- نویسنده : عيسي قاسمي
- بازدید : 250 مشاهده
سياه زخم يك بيماري عفوني است كه توسط باكتري‌ها ايجاد مي‌شود. اين بيماري در ايران بسيار نادر است، اما مي‌تواند بسيار جدي باشد.
سياه زخم معمولاً تنها حيوانات مزرعه مانند گاو و گوسفند را تحت تأثير قرار مي‌دهد. اما اگر شما در تماس با حيوانات يا فرآورده‌هاي آلوده آنها قرار گيريد، ممكن است آلوده شويد. در غير اين صورت شما در معرض خطر نيستيد، مگر اينكه با سياه زخم در آزمايشگاه سر و كار داشته باشيد.
سياه زخم مسري نيست، بنابراين نمي‌توانيد آن را به ديگران منتقل كنيد.
اگر فكر مي‌كنيد كه ممكن است در معرض اين بيماري قرار داشته باشيد، بايد فوراً به پزشك مراجعه كنيد.
چه چيزي باعث ايجاد سياه زخم مي‌شود؟
سياه زخم توسط يك نوع باكتري به باسيلوس آنتراسيس (Bacillus anthracis) ايجاد مي‌شود. باز هم، اين باكتري در ايران نادر است، اما مي‌تواند در خاك زندگي كند.
باكتري‌ها اسپور توليد مي‌كنند كه شكلي از باكتري‌هايي است كه در پوسته محافظ زندگي مي‌كنند. اين اسپور ها مي‌توانند براي مدت طولاني، حتي سال‌ها، در خاك زندگي كنند. اگر اسپور چسب هارتمن ها به بدن شما برسند، باز مي‌شوند و باكتري‌هايي را آزاد مي‌كنند، كه اين باكتري ها به نوبه خود توكسين هايي (سمومي) كه به شما آسيب وارد مي‌كنند، توليد مي‌كنند، بدين ترتيب ممكن است دچار سياه زخم شويد.
چگونه افراد به اين بيماري مبتلا مي شوند؟
راه‌هاي مختلفي وجود دارد. در شرايط زير ممكن است به اين بيماري مبتلا شويد:
- اسپورها را تنفس كنيد.
- چيزي بخوريد يا بنوشيد كه آلوده به اسپورهاي سياه زخم باشد.
- چيزي را لمس كنيد كه اسپور روي آن باشد و سپس اين اسپورها از طريق بريدگي در پوست وارد بدن شوند.
- هروئين آلوده تزريق كنيد (كه “سياه زخم تزريقي“ناميده مي‌شود، اين اتفاق تاكنون تنها در شمال اروپا رخ داده است).
اكثر افراد مبتلا به سياه زخم با حيوانات آلوده يا با محصولات حيواني مانند پشم يا پوست سر و كار دارند.
علائم پماد هارتمن سياه زخم چيست؟
اگر از طريق بريدگي يا زخم بر روي پوستتان به سياه زخم مبتلا شويد، ممكن است علائم زير را داشته باشيد:
- گروهي از تاول‌هاي كوچك، خارش دار يا برآمدگي‌هايي كه به نظر همانند گزش حشرات است.
- زخم روي پوست كه بعد از تاول‌ها ديده مي‌شود (معمولاً بدون درد هستند و روي صورت، گردن، دست‌ها و بازوها ظاهر مي‌شود).
- تورم در اطراف زخم
اگر چيزي بخوريد يا بنوشيد كه حاوي اسپور باشد، مانند گوشت نپخته يك حيوان آلوده، علائم شما شامل موارد زير مي‌باشند:
- تب و لرز
- تورم در گردن يا غدد و درد هنگام بلعيدن
- تهوع، از دست دادن اشتها و استفراغ، كه ممكن است استفراغ خوني باشد.
- اسهال كه ممكن است اسهال خوني باشد.
- سردرد
- درد شكمي
- قرمزي چشم و چهره
- غش كردن
- درد و تورم در ناحيه شكم
اگر اسپورهاي سياه زخم را تنفس كنيد، خطرناك‌ترين وضعيت است. ممكن نمايندگي محصولات هارتمن است علائم زير را داشته باشيد:
علائم شبه آنفولانزا شامل تب، خستگي، دردهاي بدن و گلودرد. اين علائم مي‌توانند چند ساعت يا چند روز طول بكشند.
- تنگي نفس
- حالت تهوع
- سرفه خوني
- درد در هنگام بلع
- احساس ناراحت كننده در قفسه سينه
- سرگيجه يا سردرگمي
- تعريق
اگر اين نوع سياه زخم بدتر شود، مي‌توانيد علائم ديگري مانند شوك و يا مشكل تنفسي يا ابتلا به وضعيتي موسوم به مننژيت داشته باشيد، مننژيت به معني وجود التهاب در مغز و نخاع است. اين وضعيت مي‌تواند تهديد كننده زندگي باشد.
اگر با تزريق مواد مخدر غير قانوني مانند هروئين به سياه زخم مبتلا شويد، ممكن است علائم زير را داشته باشيد:
- گروهي از تاول‌ها يا برآمدگي‌هاي كوچك كه ممكن است خارش داشته باشند، يا قرمزي و تورم در قسمتي كه تزريق صورت گرفته است.
- تب و لرز
- زخم بي درد كه جايگزين برآمدگي‌ها قيمت پانسمان هارتمن يا تاول‌ها مي‌شود و مركز سياه دارد.
- حفره‌هاي پر از چرك در اطراف محل تزريق، يا زير پوست و يا در عضله
اگر بيماري بدتر شود، ممكن است به شوك برويد، به مننژيت مبتلا شويد، يا عملكرد اندام‌هاي شما متوقف شوند.
سياه زخم چگونه تشخيص داده مي‌شود؟
اگر پزشك شما فكر مي‌كند كه سياه زخم داريد، بايد آزمايش خوني را براي بررسي اينكه آيا باكتري‌هاي سياه زخم در خون شما وجود دارند يا خير، انجام دهيد. همچنين ممكن است ساير آزمايشات را بر اساس بخشي از بدن كه تحت تأثير قرار گرفته است، انجام دهيد.
اگر علائم پوستي داشته باشيد، پزشك ممكن است براي آزمايش از پوستي كه تحت تأثير بيماري است، نمونه برداري كند. در صورتي كه پزشك فكر مي‌كند كه شما از طريق استنشاق دچار سياه زخم شده‌ايد، ممكن است لازم باشد هارتمن اشعه ايكس از قفسه سينه يا سي تي اسكن بگيريد. و يك آزمايش مدفوع مي‌تواند نشانه‌هايي از باكتري‌هاي سياه زخم را براي تشخيص سياه زخم گوارشي مشخص كند.
در صورتي كه امكان ابتلا به مننژيت ناشي از سياه زخم وجود داشته باشد، ممكن است نياز باشد از ستون فقرات اندكي مايع نخاعي براي آزمايش برداشته شود.
منبع