورد آزمايش قرار مي‌گيرند.

آلرژي غذايي يا مسموميت Scombrotoxin: ماهي تن

مسموميت Scombrotoxin يك واكنش آلرژيك مانند، به خوردن ماهي است كه شروع به فاسد شدن كرده است. ماهي‌هاي مرتبط با آلرژي غذايي شامل ماهي تن، ماهي خال خالي، ماهي بوري و دولفين ماهي يا گاليت هستند. در مراحل اوليه فاسد شدن، باكتري‌ها هيستامين‌ها را در ماهي توليد مي‌كنند. اين مسئله باعث احساس سوزش در دهان، خارش، سرگيجه، سردرد و اسهال مي‌شود. علائم معمولاً در عرض ۴ تا ۶ ساعت كاهش مي‌يابند و آنتي هيستامين‌ها مي‌توانند كمك كنند.

مسموميت سيگواترا: ماهي

اين مسموميت ناشي از خوردن ماهي‌هاي ريف مانند هامور يا سرخوماهيان مي‌باشد كه برخي از انواع جلبك‌هاي دريايي را مصرف كرده‌اند. علائم طي ۶ ساعت پس از مسموميت ايجاد مي‌شوند و مي‌توانند شامل موارد زير باشند:

• سوزش يا احساس گزگز دردناك در بازوها يا پاها
• سردرد
• تهوع، استفراغ
• اسهال
• توهم
• معكوس شدن احساس دما (اشياء سرد را داغ احساس مي‌كنيد و اشياء گرم را سرد را احساس مي‌كنيد)

هيچ درماني براي مسموميت سيگواترا وجود ندارد، اگر چه معمولاً بعد از چند روز يا چند هفته علائم از بين مي‌روند اما علائم عصبي گاهي اوقات سالها باقي مي‌مانند.

چه موقع به پزشك مراجعه كنيم؟

بيشتر مسموميت‌هاي غذايي به خودي خود حل مي‌شوند، اما اگر شرايط زير را داشتيد بايد با پزشك تماس بگيريد:

• تب بالا
• مدفوع خوني
• استفراغ طولاني مدت
• اسهالي كه بيش از ۳ روز طول بكشد
• علائم كم آبي بدن (خشكي دهان، سرگيجه، كاهش ادرار)

نكاتي براي ايمني بيشتر

• قبل از دست زدن به مواد غذايي، دست‌ها را بشوييد.
• سطوح برش، وسايل آشپزخانه و پيش خوان را بعد از تماس با گوشت خام تميز كنيد.
• سينك را بشوييد و با حوله‌هاي كاغذي خشك كنيد.
• برگ‌هاي بيروني كاهو يا كلم را دور بريزيد.
• گوشت گوسفند، مرغ و تخم مرغ را در دماي مناسب بپزيد.
• غذاهاي گرم را گرم و غذاهاي سرد را سرد نگه داريد.

موارد پماد سوختگي احتياط خاص

گروه‌هاي خاصي بيشتر در معرض خطر ابتلا به مسموميت‌هاي غذايي يا بيمار شدن قرار مي‌گيرند. زنان باردار، سالمندان، خردسالان و افرادي با سيستم ايمني ضعيف بايد از خوردن گوشت و تخم مرغ با پخت اندك، محصولات لبني غير پاستوريزه، هات داگ ها و كالباس‌هاي نپخته و غذاهاي دريايي خام پرهيز كنند.
‏‫‬‬‬‬‬‬‬‬‬‬