همه چيز در مورد پزشكي

به گزارش : ناشتايي به معناي پرهيز از خوردن غذا و مواد حاوي انرژي به مدت ۱۲-۱۰ ساعت است، اما برخي آزمايش ها نياز به ناشتايي بيشتر يا كمتر از ۱۲ ساعت دارند، ضمن اين كه براي سنجش و پاسخ دقيق تر نمونه‌ها بايد موارد ديگري نيز رعايت شود.

انجمن ديابت ايران پاسخ به اين سوال كه كدام قيمت پانسمان نوين آزمايش نياز به ناشتا بودن دارد؟ را اين‌گونه شرح مي‌دهد:

FBC : قند خون ناشتا، لازم است ۸ تا ۱۰ ساعت قبل از اين آزمايش چيزي ميل نشود و ناشتا بود.

۲hpp : قند دو ساعت بعد از غذا، كه دو ساعت بعد از خوردن اولين لقمه غذا اندازه‌گيري مي‌شود.

HbA۱C : اين آزمايش، متوسط قند خون سه ماهه را نشان مي‌دهد. بنابراين هر سه ماه يك بار اندازه‌گيري مي‌شود. نياز به ناشتا بودن ندارد اما ترجيحا دو ساعت قبل از آزمايش، خوراكي ميل نشود! قابل ذكر است كه HbA۱C توسط پزشك ايراني ساموئل رهبر، پزشك ايراني در سال ۱۳۴۸ كشف شد و انقلابي در كنترل و درمان ديابت به وجود آورد.

CBC : نشان‌دهنده خريد پانسمان تندروت سلول‌هاي خوني هستند كه از روي نتيجه آن مي‌توان به كم‌خوني، غلظت خون، عفونت و... پي برد. از آنجا كه در تفسير درست HbA۱C، هر گونه تغيير در گلبول‌هاي قرمز خون ممكن است، موثر باشد، بنابراين هر سه ماه يك بار همراه HbA۱C اندازه‌گيري مي‌شود. اين آزمايش نياز به ناشتا بودن ندارد.

Urea,cr : اوره و كراتين، عملكرد كليه‌ها را نشان مي‌دهند. در شرايط عادي، سالي يك بار اندازه‌گيري مي‌شوند و نيازي به ناشتا بودن ندارند.

AST,ALT,ALP : آنزيم‌هاي كبدي و مجاري صفراوي هستند ،كه بالا رفتن‌شان ممكن است نشان از آسيب كبدي باشد. معمولا حداقل سالي يك بار اندازه‌گيري مي‌شوند. ژل دبريد نياز به ناشتا بودن ندارند اما براي ALP (الكالاين فسفاتاز) بهتر است ناشتا باشيد. بسياري از داروها، دفع كبدي دارند، بنابراين يكي از شروط و يا ادامه مصرف اين داروها، طبيعي بودن نتايج آنزيم‌هاي ذكر شده است.

TSH : عملكرد تيروئيد از عوامل بسيار موثر در كنترل قتد خون است. موارد بسياري ديده شده كه كم كاري تيروئيد، علت عدم موفقيت در درمان ديابت بوده، اما از ديد درمانگر و ديابتي دور مانده است. بنابراين با انجام تست TSH، افراد از نظر بيماري‌هاي تيروئيد غربالگري مي‌شوند و در صورت مختل بودن نتيجه، پزشك آزمايش‌هاي تكميلي مانند , Anti TPO , T۴ T۳درخواست مي‌كند. اين آزمايش‌ها پماد مدي هاني مانند آزمايش ‌ TSH، هيچ كدام نياز به ناشتا بودن ندارد.

LDL,HDL، كلسترول و تري‌گليسريد : بالا بودن چربي‌هاي خون خطر بروز بيماري‌هاي مهمي از جمله بيماري‌هاي قلبي _عروقي، سكته مغزي، كبد چرب و ... به هيمن دليل لازم است افراد ديابتي سالانه چربي‌هاي خون را اندازه‌گيري كنند. براي آزمايش چربي‌هاي خون لازم است حدود ۱۰ تا ۱۲ ساعت قبل از آزمايش، ناشتا باشيد البته آب بلامانع است.

U/A (آناليز ادرار): اين آزمايش، كليد تشخيص بسياري از اختلال‌ها از جمله عملكرد كليه‌ها، عفونت ادراري، سنگ كليه، دفع پروتئين و ... است. اگرچه انجام آن نياز به ناشتا بودن ندارد اما بهتر هيدروتك است نمونه اول صبح اندازه‌گيري شود.

‌U/C : كشت ادرار، گاهي براي تشخيص قطعي عفونت و انتخاب آنتي‌بيوتيك مناسب، اين آزمايش درخواست مي‌شود. بهترين نمونه كشت ادرار و آناليز ادرار، نمونه وسط ادرار است، يعني ظرف آزمايش ادرار كمي بعد از شروع ادرار پركنيد. همچنين نياز به ناشتا بودن ندارد.

منبع: ايسنا