همه چيز در مورد پزشكي

به گزارش يك آزمايش خون معمولي، تعداد كامل خوني است كه به نام CBC ناميده مي شود، تا سلول هاي خون و گلبول هاي سفيد شما را بشمارد و سطوح هموگلوبين و ديگر اجزاي خون را اندازه گيري كند. اين آزمايش مي تواند كم خوني، عفونت و حتي سرطان خون را كشف كند.يك تست خون معمولي ديگر، يك پانل متابوليك پايه براي چك كردن قلب، كليه و كبد با نگاه كردن به گلوكز خون، كلسيم و سطوح الكتروليت است.

براي بررسي خطر بيماري هاي قلبي، ممكن است يك پانل ليپوپروتئين داشته باشيد كه ميزان چربي خون شما، مانند كلسترول خوب (HDL)، كلسترول بد (LDL) و تري گليسيريد را اندازه گيري مي كند. درك كامل از نتايج تست خون مي تواند به شما كمك كند تصميمات خوبي در مورد رژيم غذايي و سبك زندگي خود داشته باشيد.

به طور آزمايش خون يك روند مربوط به علوم آزمايشگاهي است كه بر روي يك نمونه خوني گرفته شده از سياه رگ، سرخ رگ و يا مويرگ انجام مي شود. در ادامه اين بخش به جزئيات اين آزمايش كاري نداريم بلكه در مورد نكاتي خواهيم گفت كه پزشك با شما در مورد آنها صحبت نميكند.
نكات درباره آزمايش خوني كه پزشك به شما نخواهد گفت

1. خبر خوب درباره نتيجه تست خون من چيست؟

تست هاي خون معمولي عموما براي يافتن مشكلات انجام مي شوند، بنابراين اگر CBC شما، شيمي خون و نتايج كلسترول در محدوده نرمال باشند، پزشك ممكن است در مورد گزارش تان چيزي به شما نگويد.

و يا ممكن است نسخه اي از آن را بدون هيچ توضيحي براي شما بفرستند اما حتي اگر اوضاع عادي بود، حتما پي گيري كنيد و در مورد آزمايش خون خود با پزشك يا پرستار خود صحبت كنيد، اين را موسسه ملي قلب، ريه و خون توصيه مي كند. بپرسيد كه آيا از آخرين آزمايش تغييري رخ داده است يا خير و اين تغييرات به چه معناست.
نكات آزمايش خون و تحليل نتايج آن

2. "نرمال بودن" مي تواند بين مردان پماد زخم بستر و زنان متفاوت باشد:

اگر نتايج تست خون خود را با افرادي از جنس مخالف مقايسه كنيد، ممكن است از يافتن تفاوت هايي شگفت زده شويد. به عنوان مثال، محدوده مرجع نرمال براي تعداد سلول هاي خوني قرمز در يك تعداد كامل خوني بين 5 تا 6 ميليون سلول در ميكروليتر مرد است، اما براي زنان بين 4 تا 5 ميليون سلول است.

3- "نرمال" هم مي تواند و هم نمي تواند با سن تغيير كند:

براي برخي از تست ها، مانند تست هموگلوبين، نتايج نرمال با سن تغيير مي كنند. براي مثال براي كودكان يك سطح هموگلوبين در حدود 11 تا 13 گرم/دسي ليتر، نرمال است در حالي كه براي مردان مقدار حدود 14 تا 17 نرمال است، و براي زنان 12 تا 15 طبيعي است اما براي تست هاي ديگر مثل كلسترول LDL يعني يك سطح كم تر از 100 ميلي گرم / دسي ليتر بدون توجه به سن در نظر گرفته مي شود.

گفته مي شود كه سن شما و ديگر عوامل ريسك براي بيماري هاي قلبي مي توانند تاثير بگذارند، اگر پزشك شما واكنش نشان داد يعني تست خون شما سطح كلسترول بالايي را نشان مي دهد.

اگر يك مرد بيش از 45 سال و يا يك زن بالاي 55 سال داشته باشد و مبتلا به بيماري هاي قلبي يا ديابت باشند، به احتمال زياد پزشك به شما توصيه خواهد كرد كه اگر آن كمتر از 100 واحد نگه داريد و اقدام هاي لازم براي كاهش كلسترول LDL را انجام دهيد.
براي آزمايش خون چه نكاتي را بايد بدانيم؟

4. نتيجه تست "مثبت" مي تواند به معناي خبر خوب نباشد:

برخي تست هاي خون از طريق جستجو براي عواملي در نمونه خون شما هستند - در بين آن ها آزمون سلول داس شكل، تست اچ آي وي، تست هپاتيت سي و تست ژن BRCA2 يا MRCA1 براي سرطان پستان و تخمدان، به دنبال بيماري ها مي گردند.

نتايج "مثبت" در نظر زماني در نظر گرفته مي شوند كه اين آزمايش نشانگر بيماري را پيدا كزده باشد - DNA، آنتي بادي يا پروتيين - كه پزشك به دنبال آن مي گردد. در اين موارد نتيجه آزمون مثبت به اين معني است كه شما ممكن است بيماري يا اختلالي داشته باشيد و يا در صورت بيماري هاي عفوني، ممكن است در گذشته در معرض آن قرار داشته بوديد.
نكات دانستي درباره آزمايش خون

5. نتيجه تست "منفي" اكثرا به معناي خوبي است:

"منفي" وقتي كه به آزمايش خون مي رسد، به پماد آلفا براي جوش صورت معناي "بد" نيست.نتيجه منفي به اين معني است كه اين آزمايش چيزي كه به دنبال آن بوديد را تشخيص نداده، چه نشانگر بيماري باشد يا عامل خطر براي يك وضعيت سلامتي. زماني كه يك تست خون براي چك كردن يك بيماري عفوني داريد و نتيجه منفي مي گيريد، اين خبر خوبي است، يعني تست هيچ مدركي دال بر عفونت نيافت.
نكات جواب آزمايش خون

6. نتيجه آزمون اشتباه - مثبت ممكن است:

اولين تست غربالگري براي يك مشكل اغلب بايد با يك آزمايش مشخص و تاييد شود تا مشخص شود آيا نتايج براي سلامتي شما دقيق و معني دار هستند يا خير.

يك مثال، آزمايش سريع اچ آي وي وجود دارد، كه اغلب دقيق است اما به ندرت منجر به مثبت بودن كاذب خواهد شد (يعني نتيجه آزمون مثبت است)، اما فرد واقعا مبتلا به اين بيماري نيست. اين امر مي تواند با تست هاي خاصي رخ دهد كه آنتي بادي را اندازه بگيرند، زيرا مي تواند يك مشكل ايمني (مانند روماتيسم و يا چند استخوان myeloma) داشته باشد كه با آنتي بادي توليد شده و تست تداخل مي كند.
نكات آزمايش خون ؛ جواب سوالات احتمال شما

7. نتيجه آزمون اشتباه-منفي نيز مي تواند اتفاق بيفتد:

گاهي اوقات يك تست، شاهدي بر بيماري و يا شرايط خاصي نيست، حتي با وجود اين كه واقعا اين كار را انجام مي دهيد. براي مثال، اگر يك تست خون براي هپاتيت سي داديد و نتايج منفي بودند، اما در چند ماه گذشته در معرض اين ويروس قرار داشتيد، هنوز هم مي توانيد عفونت داشته باشيد و آن را متوجه نشويد.

به طور مشابه، اگر در چند هفته اول عفونت مورد آزمايش قرار بگيريد، تست خون شما احتمالا منفي خواهد شد، چون بدن هنوز آنتي بادي هايش را توليد نكرده است.
نكات نتايج آزمايشگاه هاي تست خون

8. ارزش هاي آزمون مي تواند از آزمايشگاهي به آزمايشگاه ديگر متفاوت باشد:

گزارش تكنسين هاي آزمايشگاه نتايج آزمايش خون را با محدوده اي كه براي آن آزمايشگاه طبيعي در نظر گرفته شده است، مقايسه مي كنند.دامنه مرجع اين آزمايشگاه براساس نتايج آزمايش هاي بسياري از افرادي است كه قبلا در اين آزمايشگاه تست شده اند.

اين محدوده طبيعي ممكن است مانند آزمايشگاه ديگري نباشد، مي توانيد ميزان اداره غذا خريد قطره آهن فروزومال و دارو را يادداشت كنيد، پس اگر متوجه شديد كه گزارش تست خون قبلي از گزارش هاي جديدتر فرق مي كند - تفاوت مي تواند از آزمايشگاه باشد.
نكات آزمايش خون و تحليل نتايج آن

9. نتايج غير عادي مي تواند دليلي بر بيماري نباشد:

نتيجه آزمون خارج از محدوده نرمال مقادير آزمايشگاهي مورد انتظار ضرورتا به اين معنا نيست كه شما يك بيماري يا اختلال داريد.نتايج آزمايش مي تواند به دلايل ديگري غير طبيعي باشد.

اگر يك آزمايش گلوكز پلاسما داشتيد و قبل از تست چيزي خورده باشيد، يا شب قبل از تست مشروبات الكلي مصرف كرده باشيد، نتايج ممكن است به طور موقت خارج از محدوده نرمال باشد، اما شواهدي از يك بيماري وجود ندارد. براي اجتناب از چنين مشكلاتي، بهتر است قبل از هر گونه آزمايش در آزمايشگاه، با پزشك خود صحبت كنيد كه شما بايد قبل از آزمايش خون، كار خاصي بانجام دهيد يا خير.
نكات آزمايش خون و اشتباهات آن

10. اشتباهات اتفاق مي افتند:

با اينكه جابه جا شدن نمونه ها نادر است، اما اين اتفاق مي افتد ؛ اينكه چگونه نمونه خون شما قبل از آناليز مورد بررسي قرار مي گيرد، مي تواند بر نتايج تاثير بگذارد. به عنوان مثال، اگر نمونه در ظرف نامناسب جمع آوري شود، به نحوي نامناسب تكان داده شود، يا براي مدت طولاني يا در دماي نادرست بماند، ممكن است نتيجه اشتباه شود.
نكات مهم قبل ازدادن آزمايش
مهم ترين نكات قبل از ورود به آزمايشگاه و انجام آزمايش

هنگامي كه ما به آزمايشگاه مراجعه مي كنيم بايد شرايط لازم را داشته باشيم زيرا در غير اينصورت نمونه خون يا ادرار نامناسب مي شود و نتيجه آزمايش حتي با بهترين دستگاه ها و كاركنان مجرب به درستي به دست نمي آيد پس لازم است فرد مراجعه كننده به آزمايشگاه شرايط لازم براي نمونه گيري را داشته باشد.
قبل از دادن آزمايش خون چه نكاتي را بايد رعايت كنيم؟

«شرايط لازم» براي نمونه گيري چيست؟

در آزمايش هاي مختلف شرايط پيش از نمونه گيري متفاوت است . مثلا در آزمايش چربي بايد 12 تا 14 ساعت غذا مصرف نكنيم و براي آزمايش خون 8 تا 16 ساعتناشتا باشيم و يا براي آزمايش آهن لازم است 12 ساعت مواد غذايي مصرف ننماييم. مري انسان ناشتا بودن قبل از نمونه گيري سبب مي شود تا سطح قند و چربي بالا نرود و جواب آزمايش صحيح باشد.

آزمايش دهنده بايد قبل از انجام آزمايش غذاي سبك مصرف كند و ساعات ناشتايي تا دادن آزمايش را چيزي به جز آب نخورد. مثلا در آزمايش چربي خون فرد آزمايش دهنده بايد تا 12 ساعت قبل از آزمايش چيزي به جز آب مصرف نكند و از مصرف هر گونه ماده خوراكي و دخانيات بپرهيزد.

توجه داشته باشيد قبل از انجام آزمايش آهن 48 ساعت از مصرف ويتامين ب12، داروها و مكمل هاي آهن دار اجتناب كنيد.
نكات مصرف دارو قبل از آزمايش خون

اگر قبل از آزمايش دارو مصرف كنيم جواب آزمايش چگونه مي شود؟

برخي از داروها بر آزمايشات تاثير مي گذارند و سبب مي شوند كه جواب آن نا صحيح گردد مثلا مصرف آنتي بيوتيك ها موجب منفي شدن جواب آزمايش هاي كشت باكتري و جستجوي انگل در مدفوع مي شود .

لازم است فرد آزمايش دهنده قبل از نمونه گيري مسئولان آزمايشگاه را از مصرف داروهايي كه دارد آگاه نمايد . اگر مصرف دارو بر آزمايشات اثر داشته باشد بايد پس از قطع دارو نمونه گيري مجدد انجام شود.

در اين مواقع آزمايشگاه، از بيمار مي خواهد تا با پزشك خود صحبت كند تا دارو را قطع نمايد و سپس آزمايش دوباره صورت گيرد ويا گزارشي از تاثير داروهاي مصرف شده بر نتيجه آزمايش براي پزشك مي نويسد.

از ديگر نكات مهم اين است كه ديابتي ها قبل از دادن آزمايش بايد رژيمي مطابق با دستور پزشك خود داشته باشند.
نكاتي كه درباره آزمايش خون نمي دانيد

پرتكرارترين آزمايش ها در كشورمان چه هستند؟

از پر تكرار ترين آزمايشات در كشورمان كه بسيار انجام مي پذيرند آزمايش هاي قند خون، چربي ها، اوره، كراتي نين، شمارش گلبول هاي خوني، آزمايش ادرار، مدفوع و خون مخفي و آزمايش بارداري در خانم ها مي باشند.

چرا وقتي شرايط لازم آزمايش توسط بيمار رعايت مي شود ، گاهي باز هم بايد آزمايش تكرار شود؟

در برخي از مواقع نتيجه آزمايش طوري است كه نه قطعا مي توانيم آن را طبيعي بدانيم و نه مي توانيم آن را غير طبيعي قلمداد كنيم در اينصورت آزمايشگاه از فرد مورد نظر مي خواهد كه دوباره به آنجا بيايد تا آزمايشش تكرار شود.

در برخي كرم اسكار رژودرم موارد نيز آزمايشگاه با نتيجه غير طبيعي آزمايش فردي مواجه مي شود كه داراي سابقه قبلي نبوده است كه در اينصورت نيز بايد نمونه گيري مجدد صورت گيرد . در برخي اوقات آزمايشگاه در صحيح بودن نتيجه آزمايش شك مي كند و از فرد مراجعه كننده مي خواهد دوباره آزمايش را تكرار كند.


منبع: نمناك