همه چيز در مورد پزشكي

به گزارش : سقط عمدي يكي از پديده‌هايي است كه در سراسر جهان مشاهده مي‌شود و فارغ از قانوني يا غير قانوني بودن آن، بر اساس مقررات هر كشور، در بيشتر جوامع جهان به‌عنوان امري غيرعادي تلقي مي‌شود. همه دين‌هاي آسماني به‌طور عام مخالف سقط هستند و در برخي موارد خاص كه خطري براي سلامت مادر يا كودك وجود داشته باشد، آن را مجاز دانسته‌اند.

جمهوري اسلامي ايران نيز با توجه به اهميت امر سلامت در دين مبين اسلام، انجام سقط را در موارد عقب‌افتادگي يا ناقص‌الخلقه‌بودن كودك يا بيماري مادر كه منجر به تهديد جاني او باشد تا زمان ولوج روح (چهارماهگي) مجاز دانسته است؛ بنابراين قوانين و مقررات موجود كشور اين امكان را فراهم كرده است كه در صورت تشخيص هر كدام از موارد گفته‌شده، با انجام بررسي‌ها و اقدامات لازم، دريافت مجوز سقط قانوني انجام شود.

بديهي است آگاهي جامعه از اين امر سبب خواهد شد كه افراد در صورت نياز، در اين مسير قانوني گام بردارند و اقدامات خود را پيگيري كنند.

سقط غير ايمن

بر اساس تعريف سازمان جهاني بهداشت، سقط غير ايمن عملي است كه در آن حاملگي توسط يك فرد فاقد مهارت‌هاي لازم يا استفاده‌كننده از روش‌هاي خطرناك يا در محيطي كه حداقل استاندارد‌هاي لازم را ندارد يا تركيبي از هر دو مورد يادشده پايان مي‌يابد. معمولا افرادي كه از سقط‌هاي غير ايمن استفاده مي‌كنند در سطوح پايين‌تر اقتصادي و اجتماعي قرار دارند.

سقط غير ايمن مي‌تواند حتي توسط شاغلان حرفه‌هاي بهداشت و درمان يا افرادي كه هيچ آشنايي با امور سلامت ندارند نيز انجام شود. در برخي موارد افراد باردار با انجام دستكاري‌هاي خطرناك كرم رژودرم رحمي باعث به وجود آمدن خونريزي شده و سپس با تابلوي خونريزي رحم، براي انجام سقط كامل به مراكز ارايه‌دهنده خدمات درماني مراجعه مي‌كنند.

خونريزي يكي از شايع‌ترين عوارض سقط غير ايمن است و مي‌تواند به دليل پاره شدن واژن، گردن رحم، رحم، عفونت و شلي رحم رخ دهد. خونريزي مي‌تواند شوك، اختلالات انعقادي و مرگ را به دنبال داشته باشد

برخي روش‌هاي غير ايمن سقط

متاسفانه دستكاري‌هاي بسيار خطرناكي كه در اندام خانم‌ها صورت مي‌گيرد از تنوع زيادي برخوردار است. وارد كردن سوند‌هاي پزشكي و تزريق الكل، سرم نمكي يا ساير محلول‌ها به رحم از طريق آن و وارد كردن اجسام خارجي مي‌تواند سبب سوراخ شدن رحم شود. استفاده از اجسام غير استريل و … مواردي است كه مي‌تواند مرگ را براي زنان باردار به دنبال داشته باشد.

استفاده از برخي مواد خوراكي و تزريقي و وارد كردن برخي تركيبات خطرناك به گردن رحم براي سقط‌هاي غير ايمن توصيه مي‌شود. نمك‌هاي با املاح فلزي، فسفر، سرب، نفت، محلول‌هاي پاك‌كننده، هورمون‌هاي متفاوت، تركيبات گياهي مختلف، قرص‌هاي پرمنگنات پتاسيم و تنقيه به منظور سقط را مي‌توان در اين دسته به شمار آورد.

وارد كردن برخي از مواد مانند تركيبات صابوني و مواد شيميايي به گردن رحم مي‌تواند سبب آسيب‌هاي جدي به كليه و قلب و به دنبال آن مرگ زن باردار شود.

ضربه به شكم شامل مواردي مانند خودزني، ماساژ‌هاي شديد شكمي، پريدن از بلندي و برداشتن بار‌هاي سنگين است. ماساژ‌هاي شديد شكمي كه در نگاه عاميانه سبب پايان يافتن بارداري مي‌شود، مي‌تواند باعث پاره شدن رحم يا ديگر مشكلات جدي براي زن باردار شود.

عوارض سقط

بستري در بيمارستان: برآورد مي‌شود كه هر ساله حدود ۵‌ميليون زن در سراسر جهان به دليل عوارض ناشي از سقط‌هاي القايي در بيمارستان‌ها بستري مي‌شوند. تعداد قابل توجهي از اين افراد، زناني‌اند كه به دنبال عوارض ناشي از سقط‌هاي غير ايمن به بيمارستان مراجعه مي‌كنند.

در لوزالمعده اين خانم‌ها در ۱.۶ % موارد نارسايي كليه، ۳% موارد خونريزي‌هاي شديد، ۴۴.۲ % موارد خونريزي‌هاي متوسط يا غير مشخص، ۵.۱ % عفونت‌هاي شديد، ۲۴% عفونت‌هاي غير شديد يا نامشخص، ۷.۲% ضربه شديد، ۵.۵ % ضربه غير شديد يا نامشخص، ۳۸.۱ % كم‌خوني و ۳.۳%موارد مرگ زن باردار مشاهده شده است.

بيشتر قربانيان اين‌گونه سقط‌ها به‌طور همزمان از چند مشكل يادشده رنج مي‌برند.

مرگ: بر اساس آمار موجود، سقط‌هاي غير ايمن عامل حدود ۱۳% از موارد مرگ‌ومير مادران (حدود يك مورد از هر هشت مورد مرگ مادر) است. اين تعداد معادل ۴۷ هزار مرگ در سال محاسبه شده است.

يكي از مهمترين دلايلي كه افراد به مشكلات عاطفي و رواني پس از سقط دچار مي‌شوند، احساس مشاركت در انجام گناه و از بين بردن نوزادي بيگناه است

بايد به ياد داشت كه به ازاي هر مرگ مادر به دنبال سقط جنين، ۱۰ تا ۱۵ مادر دچار مشكلاتي مانند درد مزمن، نازايي و مشكلات ادراري – تناسلي مي‌شوند.

خونريزي: خونريزي يكي از شايع‌ترين عوارض سقط غير ايمن است و مي‌تواند به دليل پاره شدن واژن، گردن رحم، رحم، عفونت و شلي رحم (به دليل باقي ماندن بقاياي بارداري در بسياري از موارد) رخ دهد. خونريزي مي‌تواند شوك (به دليل كاهش حجم خون در گردش)، اختلالات انعقادي و مرگ را به دنبال داشته باشد.

عفونت: عفونت به دنبال سقط غير ايمن معمولا به دليل باقي ماندن بقاياي بارداري، ضربه و روش‌هاي غير استريل رخ مي‌دهد. در صورتي كه عفونت درمان نشود يا به صورت ناقص درمان شود، مي‌تواند سبب عفونت عمومي بدن، شوك سپتيك (عفوني)، نارسايي در عملكرد ارگان‌هاي حياتي، اختلالات منتشر انعقادي و عقيمي در آينده شود.

درد‌هاي شكمي يا لگن، ترشحات بدبو، تب و لرز، خونريزي و لكه‌بيني و حساسيت رحم و ضمايم آن را در افرادي كه پيش از اين باردار بوده و بارداري آن‌ها با زايمان پايان نيافته است، بايد به‌عنوان علايم هشداري براي عفونت احتمالي در نظر گرفت و فرد را به واحد درماني ارجاع كرد.

سوراخ‌شدن پماد سوختگي و آسيب به ارگان‌هاي درون شكم: وارد كردن جسم خارجي به اندام زنانه يكي از علل شايع آسيب‌هاي مرتبط با سقط است. وارد كردن جسم خارجي نه‌تن‌ها سبب آسيب دستگاه تناسلي و سوراخ شدن رحم مي‌شود، بلكه مي‌تواند سبب آسيب و سوراخ شدن لوله‌هاي رحمي، تخمدان‌ها، روده، روده بزرگ، مثانه و ساير اعضاي داخل شكم شود. خوردن مواد شيميايي نيز مي‌تواند سبب آسيب به ارگان‌هاي داخلي بدن شود.

عوارض سقط مي‌تواند سبب كاهش توان باروري خانم‌ها يا با مرگ مادر سبب بي‌سرپرستي فرزندان او شود. ناباروري نيز از عوارض سقط است و مي‌تواند هزينه‌هاي زيادي را براي خدمات درماني مورد نياز به سيستم دولت يا خود فرد تحميل كند.

پيامد‌هاي سقط براي سلامت رواني

افسردگي: در بررسي‌هاي انجام شده، ديده شده است كه اختلالات خلقي ازجمله افسردگي در خانم‌هايي كه سابقه سقط دارند بيشتر است. احتمال بروز افسردگي با تعداد سقط افزايش مي‌يابد.

اضطراب: مطالعات انجام شده بين‌المللي نشان داده است كه سقط جنين عمدي مي‌تواند باعث به وجود آمدن اختلالات اضطرابي شود.

بر اساس آمار موجود، سقط‌هاي غير ايمن عامل حدود ۱۳% از موارد مرگ‌ومير مادران (حدود يك مورد از هر هشت مورد مرگ مادر) است. اين تعداد معادل ۴۷ هزار مرگ در سال محاسبه شده است

سوء مصرف مواد: بر اساس برخي مطالعات بين‌المللي انجام شده، احتمال سوءمصرف مواد در زناني كه سقط عمدي را تجربه كرده‌اند از زناني كه اين سابقه را ندارند بالاتر است.

مشاركت در گناه و شرمساري: يكي از پيامد‌هاي سقط عمدي در زنان، احساس مشاركت در گناه و شرمساري از انجام اين امر است.

كيفيت زندگي و روابط زناشويي: بر اساس مطالعات انجام شده، كاهش كيفيت زندگي و روابط زناشويي در زناني كه سقط عمدي را تجربه كرده‌اند در مقايسه با زناني كه چنين تجربه‌اي را ندارند بيشتر ديده شده است.

عوارض سقط براي كودك حاصل از بارداري

معلوليت‌ها: در صورت موفق نبودن اقدام به هيدروژل سقط و تداوم بارداري تا زايمان، احتمال تولد كودك با معلوليت‌هاي جسمي و ذهني را نبايد از نظر دور داشت.

راه‌هاي مواجهه با سقط القايي (عمدي)

افزايش بارداري‌هاي برنامه‌ريزي‌شده يكي از مهمترين راه‌هاي كاهش سقط است.

افرادي كه سقط را تجربه كرده‌اند، از لحاظ عاطفي و رواني وضع ناخوشايندي دارند.

يكي از مهمترين دلايلي كه افراد به مشكلات عاطفي و رواني پس از سقط دچار مي‌شوند، احساس مشاركت در انجام گناه و از بين بردن نوزادي بيگناه است. در ارايه خدمت به اين افراد بايد از هر نوع قضاوت پرهيز و در مشاوره از يك الگوي حمايتي براي زوجين پيروي كرد.

بايد به اين زوج‌ها آموخت كه بهترين راه براي پيشگيري از سقط القايي، داشتن بارداري‌هاي برنامه‌ريزي‌شده است و بهتر است كه آن‌ها (زن و شوهر) با تصميمي مشترك، خود را براي بارداري برنامه‌ريزي‌شده بعدي و در اولين فرصت ممكن آماده كنند.

عوارض سقط مي‌تواند سبب كاهش توان باروري خانم‌ها يا با مرگ مادر سبب بي‌سرپرستي فرزندان او شود. ناباروري نيز از عوارض سقط است و مي‌تواند هزينه‌هاي زيادي را براي خدمات درماني مورد نياز به سيستم دولت يا خود فرد تحميل كند

مواردي كه بايد زوج خواهان سقط القايي (عمدي) بدانند:

يكي از زيباترين احساسات، احساس مادر و پدر شدن است. بررسي‌هاي داخل كشور نشان مي‌دهد كه بيش از ۸۰ درصد زوجيني كه خواهان فرزند بوده‌اند به دليل تجربه و تداوم احساس مادر وپدر بودن بارداري را برنامه‌ريزي كرده‌اند.

زوجين بايد از عوارضي كه سقط جنين براي سلامت جسمي مادر و نيز سلامت رواني و اجتماعي پدر و مادر ايجاد خواهد كرد، آگاه باشند.

زوجين بايد بدانند كه در سقط احتمال موفق نبودن اقدام وجود دارد. آن‌ها بايد بدانند كه به همين دليل احتمال بروز مشكلات بعدي براي فرزند آن‌ها وجود دارد و به همين دليل بايد از انجام سقط پرهيز كنند.

زوجين بايد بدانند كه اين مسأله مخالف با دين مبين اسلام است و دين مبين اسلام جنين خريد قطره فروزومال را معادل انسان كامل تلقي كرده و بنابراين براي زندگي اين جنين حرمت قايل است. همچنين توصيه مي‌شود كه حتما با يك روحاني و عالم به امور مذهبي در اين زمينه مشورت و راهنمايي لازم را دريافت كنند.

منبع: روزنامه شهروند